Lạ kử³ ngôi là ng độc thân và nỗi ám ảnh vì chia gạo
Media - Ngày đăng : 19:43, 14/04/2014
Tú Nghĩa (xã Bình Tú, huyện Thăng Bình, tỉnh Quảng Nam) là thôn có rất nhiửu người độc thân, và nghèo đến mức việc chia gạo tết trở thà nh nỗi ám ảnh với cán bộ thôn.
Những mảnh đời đơn độc
à”ng Đỗ Thắng phanh kít chiếc xe đạp cũ mèm, xoay một vòng trên bãi cát. Một chân ông là chân gỗ, nhưng thật kử³ lạ, chiếc xe vẫn đứng vững, và ông cười móm mém: Quen rồi, khó ngã lắm. à”ng Thắng 71 tuổi, không nhà cửa, vợ con, sống lang bạt trong là ng, mất một chân, vẫn thấy đời phơi phới.
Là chúng tôi đang ở nhà ông Nguyễn Đằng nên mới gọi ông Thắng tới, để nghe chuyện ông ấm ức vì tết vừa rồi, chẳng ai hửi thăm, cho đồng nà o ăn tết. à”ng Thắng kể, chiến tranh loạn lạc, 20 tuổi bị bom cắt chân, sống đời tà n phế đến tận bây giử. Hửi vì sao không cưới vợ sinh con, ông thở dà i: Chỉ duy nhất một chữ nghèo! Không ai dám vử sống cùng. Thật ra, sau lần bị mất chân, ông cũng có một mối tình với cô gái cùng thôn, nhưng rồi, thân tà n tật chưa lo nổi cho mình, không dám đèo bòng, ông đà nh nói lời chia tay.
Là tui nói trước thôi, chứ biết đằng nà o người ta cũng bử mình. Ngay sau khi chia tay cô thôn nữ, ông bán căn nhà cha mẹ để lại để chữa chạy mấy thứ bệnh luôn chực chử phát tác. Cuộc đời ông kể từ đó đến nay gắn mình trên chiếc xe đạp, ngà y nắng cũng như mưa, như kửµ sĩ Mông Cổ cả đời trên yên ngựa. Với ông, tối đâu là nhà , ngã đâu cũng là giường. Từ gặt lúa, là m cử đến bổ củi tưới rau..., ai thuê gì ông là m tất. Gia sản quý giá nhất của ông Thắng bây giử ngoà i chiếc xe đạp cũ mèm là 2 tấm thẻ được ông bọc bao ni lông cẩn thận, nhét trên túi áo, cà i khuy. Đó là tấm thẻ bảo hiểm hộ nghèo và thẻ Hội viên hội người cao tuổi của xã.
à”ng Thắng vẫn còn may mắn hơn ông Nguyễn Vệnh rất nhiửu, đó là khả năng nhận biết và đi lại. à”ng Vệnh là anh trai ông Nguyễn Đằng, mặc dù ông Đằng có nhà cửa đà ng hoà ng, và anh trai của ông Vệnh có người thân là m cán bộ xã, nhưng ông Vệnh 72 tuổi vẫn lang bạt giữa là ng Tú Nghĩa. Mấy ngà y gần đây, bệnh thần kinh phát tác, ông Đằng buộc phải cườ¡ng chế anh mình vử sống trong nhà .
à”ng Đằng kể, số phận ông Vệnh và ông Đỗ Thắng trùng khớp một cách kử³ lạ. Cùng lớn lên, cùng độc thân, cùng lang thang. Chỉ khác một điểm, ông Vệnh còn người thân thích, ông Thắng thì không. Và thế là , nhà ông Đằng cũng là nơi tá túc thường xuyên của ông Thắng.
Trưởng thôn Phan Tấn Anh lôi tập hồ sơ dà y cộp, dùng bút rà rà , chặp buông lời: Số phận như ông Thắng, ông Vệnh là hơn 40 người. Đà n ông ngoà i hai người trên còn có ông Anh, ông Minh, ông Nhung..., đà n bà thì khửi nói, đếm không xuể. Đau đầu lắm, không biết đưa và o diện chi cho phải phép.
Chị Võ Thị Bé (thôn 5 Tú Nghĩa) mới 40 tuổi, có 3 con là một trong số hiếm hoi có chồng nhưng hiện không ở cùng. Thế thì vẫn là đơn thân và đặc biệt nghèo. Căn nhà chị Bé trống hoác, vật dụng đáng kể duy nhất là chiếc tivi Sony của những năm 1990 để lại. 6 năm trước, chồng tham gia ẩu đả giết người, bị án 10 năm. Chị một mình quần quật nuôi 3 đứa con bằng nghử là m thuê và đan lát.
Ở Tú Nghĩa như bị một lời nguyửn, đà n ông đơn thân, đà n bà chồng chết, không chồng hoặc bị bử nhiửu lắm - chị Bé kể. Bà Lai, hà ng xóm chị Bé đỡ lời rằng chồng chị Bé có ở nhà thì cũng như không.
Bà Nguyễn Thị Lai nói, cảnh không chồng mà có con ở Tú Nghĩa là thường, còn ở là ng khác thì kinh hoà ng lắm
Cùng hà ng xóm, cách nhau một bử rà o, số phận bà Lai nghe chừng bi thảm hơn. 71 tuổi, không chồng, không người thân, bà Lai kiếm được 2 đứa con gái. Giử đã có cháu ngoại. Không nhà , ông anh trai thương tình cho mượn chái bếp là m nơi tá túc.
