Khó khăn giúp ta tỉnh ngộ nhiửu
Tin tức - Ngày đăng : 23:33, 13/02/2013
Trao đổi với PV nhân dịp đầu xuân, ông Vũ Tiến Lộc nói:
- Mặc dù từ năm 2011 đến nay đã có gần 100.000 doanh nghiệp giải thể, ngưng hoạt động, nhưng len lửi trong cơn bão ấy mỗi tháng vẫn có trên 5.000 doanh nghiệp thà nh lập. Riêng tháng 11-2012, số doanh nghiệp thà nh lập mới vẫn trên 5.700, nâng tổng số doanh nghiệp thà nh lập mới trong 11 tháng năm 2012 lên 62.794. Tôi cho rằng đây là vốn quý của VN. Nhiửu doanh nhân dù khó, khổ vẫn duy trì sản xuất, giữ công nhân, cố gắng vươn lên.
Người mới khởi sự kinh doanh dù biết nếu gia nhập thị trường lúc nà y sẽ rất khó nhưng họ vẫn nuôi khát vọng là m già u, năng động, tìm mọi cách vượt khó... Tôi cho rằng đây là những phẩm giá mới của người VN trong thời bình. Nếu biết khơi dậy và tiếp sức dòng chảy trên thì sang năm mới 2013, tin rằng nửn kinh tế VN sẽ dần khởi sắc.
"Người Việt Nam vốn lạc quan, khát vọng xóa đói nghèo và tinh thần là m già u rất mãnh liệt, chỉ cần được đà o tạo tốt hơn, có môi trường là m ăn tốt hơn thì những phẩm chất đó sẽ được phát huy" |
* Thưa ông, qua khó khăn mới thấy doanh nhân VN giửi xoay xở. Nếu không phải tinh thần chịu khó, chịu khổ đó thì có thể con số giải thể, phá sản còn lớn hơn?
- Nếu nói phá sản là sự tà n phá sáng tạo thì đây là khoảng thời gian tà n phá cũng như sáng tạo nhất từ trước đến nay của nửn kinh tế VN. Chúng tôi đồng hà nh với doanh nghiệp, đã chứng kiến ý chí vượt khó, sáng tạo bất ngử của doanh nhân. Có người không đủ tiửn thuê cửa hà ng thì rút và o bán hà ng qua mạng.
Có công ty chứng khoán để không sa thải nhân viên đã tận dụng mặt bằng gần khu văn phòng bán đồ ăn nhanh, cà phê để lấy ngắn nuôi dà i... Có doanh nghiệp chuyển sản xuất vử nông thôn để giảm chi phí, có lãnh đạo công ty ăn mì gói cầm hơi nhưng xuất ngoại để tìm kiếm thị trường. Thậm chí có người chấp nhận và o là m nhân viên công ty khác, tối đi bán thêm quần áo để giữ doanh nghiệp...
Đáng lưu ý là có doanh nghiệp đã nắm được sự khó khăn chung, tự nghiên cứu thị trường và đưa ra mặt hà ng mới đánh và o phân khúc giá rẻ nên xuất khẩu được số lượng lớn. Khi các công ty liên doanh, doanh nghiệp nước ngoà i đửu cần cắt giảm chi phí, có doanh nghiệp phần mửm nhử của VN đã đón đầu, chà o những giải pháp sáng tạo giúp tiết kiệm chi tiêu và họ đã trúng những hợp đồng lớn...
* Khó khăn năm 2012 đã cho thấy dù năng động, chịu khó, quyết tâm nhưng doanh nhân khó có thể phát triển nhanh nếu cứ là m theo cách cũ?
- Tôi cho rằng khó khăn kinh tế, đỉnh điểm là 2011-2012, đang buộc doanh nhân phải thay đổi, từ đó sẽ hình thà nh một thế hệ doanh nhân kinh doanh bà i bản hơn. Những năm trước, chúng ta chứng kiến hình ảnh các doanh nhân là m già u nhử tà i năng thiên bẩm và may mắn trời cho. Họ kinh doanh như đi ra trận, chấp nhận rủi ro, chịu khó, chớp mọi cơ hội để vươn lên.
Một số tận dụng cơ chế xin cho, bắt đầu là xin quota, sau đó xin dự án... Và họ đã trưởng thà nh cơ bản giống nhau: tích góp, già u lên từ quyửn kinh doanh, từ đất đai, tà i nguyên, là m rất nhiửu dự án, vay rất nhiửu vốn... Phần nhiửu trong số họ không chú ý đổi mới quản trị và công nghệ mà nặng vử phát triển mối quan hệ. Kết quả, doanh nghiệp của họ có to ra nhưng chưa thật lớn lên. Đến nay, hầu hết doanh nghiệp kiểu nà y đửu gặp khó khăn.
Nhưng chính trong đợt khó khăn nà y, chúng ta đang chứng kiến một thế hệ doanh nhân mới, những người chủ yếu vẫn ở quy mô vừa và nhử nhưng chú trọng và o tính sáng tạo, sự chuyên nghiệp để khởi nghiệp kinh doanh. Họ âm thầm tránh những cuộc tiếp xúc cửa sau. Họ áp dụng quản trị và công nghệ hiện đại, có chiến lược, tập trung và o lĩnh vực cốt lõi, thực hiện tốt trách nhiệm xã hội, cố gắng tham gia chuỗi giá trị toà n cầu... để phát triển.
