Chuyện rúng động: một xã chết ung thư hà ng trăm người?

Nhà  trưởng thôn Tử­ Lạc (Minh Tân, Kinh Môn, Hải Dương) Аà o Văn Mạnh nằm lúp xúp rìa là ng Tử­ Lạc, ngay cạnh những hồ nước lô nhô do đà o cao lanh và  những quả núi đang khai thác đá trắng xóa, nham nhở. Căn nhà  nhử xíu, lọt thửm dưới những tán cây, nhưng cũng không tránh khửi bụi bặm. Tôi gõ cử­a mãi, anh mới lồm cồm bò dậy.

Anh Mạnh bảo, lúc nà o đi đâu thì thôi, chứ ở nhà  là  đóng cử­a kín mít, bịt hết các lỗ, khe hở để tránh bụi bặm. Ở trong nhà  mà  như hang chuột. Giữa trưa nắng chang chang, nhà  lại rìa là ng, nhưng lúc nà o cũng phải bật điện.

Anh Mạnh chỉ quả núi hiếm hoi ở Tử­ Lạc chưa bị phá.

Hửi chuyện bụi bặm, ô nhiễm, anh Mạnh vô cùng bức xúc. Anh bảo, ngà y nà o vợ anh cũng quét mái nhà  và  thu được... thúng bụi. Cũng như hầu hết người dân trong vùng, anh Mạnh khẳng định đêm xuống, khi người dân đi ngủ, các nhà  máy xi măng thi nhau xả bụi, khói đen cuồn cuộn. Nhiửu hôm, đi vử muộn, quần áo đen như nhuộm than. Cũng theo lời anh Mạnh, hôm nà o có đoà n kiểm tra vử, thì đường là ng ngõ xóm, cây cối sạch tinh, vì máy móc đi phun nước, dọn dẹp. Khi các đoà n kiểm tra rút đi, thì đâu lại và o đó.

Là ng Bích Nhôi nằm ngay cạnh Nhà  máy xi măng Hoà ng Thạch.

Khủng khiếp nhất là  mấy tháng mùa xuân. Khi đó, không khí ẩm ướt, sương mù, bụi không bay đi xa được, nên rơi ngay xuống là ng. Không khí ẩm ướt cộng với khói bụi, khiến người Tử­ Lạc ngộp thở. Anh Mạnh cũng tố cáo rõ rà ng những đơn vị gây ô nhiễm, gồm các nhà  máy xi măng, cao lanh, đóng tà u và  các doanh nghiệp khai thác đá. Các doanh nghiệp thi nhau đà o đất, phá núi, nghiửn đá là m già u, còn người dân thì chịu hậu quả bệnh tật, chết người. Hửi vử số người mắc ung thư, anh Mạnh không nắm được. Anh chỉ có thể nói là  rất nhiửu, hà ng trăm, không thể đếm hết được.

Nhà  máy xi măng Hoà ng Thạch.

Anh Mạnh đã dẫn tôi đi một vòng quanh các công trường khai thác đá, để thấy thảm họa ô nhiễm khủng khiếp như thế nà o. Chúng tôi đi một vòng quanh mấy rặng núi, thì quần áo trắng toát vì bụi đá. à”ng Trần Văn Thiện, Trạm trưởng Trạm y tế Minh Tân cũng khẳng định, tình trạng ô nhiễm ở Minh Tân nói riêng và  toà n huyện Kinh Môn nói chung là  rất bức xúc. à”ng bảo, nhà  ông cách trạm y tế không xa, nhưng đến chỗ là m việc là  quần áo phủ mà u trắng lốm đốm như hoa dâu. Ngay cả trạm y tế cũng phải lau chùi liên tục, nhưng không xuể. Cũng chính vì tình trạng bụi bặm khủng khiếp mà  hầu hết cư dân ở đây đửu mắc các bệnh liên quan đến đường hô hấp như viêm họng, viêm đường hô hấp trên, viêm phổi, lao phổi, viêm phế quản, dị ứng...

à”ng Nguyện cho rằng, trong 10 năm nay, ít nhất 100 người chết ung thư ở Tử­ Lạc.

Vử tình trạng bệnh ung thư thì cả huyện Kinh Môn đửu rất nghiêm trọng, nhưng Minh Tân là  nơi bức xúc nhất, nhiửu bệnh nhân ung thư nhất. Theo số liệu mà  Trạm y tế Minh Tân có được, thì năm 2011, tình hình chết ung thư có giảm hơn so với những năm trước, nhưng cũng có tới 20 trường hợp chết vì căn bệnh nà y. Аây chỉ là  con số thống kê bử nổi. Chỉ những bệnh nhân đến trạm khám chữa, nhử thay băng, tiêm moóc phin, thì trạm mới nắm được. Còn họ lên Hà  Nội điửu trị, rồi chết ở đó, hoặc vử nhà  chử chết, thì trạm y tế không nắm được. Cũng theo ông Thiện, người dân nơi đây thường giấu bệnh, nên không thể biết hết được.

à”ng Trần Văn Thiện và  cuốn sổ theo dõi tử­ vong ở Minh Tân.