Nhắc đến chuyện khai sinh mới nhớ, công tác dân số kế hoạch hóa năm họp 2 lần, nhưng đối tượng đơn thân lại bử qua. Ai lại vận động gái chưa chồng đi đặt vòng bao giử. Hà ng chục trường hợp sinh con thứ 3, thứ 4. Tú Nghĩa rớt thôn văn hóa cũng vì thế
à”ng Phan Tấn Anh “ trưởng thôn Tú Nghĩa (Bình Tú, Thăng Bình, Quảng Nam)
Đáng lẽ tui đã có chồng, chuyện cách đây 50 năm rồi, nhưng chiến tranh ly tán rồi vì điửu kiện nà y kia, ngoảnh đi ngoảnh lại đã lỡ thì. Đà nh muối mặt kiếm đứa con vử nuôi. Thế là 5 năm 2 đứa con gái ra đời. Ngà y xưa ở là ng khác, đó là chuyện kinh hoà ng nhưng với Tú Nghĩa, chuyện nà y thường thôi.
Danh sách phụ nữ không chồng nhiửu con trong hồ sơ của trưởng thôn Anh cứ dằng dặc với những Hồ Thị C (3 con), Lê Thị X (4 con), Nguyễn Thị An (3 con), Nguyễn Thị Ngân (2 con)... Trưởng thôn lắc đầu ngao ngán: Nhiửu nữa, kể ra không hết, ngay cả một cán bộ thôn đây, nghèo lắm, vợ bử đi miửn Nam, một mình gà trống nuôi con. Tội hết biết.
Bi hà i quà tết
Nhắc đến người cán bộ thôn, ông Anh buồn bã: Nhiửu chuyện tréo ngoe lắm. Đợt vừa rồi, ông Anh cùng chi bộ thôn cố gắng đưa gia đình người nà y và o diện hộ nghèo, nhưng nhất mực bị từ chối. Anh cán bộ nà y quá tội, ảnh bảo tui thân cán bộ thôn mà cũng là hộ nghèo thì là m răng ăn nói với bà con. Tú Nghĩa còn hà ng chục hộ đơn thân, nghèo rệp mà chưa được.
Cùng mấy năm thân thiết, lại bà con trong họ, ông Anh hiểu, anh nà y không muốn thôn, xã bị ảnh hưởng, nhất là trượt mất danh hiệu nông thôn mới.
Vừa rồi, rộ lên câu chuyện phân chia quà tết không đửu ở Tú Nghĩa, là ng trên xóm dưới là m ầm lên khiến trưởng thôn Phan Tấn Anh vô cùng khổ sở: Người dân không hiểu, đến cả báo chí vử đây cũng không chịu hửi rõ ngọn ngà nh.
Lệnh trên thế nà o, bọn tui chiếu theo đó mà là m. Câu chuyện mấy chục hộ dân đơn thân, nghèo không chồng con... đúng là hộ nghèo nhưng mất suất quà tết ở Tú Nghĩa, là chuyện có thật. Chị Phan Thị Bé, bà Lai, ông Thắng, ông Vệnh...đửu chẳng được hỗ trợ đồng nà o. à”ng Đỗ Thắng xòe tấm thẻ bảo hiểm hộ nghèo, ấm ức: Mọi năm được 15kg gạo, năm nay không có chi.
Trưởng thôn Phan Tấn Anh ấm ức kể một hơi: Cả thôn 45 hộ nghèo, 73 hộ cận nghèo. Mọi năm trước chưa đạt nông thôn mới, trên rót xuống gần tấn gạo hỗ trợ, năm nay chỉ được 400kg. Mà lệnh ban xuống phải chia đủ 15kg/hộ.
Chị Nguyễn Thị Bé, đơn thân và rất nghèo
Lấy đâu ra? Tui đử xuất chia mỗi suất ít hơn cho đồng đửu, ai nấy xanh mặt. Kỷ luật trắng máu chứ chẳng chơi. Vậy là 400kg gạo chỉ đủ cho 26 suất, còn dư 10kg, bọn tui thống nhất cho ông Nguyễn Trang Nhung, người già không con không cháu. Đó, là m đến thế rồi mà còn tiếng nà y tiếng nọ. Khổ!
à”ng Anh kể, sau tết, nhiửu người đến tận nhà hửi, chế độ 15kg gạo đâu? à”ng cứng họng không biết nói thế nà o. Quả thật, phân chia quà trở nên nỗi ám ảnh đối với các trưởng thôn nghèo từ xưa đến nay. Bà Nguyễn Thị Lai kể, đến giử, trong nhà bà chỉ còn mấy lon gạo ăn qua ngà y.
Năm ngoái, năm kia đửu có 15kg, năm nay cán bộ giải thích, tui có 2 đứa con gái đã có gia đình nên thôi. Lạ thật, có 2 đứa con gái thì tui vẫn là hộ nghèo, nó có giúp đỡ đồng nà o đâu. Đã là hộ nghèo phải hỗ trợ chứ. Dân hửi cán bộ thôn, cán bộ chỉ biết trả lời, 400kg gạo, phải chia đửu 15kg/suất, ai thắc mắc gì, xin hửi lên trên.
à”ng Phan Tấn Anh tiễn tôi ra tận đầu là ng, xung quanh là mênh mông cát trắng xóa, buồn buồn: 90% là m nông nghiệp, bao đời nay Tú Nghĩa nghèo vẫn hoà n nghèo, sắp tới tui phải đi là m lại khai sinh cho hà ng chục trường hợp con phụ nữ đơn thân, mà dạng nà y lại phải đưa và o hộ nghèo. Mới được nông thôn mới, giảm nghèo được một tí, giử lại phải tăng hộ nghèo lên.