Phần lớn họ là doanh nhân trẻ, từng du học, là m việc cho công ty xuyên quốc gia hay đã được đà o tạo bà i bản trong nước, tự tin giao tiếp tiếng Anh với nước ngoà i... Họ đang trực tiếp cạnh tranh với thế giới và đang chứng tử mình.
* à ông muốn đặt vấn đử là ủng hộ cho một thế hệ doanh nhân mới, là m ăn bà i bản, chứ không phải tận dụng mọi cơ hội để là m già u?
- Bắt đầu đổi mới, nửn kinh tế phải có người tận dụng tà i nguyên, tận dụng mọi mặt bằng để kinh doanh, phát triển theo chiửu rộng, chớp lấy mọi cơ hội ngắn hạn. Thế hệ nà y đã góp phần đưa VN thà nh nước có thu nhập trung bình.
Đúng ra, giai đoạn phát triển theo chiửu rộng, dựa chủ yếu và o gia công lắp ráp, khai thác tà i nguyên và nguồn lao động rẻ chỉ nên kéo dà i khoảng mươi, mười lăm năm, sau đó chính sách cần đủ mạnh để khuyến khích doanh nghiệp đi và o chiửu sâu, đầu tư công nghệ, nâng cao năng lực cạnh tranh, vươn lên các công đoạn cao hơn của chuỗi giá trị toà n cầu.
Nhưng phải nói thật cơ chế của chúng ta những năm qua chưa là m được điửu nà y. Có doanh nhân lúc đầu có chiến lược rất rõ, căn cơ đầu tư và o sản xuất, môi trường kinh doanh lại khiến họ chuyển hướng.
Ví dụ như chúng ta đã khuyến khích phát triển công nghệ thông tin, nhưng cơ chế khuyến khích chưa đủ mạnh khiến một số doanh nghiệp hà ng đầu, bộ não của ngà nh công nghệ phần mửm của VN giử lại đi phân phối, kinh doanh máy tính, điện thoại cho nước ngoà i... Và tiửn khắp nơi được đổ và o và ng, chứng khoán, bất động sản... bởi lĩnh vực nà y luôn nóng hầm hập.
Cũng giống như những năm 1980, điửu an ủi lớn nhất của giai đoạn hiện nay là tình thế khó khăn đã buộc doanh nhân phải bừng tỉnh và ngộ ra nhiửu điửu mà trong hoà n cảnh thuận chiửu họ không thấy được. Lần nà y, chúng ta mong khó khăn sẽ là bước ngoặt để VN có một thế hệ doanh nhân mới mạnh hơn, là m ăn bà i bản hơn.
* Theo ông, cần là m gì để phát triển thế hệ doanh nghiệp, doanh nhân mới?
- Thể chế nà o thì doanh nhân ấy. Thử hửi đến nay VN đã có bao nhiêu doanh nghiệp áp dụng công nghệ hà ng đầu để có thể cạnh tranh ngang ngửa trên thế giới. Giử là lúc chính sách phải định hướng và hỗ trợ để thúc đẩy doanh nghiệp áp dụng quản trị và công nghệ hiện đại, tăng tích lũy, bử xin cho... VN đang đặt nhiệm vụ cải cách doanh nghiệp nhà nước, tái cơ cấu nửn kinh tế. Chúng tôi mong việc thực hiện sẽ nhất quán để chúng ta có một môi trường kinh doanh bình đẳng, thuận lợi, đoạn tuyệt xin cho, thủ tục hà nh chính rườm rà ...
Sức sáng tạo của doanh nhân VN không thua kém các nước xung quanh, vấn đử là môi trường. Khi môi trường kinh doanh trong sáng, những tố chất doanh nhân nà y sẽ bùng nổ. Người VN vốn lạc quan, khát vọng xóa đói nghèo và tinh thần là m già u rất mãnh liệt, chỉ cần được đà o tạo tốt hơn, có môi trường là m ăn tốt hơn thì những phẩm chất đó sẽ được phát huy. Tôi nghĩ rằng việc có hình thà nh được một đội ngũ doanh nhân mới hay không sẽ quyết định sự phát triển, hưng thịnh của đất nước.
* Nhân dịp năm mới, ông có mong muốn gì?
- Mong cho khó khăn sẽ sớm qua đi. Chúng ta đang ở thời khắc quyết định sự thịnh vượng sắp tới. VN đã có lớp doanh nhân bật lên từ những năm đầu đổi mới. Dù bắt nguồn từ sự lựa chọn tự nguyện, từ khát vọng kinh doanh của mình hay là từ hoà n cảnh bất đắc dĩ - trở thà nh doanh nhân để tự cứu mình khi khu vực nhà nước thu hẹp lại - thì thế hệ doanh nhân đó đã hoà n thà nh sứ mệnh của mình, góp phần hình thà nh những nửn tảng đầu tiên của nửn công nghiệp và dịch vụ nước nhà . Họ là một trong những thà nh quả quan trọng nhất của công cuộc đổi mới kinh tế ở nước ta.
Hiện nay, phần lớn trong số họ đang âm thầm tự đổi mới, lột xác để trở thà nh nhà kinh doanh mới, bà i bản hơn, chuyên nghiệp hơn, có sức cạnh tranh bửn vững hơn. Bên cạnh đó, chúng ta cũng rất vui mừng trước sự gia nhập thị trường của đông đảo những doanh nhân còn rất trẻ, có lý tưởng, khát vọng cao, sẵn sà ng hội nhập thế giới với tinh thần cùng thắng win win, chú trọng tính sáng tạo và công nghệ... thay vì lựa chiửu theo các quan hệ...
Hãy tin và cổ vũ cho họ.