Vấn nạn giả danh nhà  báo đi là m tiửn doanh nghiệp

Аối tượng Nguyễn Văn Tú mạo danh phóng viên Báo Thanh tra bị cơ quan công an bắt giữ. Ảnh: Ngọc Phó

Gọi điện, buông lời dọa dẫm hòng móc ra tiửn

Việc các đối tượng tự xưng danh là  phóng viên, thậm chí là  tổng biên tập, phó tổng biên tập một tử báo, đà i đến doanh nghiệp, trường học, các cấp cơ sở để vòi tiửn dường như không còn là  vấn đử mới trong là ng báo. Аã có nhiửu đối tượng giả danh nhà  báo bị cơ quan chức năng bắt giữ, nhưng xem ra tất cả cũng chỉ như muối bử bể!

Như sự việc và o đầu tháng 1/2014, tại trụ sở Công ty Cổ phần Kính nổi Chu Lai (địa chỉ tại huyện Núi Thà nh, tỉnh Quảng Nam), Cơ quan Cảnh sát Аiửu tra Bộ Công an, bắt quả tang 3 đối tượng:  Bùi Xuân Hiệu (41 tuổi, ở Ninh Bình), Dương Kiửu Trang (23 tuổi, ở Hà  Nội) và  Phan Bùi Khang (29 tuổi, Nghệ An) có hà nh vi lừa đảo chiếm đoạt 3.000 USD của doanh nghiệp. Khám xét tại chỗ và  nơi ở của các đối tượng trên, lực lượng công an thu giữ nhiửu giấy giới thiệu khống, con dấu giả của một số cơ quan nội chính và  cơ quan báo chí Trung ương. Trước đó, cả ba đối tượng trên đã mạo danh phóng viên Ban Thời sự - Аà i Truyửn hình Việt Nam (VTV1) liên lạc với ông Аỗ Tuấn Việt, Tổng Giám đốc Công ty Cổ phần Kính nổi Chu Lai đử nghị được đến công ty quay phim, thu thập tà i liệu để viết phóng sự vử tình hình hoạt động và  công tác bảo vệ môi trường tại công ty.

Vụ việc trên chỉ là  một trong số vô và n các vụ mạo danh nhà  báo để đi là m tiửn hiện đang diễn ra trên khắp các địa phương trong cả nước. Hậu quả nhãn tiửn của việc giả danh nhà  báo đi là m tiửn, đã khiến hoạt động tác nghiệp của các nhà  báo chính danh bị ảnh hưởng, uy tín của cơ quan báo chí giảm sút.

Với những nhà  báo chính danh, việc gọi điện đặt lịch là m việc, đến trực tiếp phửng vấn, thu thập thông tin đa chiửu để viết bà i là  lẽ đương nhiên. Nhưng cũng vì không chính danh, nên những nhà  báo tự xưng đã không dám đến trực tiếp mà  dùng độc chiêu nhấc máy gọi điện tự nhận mình là  nhà  báo, lãnh đạo báo nà y, đà i kia.

Còn nếu xuống cơ sở là m việc, các đối tượng nà y tự in danh thiếp, scan giấy giới thiệu, giả con dấu để yêu cầu doanh nghiệp, cơ sở phải tiếp đón, hợp tác ký hợp đồng quảng cáo, tuyên truyửn. Doanh nghiệp nhỡ có vướng sai phạm thì buộc phải chi mạnh nếu không muốn bêu lên mặt báo. Nếu cơ sở, doanh nghiệp không ngoan ngoãn, ngay lập tức sẽ nhận được những lời lẽ dọa dẫm từ chính những kẻ đầu không tóc nà y!

Giấy giới thiệu của Báo Thanh tra bị đối tượng Tú mang đi scan, in mà u. Ảnh: Ngọc Phó

Theo ông Nguyễn Hải, giám đốc một doanh nghiệp thương mại, thường ngà y ông vẫn nhận được các cuộc điện thoại tự xưng nhà  báo rồi mời gọi quảng cáo kiểu như trên. Họ không xuống trực tiếp doanh nghiệp, mà  chỉ gọi điện giới thiệu và  khoe quan hệ, đử nghị doanh nghiệp ký hợp đồng quảng cáo và i ba chục triệu. Sau đó, họ tự chuyển hợp đồng theo đường bưu điện đến địa chỉ công ty. Nếu bị từ chối không ký, những người nà y buông lời hù dọa, đe nẹt rất thiếu văn hóa trong giao tiếp - ông Nguyễn Hải bức xúc.

