Phùng Há - 100 năm bây giử mới kể - Kử³ 3: Vinh quang và  cay đắng

Mỹ thuật - Nhiếp ảnh - Ngày đăng : 11:17, 14/07/2012

(NHN) Sau nhiửu đêm thà nh công vang dội ở Mử¹ Tho, ban Huử³nh Kử³ dọn vử Sà i Gòn ra mắt bà  con mộ điệu.
Nghệ sĩ Phùng Há đang hóa trang - Ảnh tư liệu gia đình

Ba chiếc ghe bầu loại lớn nhất chở đà o kép và  tranh cảnh đậu tại bử sông Bến Thà nh. Mười chiếc xe ngựa (loại hai ngựa) chở đầy phong cảnh, y trang, gươm đao, giáo mác. Ba mươi chiếc xe kéo chở đà o kép, theo sau là  Bạch công tử­ và  cô Phùng Há trên chiếc xe hơi mui trần tiến vử nhà  hát Tây (nay là  Nhà  hát thà nh phố).

Trên đỉnh vinh hoa

Аêm đầu tiên ở Sà i Gòn, ban Huử³nh Kử³ chưa hát, Bạch công tử­ mở tiệc thết đãi bạn bè thân hữu, nghệ sĩ và  chính quyửn. Cả trăm khách Việt, Tà u, Tây đủ giới đến dự với những món cao lương mử¹ vị, uống toà n champagne, martel. Có một sân nhảy đầm, một ban nhạc Tây và  một phòng có và i mâm á phiện cùng với những cô gái xinh đẹp tiêm thuốc cho khách hút (thời đó hút á phiện tự do), quả là  một đêm vui chơi thửa thích.

Hôm sau ban hát Huử³nh Kử³ trình diễn tại nhà  hát Tây. Buổi sáng ban hát đi rao bảng (quảng cáo) vòng quanh các đường phố Sà i Gòn với mười chiếc xe ngựa (loại hai ngựa) chở các nghệ sĩ hóa trang son phấn rực rỡ, đà o kép mặc đồ ông hoà ng, bà  chúa... Аi đầu có ban nhạc Tây thổi kèn inh ửi, cuối đoà n có ban nhạc Quảng thổi kèn và  đánh trống Quảng, tử chương trình rải trắng đường đi. Ban hát Huử³nh Kử³ diễn bảy đêm tại nhà  hát Tây, rồi lần lượt dọn qua rạp Moderk gần chợ Bến Thà nh, rạp Cinema Eden đường Tổng Аốc Phương (nay là  đường Châu Văn Liêm, Q.5) và  rạp Palikao ở Chợ Lớn mới.

Có một buổi sáng, Bạch công tử­ đưa cô Phùng Há đi ăn điểm tâm, rời khách sạn xe ngừng trước một nhà  hà ng, tà i xế mở cử­a mời Bạch công tử­ và  cô Phùng Há xuống xe, Bạch công tử­ móc túi boa cho tà i xế (dù là  tà i xế nhà ). Người của nhà  hà ng cầm dù chạy ra đưa Bạch công tử­ và  cô Phùng Há tới cử­a: lại móc túi boa. Bước vô nhà  hà ng, một người bồi trân trọng lấy nón móc lên máng: móc túi boa. Аang ăn gọi đầu bếp lên khen, công tử­ lại móc túi boa, boa luôn cho tất cả những người có mặt ở nhà  hà ng rồi lên xe ra vử. Người ta nói rằng Sà i Gòn nà y chỉ có Bạch công tử­ là  sang hơn cả Tây.

Qua nhiửu năm chung sống với Phước George, chưa bao giử cô Phùng Há thấy bạn bè xin gì mà  ông từ chối, bạn bè tới nhà  chơi khen bộ salon đẹp, ông tặng liửn không ngần ngại, lại có người khen bộ bà n ăn đẹp, ông bảo kêu xe chở vử liửn.

Ban Huử³nh Kử³ diễn bất cứ nơi nà o đửu chật kín khán giả, không chỉ ở Sà i Gòn mà  còn chinh phục cả sáu tỉnh Hậu Giang. Như thế được trên ba năm. Sau đó thì tình hình biến động khắp nơi, kinh tế gia đình Phước George cũng bắt đầu khó khăn, ban hát lỗ lã. Аến năm 1931, Bạch công tử­ cho ban hát Huử³nh Kử³ tan rã...

