Nét trang nhã trong trang phục Hà  Nội xưa

Аến thời kử³ độc lập tự chủ (kỷ nguyên Аại Việt) do điửu kiện ổn định cả vử chính trị, xã hội và  đặc biệt là  vử kinh tế, Hà  Nội đã trở thà nh kinh đô và  là  một trung tâm kinh tế chính trị của cả nước. Các cơ sở chăn tằm dệt lụa ra đời, việc bang giao với bên ngoà i cũng là m cho thị trường vải vóc phục vụ cho nhu cầu mặc ngà y một phong phú. Trong xã hội cũng đã có sự phân biệt đẳng cấp, trên có vua, quan, dưới có sĩ- nông- công -thương. Cách ăn mặc của người Hà  Nội thời kử³ nà y cũng theo đó mà  phân ra các phong cách và  kiểu dáng, chất liệu khác nhau.

Vua mặc áo bà o và ng, quần tía, búi tóc, cà i trâm và ng đội mũ triửu thiên. Quan lại từ ngũ phẩm đến cử­u phẩm mặc áo bà o gấm, từ cử­u phẩm trở lên mặc áo bà o bằng vóc. Mà u sắc của trang phục cũng được phân rõ: quan nhất phẩm mà u tía, nhị phẩm mà u đại hồng, tam phẩm mà u đà o hồng. Khi và o triửu phục phải đi tất, đi hia và  đội mũ phác đầu (mũ cánh chuồn).

Tầng lớp thứ dân trong kinh thà nh, nữ thường mặc áo tứ thân cổ tròn, quần thâm, khăn the bóng, thắt lưng lụa, đi già y dép bằng da, cấm không được sử­ dụng mà u và ng và  búi tóc như cung nhân. Аà n ông thường cởi trần hoặc mặc áo tứ thân mà u đen bằng the, quần mửng bằng lụa thâm, đa số cạo trọc đầu.

Cuối thế kỷ XIIX đầu XIX, trang phục của người Hà  Nội đã có nhiửu thay đổi cả vử chất liệu lẫn kiểu dáng. Những loại vải như the, lĩnh, lượt, là  được sử­ dụng khá phổ biến với những kiểu dáng chính như tứ thân cho nữ, áo dà i cà i chéo vạt cho nam. Sang trọng nữa, đà n ông, đà n bà  mặc áo dà i lụa trắng bên trong, ngoà i lồng áo may bằng sa, xuyến hoặc băng (là  những loại vải mửng có độ bóng, đôi khi có hoa). Vương hầu, quan chức thì dùng hà ng đoạn, gấm, vóc. Аoạn gần như lĩnh nhưng dà y hơn. Vóc là  thứ đoạn mửng có hoa đồng mà u, còn gấm có hoa dệt mà u sặc sỡ hoặc bằng kim tuyến.

Hà  Nội xưa còn có loại áo mặc trong đám cưới, do nhà  chủ già u có may cho tất cả các khách đến ăn cưới. Xong việc, những áo ấy được nhuộm lại, đem bán rẻ, gọi là  Cố y. Dân lao động thì chủ yếu dùng áo vải nhuộm nâu, vải mửng nhuộm nâu non lại là  mặt hà ng ưa thích của các cô gái bình dân để may áo cánh. Người khá giả cũng dùng mà u nâu nhưng là  lụa, đũi nhuộm nâu. Thế hệ người già  thường thích mà u tiết dê, tam giang. Phường Аồng Lầm (nay là  là ng Kim Liên, quận Аống Аa) có nghử nhuộm nâu nổi tiếng.

Ngoà i ra kiểu áo 5 khuy, tay rộng cũng được giới chị em 36 phố phường chấp nhận. Khi mặc, các cô chỉ cà i 4 chiếc, để hở khuy cổ, khoe cái yếm cổ xây, ôm lấy cái cổ trắng nõn nà , cao ba ngấn. Phụ nữ phố phường hay dùng yếm trắng. Phụ nữ ngoại thà nh dùng yếm nâu. Hội hè mặc yếm đà o, yếm hoa hiên. Các bà  đứng tuổi ưa cổ xẻ, từ cổ yếm có 3 đường khâu xoè ra. Nam giới mặc áo dà i năm thân, vải thâm, có khuy tết chỉ hoặc khuy đồng, khuy bạc, khuy ngọc... người hà o hoa phong nhã thì mặc áo sa trơn, áo trong và  quần mà u trắng. Mùa rét, dùng áo kép, có thêm lần vải lụa lót mà u tươi, áo bông cộc, trần quân cử. Ngoà i trang phục ra thì trong cách ăn mặc của người Hà  Nội còn có nhiửu thứ phụ trang đi kèm như già y dép, mũ, nón, ô, lại thên chút đồ trang sức bằng và ng, bạc như vòng, nhẫn, dây, xuyến... để là m tăng vẻ đẹp ngoại hình.