Bóng đá Việt biến loạn - Thảm kịch được báo trước

Khi biểu tượng thất truyửn

Những năm 90 của thế kỷ trước, các sân cử Việt Nam luôn đầy ắp khán giả, ngập trà n trong bầu không khí cuồng nhiệt. Nhưng chỉ sau hơn 10 năm là m bóng đá chuyên nghiệp, thượng đế ngà y cà ng mất niửm tin và o môn thể thao vua, sân cử quốc nội trở nên đìu hiu, lạnh lẽo.

Những tưởng là m bóng đá nhà  nghử thì mọi chuyện phải tốt lên, chứ sao lại xấu đi. Tại sao? Tại sao và  tại sao?

Không phải tới bây giử mà  từ rất lâu, các chuyên gia lão là ng bóng đá Việt đã lên tiếng vử những mầm hại khôn lường của việc đội bóng thay tên, đổi chủ liên xoà nh xoạch. Việc chuyển nhượng đội bóng xảy ra như cơm bữa, thì thử­ hửi có còn cái "gốc" truyửn thống, và  việc đòi hửi thi đấu vì "mà u cử sắc áo" liệu có là  thứ đòi hửi xa xỉ?

Và  cũng bởi thế những cái tên trở thà nh "biểu tượng" của là ng bóng Việt thủa nà o như Công an Hà  Nội, Công an TP.HCM, Thể Công, Cảng Sà i Gòn.., cũng trở nên thất truyửn trong là n sóng bóng đá doanh nghiệp.   

Trao đổi với Dân Việt, cựu danh thủ Công an Hà  Nội, Nguyễn Tuấn Thà nh cho biết: Thời chúng tôi, đêm trước ngà y ra sân nhiửu khi còn mất ngủ, thao thức xem hôm sau mình có tên trong đội hình chính không, đặc biệt trong các trận đấu với Công an TP.HCM, Công an Hải Phòng, Thể Công, SLNA. 

Nhìn cầu thủ bóng đá bây giử thi đấu, nhiửu khi có thời gian rảnh cũng chẳng muốn tới sân. Xem mà  thêm buồn, đi đá phủi, chơi quần vợt với anh em còn dễ chịu hơn....

Thực tế, những biểu tượng của bóng đá Việt mà  Tuấn Thà nh đử cập tới ở trên, giử chỉ còn mỗi SLNA trong tình trạng dở khóc dở cười.

Thống kê rộng hơn, từ 10 đội dự V.League đầu tiên mùa giải 2000-2001 đến  nà y, chỉ còn tồn tại mỗi SLNA ở đấu trường nà y. Các đội khác đã bị xóa sổ hoặc sang nhượng: Thể Công, Cảng Sà i Gòn, Công an TP.HCM, Công an Hải Phòng, Công an Hà  Nội, và  mới nhất là  Khánh Hòa chuyển giao cho V.Hải Phòng ngay trước thửm V.League 2013.

Còn Аồng Tháp đang lận đận ở giải hạng Nhất. Tệ hơn hai lò đà o tạo trẻ khác là  TT.Huế, Nam Аịnh đang chơi ở giải... hạng Nhì!

Аa phần những cái tên bị xóa trên bản đồ bóng đá đỉnh cao đó, kẻ trước, người sau đửu vô tình (hoặc cố ý) đi và o vết xe đổ: đánh mất mình sau những cuộc chuyển giao vử tay các ông bầu, thân phận nổi chìm theo sự tùy hứng và  túi tiửn của ông chủ.

Ví dụ như bây giử muốn tìm đội bóng "thừa kế y bát" của đội Công an TP.HCM, có lẽ người ta sẽ phải lập một cây "gia phả", mặc dù họ mới chỉ mất phiên hiệu khoảng chừng 10 năm. Còn nhớ tại V.League 2003, Công an TP.HCM được chuyển giao để rồi xuất hiện với cái tên mới tinh... Ngân hà ng Аông à (NHАA).

Sau đó, đội xuống hạng khi V.League 2004 kết thúc với tên NHАA Thép Pomina. Tiếp đến, họ bị bán cho Аồng Tâm.LA và  mang tên Sơn АT.LA thi đấu ở giải hạng Nhất 2006 trước khi chuyển giao cho V.Ninh Bình chơi giải hạng Nhất 2007.

Mới chỉ 10 năm mà  một đội bóng gốc Sà i Gòn ra tít tận cố đô Hoa Lư, tin được không? Và  trong thời gian tới, không biết V.Ninh Bình sẽ còn đổi tên gì khác khi bầu nhiệt huyết là m bóng đá cũng như hầu bao của họ đã cạn rồi (?!).

Tương tự đội Công an Hà  Nội chuyển thà nh Hà ng không Việt Nam (V.League 2003) rồi LG.ACB.Hà  Nội (V.League 2004) và  giử đã giải tán khi ông bầu bị bắt.

Mới đây nhất là  bóng đá Khánh Hòa, với truyửn thống 36 năm, giử sắp thà nh "vùng trắng" với cuộc chuyển giao K.Khánh Hòa cho Hải Phòng. 

Với thực trạng như thế, liệu khán giả có tới sân không khi đội bóng đang chơi kia chỉ là  kẻ xa lạ với họ?

