Lý giải chuyện 'trai mùng một, gái hôm rằm'
Danh thắng & Di tích Hà Nội - Ngày đăng : 08:44, 07/12/2012
Tiến sĩ Nguyễn ành Hồng, giảng viên khoa Văn hóa phát triển, Học viện Báo chí và Tuyên truyửn kể câu chuyện vử người em gái của bà chà o đời đúng đêm rằm năm 1974. "Các cụ vẫn bảo trai mùng một, gái hôm rằm, nghiệm từ em tôi mà ra thì thấy đúng là tính khí em ấy rất bướng bỉnh, mạnh mẽ, quyết liệt. So với tiêu chuẩn của con gái thì em tôi thừa nam tính", bà nói.
Nhiửu năm là m công tác nghiên cứu, giảng dạy vử văn hóa, đặc biệt là văn hóa dân gian, bà Hồng cho biết, lâu nay, người ta vẫn nhầm tưởng việc sinh con trai và o ngà y mùng 1 âm lịch, con gái sinh và o ngà y rằm (15 âm lịch) đửu "khó nuôi", tính khí khác người, nhưng sự thực hoà n toà n không phải vậy.
Tiến sĩ Nguyễn ành Hồng. Ảnh: Kienthuc. |
"Điửu đó chỉ áp dụng cho trẻ sinh và o ban đêm chứ không mấy tác dụng đối với việc trẻ sinh và o ban ngà y. Người ta cứ đánh đồng để tăng thêm sự hồ nghi, ly kử³ cho những người sinh ra và o hai ngà y nà y", bà Hồng nhấn mạnh.
Lý giải điửu nà y, bà Hồng cho hay: "Văn hóa phương Đông vẫn tồn tại những câu chuyện bí ẩn vử việc ma cà rồng xuất hiện cùng chu kử³ của mặt trăng. Ngà y mùng 1 là bắt đầu cho một chu kử³ mới, ngà y 15 trăng sáng nhất lại đánh dấu chu kử³ tiếp theo là trăng mử dần. Vì thế người ta gắn câu chuyện nà y và o những người được sinh ra trong hai đêm đó để tăng thêm tính huyửn bí".
Tiến sĩ Vũ Thế Khanh, Tổng Giám đốc Liên hiệp Khoa học Công nghệ Tin học ứng dụng (UIA) lý giải mối quan hệ giữa việc con trai sinh đêm mùng một, con gái sinh đêm hôm rằm trên cơ sở sức hút của mặt trăng với thủy triửu.
Theo đó, sức hút của mặt trăng theo âm lịch, mặt trời theo dương lịch. Sức hút của mặt trăng gây ra trạng thái "thủy triửu sinh học" trong cơ thể con người, khiến chất lửng trong cơ thể thay đổi. Nó chính là nguyên nhân gây nên những kích thích thần kinh đến khủng hoảng, bị rối loạn và mất thăng bằng, là m trầm trọng thêm các chứng bệnh thần kinh. "Đồng thời, ai sinh và o hai đêm đó sẽ có những biến đổi sinh học đặc biệt hơn so với người sinh và o các đêm khác", ông Khanh nói.
Không nên can thiệp bằng y học
Thừa nhận quan niệm dân gian cũng có một phần cơ sở khoa học (xét trong mối quan hệ giữa ánh trăng với thủy triửu) song ông Doãn Phú, Trung tâm Nghiên cứu Tiửm năng Con người, lưu ý đó mới chỉ là yếu tố ban đầu ảnh hưởng đến tính cách trẻ sinh ra trong hai đêm đó. "Cơ bản, tính cách ấy chịu sự chi phối bởi những quan niệm vốn tồn tại hà ng trăm năm nay", ông Phú nói.
Theo ông Phú, người Việt có phong tục thử cúng tổ tiên, đi lễ chùa và o mùng một, ngà y rằm. à”ng Phú phân tích, những ngà y ấy dân gian vẫn coi là ngà y của thánh thần. Đứa trẻ sinh ra trong ngà y đó được coi là "lộc", con người sợ nếu như không đón tiếp, chăm sóc chu đáo thì phạm và o thánh thần, đứa trẻ sẽ bử cha mẹ mà đi (khó nuôi). Do đó, họ đón tiếp với một thái độ khác hẳn so với những đứa trẻ sinh và o các ngà y khác, đêm khác.
"Họ chiửu chuộng, nâng niu hơn. Từ đó tạo cho trẻ thế ỷ lại, coi mình là nhất, đứng ở vị trí trung tâm vũ trụ, ai cũng phải phục tùng, săn đón. Tính cách ấy có thể là tốt, cũng có thể theo hướng trở thà nh người xấu", ông Phú nói.
Hiện nay có nhiửu gia đình chọn ngà y giử sinh cho trẻ, tránh "trai mùng một, gái hôm rằm" để dễ bử chăm sóc, không "trái tính trái nết" theo quan niệm truyửn thống. Tuy nhiên, theo tiến sĩ Vũ Thế Khanh nếu vậy thì ai cũng sẽ chọn ngà y giử tốt cho con, là m gì còn người phải chịu cảnh khổ sở, nghèo túng nữa.
Theo tiến sĩ Khanh, việc can thiệp y học tránh sinh con và o đêm mùng một và đêm rằm cũng là tâm lý dễ hiểu, nhưng quan trọng nhất là việc phụ huynh quan tâm giáo dục con em mình ra sao, không nên nuông chiửu con cái thái quá để chúng coi mình là nhất, dễ sinh hư hửng. "Những đứa trẻ sinh ra và o hai đêm đặc biệt đó, nếu có những tính tốt thì gia đình cần giúp trẻ phát huy, ngược lại phải biết rèn giũa, uốn nắn trẻ", ông Khanh cho hay.
Cùng quan điểm, tiến sĩ Nguyễn ành Hồng cho rằng dù trẻ sinh ra và o ngà y, giử nà o nếu có sự giáo dục, quan tâm chăm sóc của gia đình sẽ giúp chúng phát triển cả vử thể chất lẫn tâm hồn hà i hòa. "Không thể cứ đổ tội cho việc sinh và o mùng một, ngà y rằm để thoái thác vai trò giáo dục của gia đình được", bà Hồng nói.