Hai lần sinh con, hai lần tiễn biệt

Không còn gánh hát, Bạch công tử­ cà ng ăn chơi nhiửu hơn nữa, cử bạc, rượu chè, hút xách, không kể gì đến tương lai. Cô Phùng Há khuyên nhủ cách nà o cũng không được. Cô hai lần sinh con, một trai tên Paul, một gái tên Lý. Cả hai con đửu chết khi còn rất nhử. Paul và  Lý từ lúc bệnh cho đến lúc chết Bạch công tử­ đửu không có mặt ở nhà .

Аau đớn, lẻ loi, trơ trọi giữa dòng đời, cô Phùng Há cương quyết dứt tình vợ chồng với Bạch công tử­ Phước George.

Vử chung sống với bà  con bên ngoại, năm 1936 cô Phùng Há được ban hát Trần Аắc ký hợp đồng vử là m đà o chánh, đóng cặp với nghệ sĩ Năm Châu. Với hợp đồng mới và  tiửn lương rất hậu, danh tiếng của cô Phùng Há cà ng ngà y cà ng sáng chói.

Trong lúc đó, công tử­ Phước George thà nh hôn với nghệ sĩ tà i danh - cô sáu Ngọc Sương. Cô Ngọc Sương quê ở Phan Thiết, ca hay diễn giửi, nhan sắc mặn mà . Ngoà i tà i năng ca diễn trên sân khấu, cô lại còn có tà i vừa ca vọng cổ vừa đà n guitar. Tánh tình khẳng khái nhưng lại rất nhiửu tình cảm, cô là  đà o chánh của nhiửu đoà n hát lớn sau nà y. Qua đôi năm chung sống và  và o năm 1937, cô sáu Ngọc Sương sanh được một con gái đặt tên là  Ngọc Tuyết - tự Liliane. Nhưng rồi có lẽ cũng không chịu nổi kiểu ăn chơi bất kể của Phước George, cô trao con lại cho ông và  trở vử Phan Thiết. Bạch công tử­ buồn khổ lại chìm đắm trong những cuộc vui. Rồi có một lần vì chán nản, tuyệt vọng, không lối thoát, ông toan bồng con nhảy xuống giếng để cha con cùng chết cho hết nợ đời.

Hay được tin cô sáu Ngọc Sương và  công tử­ Phước George chia tay, Bạch công tử­ rất khó khăn khi phải nuôi con nhử, cô Phùng Há cho người đưa thư xuống xin được nuôi con gái của Bạch công tử­ và  cô sáu Ngọc Sương.

Lênh đênh cùng đoà n Phụng Hả

Sau năm 1940, cô Phùng Há kết hôn với ông Nguyễn Hữu Bử­u. à”ng là  một kử¹ sư, một đại điửn chủ lớn ở Trà  Vinh. à”ng đã thà nh lập đoà n Phụng Hảo cho cô Phùng Há.

à”ng Nguyễn Hữu Bử­u là  cha ông Nguyễn Long và  ông Nguyễn Khánh. à”ng Nguyễn Long là  thanh niên tiửn phong đi tập kết, là  cán bộ cách mạng ở miửn Bắc. à”ng Nguyễn Khánh là  tướng của chế độ Sà i Gòn ở miửn Nam. à”ng Nguyễn Hữu Bử­u và  cô Phùng Há có một ngôi nhà  ở Gò Vấp, cùng sống chung với các con cháu như: Bử­u Chánh - con gái ruột đã rước từ Trung Quốc vử với tên Lý Bử­u Trân, Nguyễn Long, Nguyễn Khánh, Lili, Nam Hùng và  và i người cháu khác.

Sau khi Nhật đảo chánh Tây, tình hình biến động, đoà n Phụng Hảo phải rời Sà i Gòn lưu diễn ở các tỉnh như: Bà  Rịa - Vũng Tà u, Long Аiửn, Phước Hải... Quá khó khăn vì mỗi khi di chuyển từ bến nà y qua bến khác cả đoà n hát phải đi bằng xe bò, cuối cùng đoà n Phụng Hảo phải mướn một chuyến ghe đi cạnh theo mé biển vử đến Mử¹ Tho. Tình hình quá căng đến nỗi đoà n Phụng Hảo không hát được một suất nà o và  rã gánh tại Mử¹ Tho.

Thời gian sau thì cô Phùng Há và  ông Nguyễn Hữu Bử­u cũng chia tay.

TTO