Kể cả những người mang nặng tâm tư "Аập cổ kính xưa ra tìm lấy bóng/Xếp tà n y lại giữ dà nh hơi", cố tới sân để tìm lại hình ảnh đội bóng thủa nà o trong dáng hình mới, có lẽ cũng sẽ thất vọng mà  ra vử bởi "bao giử cho đến ngà y xưa".

Thế nên sân cử đã, đang và  sẽ vắng khán giả, âu cũng là  điửu dễ hiểu.

"Con tin" trong tay nhưng ông bầu

Không thể phủ nhận vai trò tích cực của trà o lưu bóng đá doanh nghiệp và  sự xuất hiện của những ông bầu trong chặng đường đã qua của bóng đá Việt. Thế nhưng, sự phát triển nóng, nhà  nhà  hô hà o "doanh nghiệp hóa" bóng đá, đã khiến người ta không còn quan tâm tới truyửn thống của đội bóng. Thậm chí, sẵn sà ng gạt bử truyửn thống đó sang một bên để gắn tên thương hiệu của doanh nghiệp, để lệ thuộc và o túi tiửn của những ông bầu.

Quan trọng hơn, nhiửu ông bầu đổ tiửn và o bóng đá không phải để hướng tới mục tiêu lấy "bóng đá nuôi bóng đá" qua các nguồn thu, đặc biệt là  nguồn bán vé như lý thuyết. Thay và o đó, họ chỉ coi bóng đá là  một thú chơi, một cái cớ để đánh bóng tên tuổi, hoặc thực dụng hơn là  một kênh quảng bá hay qua bóng đá để tìm kiếm những ưu đãi ở của địa phương trong lĩnh vực kinh doanh. 

Khi bóng đá không phục vụ "ông chủ" đích thực là  khán giả, mà  chỉ là  phương tiện trong tay các ông bầu, bóng đá dễ trở thà nh..."con tin". Chẳng thế mà  là ng bóng Việt thỉnh thoảng lại nổi sóng khi có ông bầu nà o đó "dọa" bử bóng đá bởi không hà i lòng điửu gì với VFF hoặc đơn giản vì..."trọng tà i thổi ép" trận nà o đó.

Аiển hình nhất cho cái gọi là  "con-tin-bóng-đá" chính là  việc một nhóm ông bầu dọa "ly khai" khửi V.League để thà nh lập một giải đấu riêng mang tên Super League và o tháng 9 năm ngoái. Аể rồi với cái chiến thuật vừa "đấm vừa xoa", họ đã khiến các sếp của VFF phải chấp nhận nhượng bộ cho ra đời Công ty CP bóng đá chuyên nghiệp Việt Nam (VPF) để tổ chức và  điửu hà nh các giải bóng đá chuyên nghiệp.

Trong khi đó, ai cũng thấy tính bất hợp lý của mô hình nà y. Một mô hình mà  nói theo cách của dân là ng bóng là  rất dễ xảy ra chuyện "vừa đá bóng vừa thổi còi" khi các ông bầu "có chân" trong VPF cũng là  người sở hữu đội bóng dự giải chuyên nghiệp. 

Giử thì bóng đá Việt đang phải gánh chịu hệ quả từ việc lệ thuộc và o các ông bầu. Sự suy thoái kinh tế đã khiến hà ng loạt bầu "chạy trốn" khửi bóng đá. Từ Bắc, Trung, Nam, nhìn đâu cũng thấy có ông bầu rao bán đội bóng hoặc đội bóng giải thể vì bầu hết tiửn hay rơi và o vòng lao lý.

Giải đấu không đủ số lượng đội tham dự đến độ VPF phải nghĩ ra "sáng kiến" (hay là  "tối kiến"?) là  đưa đội U22 quốc gia và o tham dự cho "đủ mâm, đủ bát" và  "khai tử­" suất xuống hạng. 

Bi kịch bóng đá Việt còn có sự "đóng góp" của chính VFF. Họ đã không là m tốt vai trò định hướng, dẫn đường cho bóng đá chuyên nghiệp Việt Nam. Họ thiếu những động thái cần thiết để ngăn trà o lưu sang tên đổi chủ ồ ạt, bừa bãi. 

Thậm chí, người ta dường như thấy sự e ngại của VFF mỗi khi có ông bầu nà o đó giận dỗi, dọa bử bóng đá! Và  như đã nói ở trên, sự ra đời của VPF, phải chăng cũng là  một sai lầm của VFF bắt nguồn từ việc "nể" các ông bầu và  quan điểm bóng đá không có doanh nghiệp thì sẽ chết. 

Trao đổi với Dân Việt chiửu 12.12, chuyên gia Lê Thế Thọ-thà nh viên Hội đồng huấn luyện viên quốc gia, bà y tử rất sâu sắc: Tôi chỉ nói gọn thế nà y, trên thế giới, chẳng có Liên đoà n bóng đá nà o chấp nhận để chuyện thay tên đổi chủ diễn ra như cơm bữa như ở Việt Nam. Tôi không tin những người là m bóng đá Việt Nam không hiểu tác hại của nó. Nhưng chẳng ai đủ dũng cảm và  cái tâm để gạt đi.

Theo ông Thọ, bóng đá Việt khủng hoảng như hiện nay là  hệ quả tất yếu của một quá trình. Một quá trình mà  ở đó, có quá nhiửu người chỉ nghĩ đến chuyện hái quả, chỉ biết tới lợi ích cá nhân mà  không chịu vun trồng, vì cái chung, vì tương lai của bóng đá nước nhà . 

DV