Vì đâu nên nỗi...

Аể xảy ra thực trạng giả danh nhà  báo hoà nh hà nh nhức nhối nêu trên, ngoà i các nguyên nhân khách quan, còn có những nguyên nhân xuất phát từ khâu quản lý hoạt động của các cơ quan báo, đà i...

Qua tìm hiểu của chúng tôi, phần lớn cá nhân giả danh nhà  báo là  ở các công ty truyửn thông quảng cáo, một số là  cộng tác viên của các báo, số còn lại chẳng có liên quan gì nhưng cũng tự xưng mình là  phóng viên báo A, đà i B.

Một số báo, tạp chí ký kết, ủy quyửn khai thác quảng cáo cho các công ty truyửn thông mà  không kiểm soát đội ngũ nhân viên của các công ty nà y. Chính đội ngũ nà y mặc nhiên cho mình là  các đại nhà  báo khi gọi điện đử nghị là m quảng cáo hay là m việc tại cơ sở!

Trong quá trình thực hiện bà i viết nà y, phóng viên Báo Thanh tra đã liên lạc với một số lãnh đạo cơ quan hà nh chính, doanh nghiệp, trong đó có cả cơ quan công an, cơ quan quản lý báo chí từng bị các nhà  báo dửm gây rối, nhưng hầu hết có tâm lý né tránh, không muốn nhắc lại những vụ việc trước đây.

Dưới góc độ cơ quan quản lý Nhà  nước vử lĩnh vực báo chí, Thứ trưởng Bộ Thông tin và  Truyửn thông Trương Minh Tuấn đã chỉ ra một số nguyên nhân khác khiến nạn giả danh nhà  báo có cơ hội hoà nh hà nh, gây bức xúc ở địa phương. Cụ thể: Hiện tượng phóng viên thường trú cấp giấy giới thiệu của cơ quan báo chí cho người khác để hoạt động với tư cách là  phóng viên của cơ quan báo chí, việc nà y vi phạm quy định vử hà nh chính và  vi phạm pháp luật.

Một trường hợp vi phạm khác nữa là  theo quy định thì chỉ có thẻ nhà  báo mới là  thẻ tác nghiệp, nhưng lại có một số cơ quan cấp loại giấy tử như thẻ nhà  báo. Ví dụ như: Trường hợp một văn phòng đại diện ở Nha Trang, Khánh Hòa cấp giấy chứng nhận giống y như thẻ nhà  báo (có hình Quốc huy) cho một đối tượng. Trong khi cơ quan chủ quản báo chí khẳng định không phải người của cơ quan mình. Những trường hợp vi phạm nêu trên gây hậu quả lớn, đặc biệt là  là m mất uy tín của nghử báo. Hình ảnh của người là m báo trong công chúng hiện nay bị xuống thấp vì những đối tượng như vậy - Thứ trưởng Trương Minh Tuấn chia sẻ.

Cũng theo Thứ trưởng Trương Minh Tuấn, để dẹp nạn giả danh nhà  báo, trước hết phải nhấn mạnh vai trò, trách nhiệm của các cơ quan báo chí, đặc biệt là  trách nhiệm của người đứng đầu các cơ quan báo chí. Việc cơ quan báo chí cấp giấy giới thiệu khống cho các văn phòng đại diện, phóng viên thường trú để họ dùng giấy giới thiệu đó cử­ người khác thay mặt cơ quan báo chí đi là m việc đã vi phạm quy chế, quy định vử quản lý hà nh chính, thậm chí dẫn đến hiện tượng vi phạm pháp luật.

Các địa phương, doanh nghiệp nếu gặp những đối tượng không có thẻ nhà  báo hoặc giấy giới thiệu của các cơ quan báo chí do chính tổng biên tập hoặc phó tổng biên tập ký thì từ chối không tham gia hợp tác, là m việc.

Thanhtra