Tôi mở cuốn sổ thống kê những trường hợp chết ung thư năm 2011 ở Minh Tân do ông Thiện cung cấp, rồi so sánh với cuốn sổ ghi chép của tôi, cuốn sổ tử­ của ông Nguyễn Văn Nguyện (thôn Tử­ Lạc), thì thấy con số khá vênh. Có một số trường hợp chết ung thư và o năm 2011 ở Tử­ Lạc không có trong sổ thống kê của trạm y tế xã. à”ng Thiện đã gọi điện cho trạm sơ cứu ở thôn Tử­ Lạc để xác thực thông tin. Và  quả thực, có tới mấy trường hợp chết ung thư năm ngoái chưa được và o sổ. Như vậy, con số chết ung thư khoảng 20 người/ năm do trạm y tế thống kê là  chưa đầy đủ. à”ng Thiện cũng công nhận điửu nà y.

Cũng theo ông Thiện, số lượng chết ung thư nhiửu nhất phải là  thôn Bích Nhôi, sau đó đến Hạ Chiểu, rồi mới đến Tử­ Lạc. Sở dĩ, ông Thiện khẳng định điửu nà y là  vì hồi năm ngoái ông đã cùng cán bộ lập danh sách thống kê số người chết ung thư trong xã để cung cấp cho ông Nguyễn Thà nh Công, khi đó là  Giám đốc Sở Y tế Hải Dương, để ông nà y là m đử tà i nghiên cứu vử bệnh ung thư ở Kinh Môn.

Một trong số những túi chứa bụi ở Nhà  máy xi măng Hoà ng Thạch.

Nghe ông Thiện tuyên bố điửu nà y, tôi thực sự choáng váng. Ngôi là ng Tử­ Lạc, chết ung thư nhiửu đến nỗi người ta gọi là  Tử­ Tiệt, lại chẳng ăn thua gì so với hai ngôi là ng ở phía Tây Nhà  máy xi măng Hoà ng Thạch là  Bích Nhôi và  Hạ Chiểu. à”ng Nguyện đưa ra con số ít nhất có 100 người chết ung thư ở Tử­ Lạc trong 10 năm trở lại đây và  ít nhất 200 người chết trong tổng số 30 năm trở lại đây. Vậy còn là ng Bích Nhôi, Hạ Chiểu, Hoà ng Thạch, Аèo Gai của xã Minh Tân thì có bao nhiêu người chết, trong khi lượng người chết ở Tử­ Lạc còn ít hơn Bích Nhôi và  Hạ Chiểu?

Nếu cứ theo cái cách nà y mà  suy diễn, thì trong 10 năm trở lại đây, Minh Tân có đến hà ng trăm người chết vì căn bệnh quái ác nà y. Việc suy luận ra con số nà y không thể chính xác tuyệt đối, nhưng đem con số ấy hửi người dân, thì chẳng mấy ai ngạc nhiên. Họ từng ngà y sống trong khói bụi, từng ngà y tiễn đưa những người chết ra nghĩa địa vì căn bệnh ung thư, nên họ mới hiểu chết ung thư ở vùng đất nà y khủng khiếp như thế nà o.

à”ng Аỗ Mai Côn cho rằng Nhà  máy xi măng Hoà ng Thạch đáp ứng mọi tiêu chuẩn an toà n môi trường.

Trao đổi với người dân ở Minh Tân, hầu hết người dân đửu đổ cho Nhà  máy xi măng Hoà ng Thạch, là  thủ phạm gây ô nhiễm môi trường, khiến bệnh ung thư hoà nh hà nh. Аể khách quan, tôi đã có buổi là m việc với lãnh đạo nhà  máy. Theo ông Аỗ Mai Côn, Trưởng phòng Kử¹ thuật An toà n “ Môi trường, Nhà  máy xi măng Hoà ng Thạch, thì Nhà  máy Xi măng Hoà ng Thạch là  đơn vị đi đầu trong huyện vử việc xử­ lý môi trường.

Toà n bộ công nghệ xử­ lý bụi, nước thải đửu tự động, khép kín. Dây chuyửn xử­ lý bụi hoạt động từ năm 1993. Các dây chuyửn đửu đáp ứng yêu cầu, thậm chí lượng bụi thải ra đửu dưới mức cho phép. Theo ông Côn, nếu xả bụi ra môi trường, thì mỗi giử bay mất 9 tấn nguyên liệu xi măng, tức thiệt hại 5,4 triệu đồng/giử, nên không tội gì xả bụi xi măng lên trời cả! Mỗi năm, đửu có các cuộc đo quan trắc để kiểm tra tình hình ô nhiễm. Mỗi năm đo quan trắc không khí cách nhà  máy 500m hai lần, và  đo ống khói 4 lần một năm.

Ngoà i ra còn kiểm tra môi trường nước trong vùng. Rồi hà ng năm, các cơ quan quản lý môi trường từ tỉnh đến trung ương đửu là m việc và i lần, quản lý môi trường rất chặt chẽ. Tình trạng người dân Tử­ Lạc và  Minh Tân chết vì ung thư do nguyên nhân nà o? Người dân đang rất cần câu trả lời của những người có trách nhiệm.

vtc