Năm 2015 là  'cơ hội thúc đẩy quan hệ Việt - Mử¹'

Аại sứ Việt Nam tại Mử¹ Phạm Quang Vinh. Ảnh: Vietnamembassy-USA

- Việt Nam và  Mử¹ đạt được những thà nh tựu gì trong năm 2014, thưa ông?

- Quan hệ đối tác toà n diện Việt - Mử¹ được xác lập trong chuyến thăm Mử¹ tháng 7/2013 của Chủ tịch nước Trương Tấn Sang là  khuôn khổ quan trọng, định hướng cho quan hệ hai nước. Trong năm qua, hai bên tiếp tục tăng cường các cuộc gặp và  chuyến thăm giữa các lãnh đạo cấp cao. Chủ tịch nước Trương Tấn Sang và  Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng gặp Tổng thống Mử¹ Barack Obama bên lử Cấp cao APEC và  Cấp cao Аông à. Bí thư thà nh ủy Hà  Nội Phạm Quang Nghị, Phó Thủ tướng Vũ Văn Ninh, Phó Thủ tướng Phạm Bình Minh thăm Mử¹. Ngược lại, các thượng nghị sĩ Mử¹ như John McCain, Ben Cardin, Bob Corker cũng đến Việt Nam.

Hợp tác kinh tế tiếp tục là  điểm sáng nổi bật trong quan hệ hai nước. Mử¹ duy trì vị trí là  đối tác kinh tế và  thị trường xuất khẩu hà ng đầu của Việt Nam. Tổng kim ngạch thương mại hai chiửu năm ngoái ước đạt 35-36 tỷ USD. Mử¹ cũng là  nhà  đầu tư nước ngoà i lớn thứ 7 và o Việt Nam với khoảng 700 dự án và  tổng vốn gần 10,7 tỷ USD. Sắp tới việc đà m phán Hiệp định Аối tác xuyên Thái Bình Dương (TPP) cần tiến tới một thửa thuận bảo đảm phù hợp với trình độ phát triển và  lợi ích của các bên tham gia.

- Hợp tác các lĩnh vực khác có điểm gì đáng lưu ý?

- Hợp tác an ninh - quốc phòng tiếp tục được thúc đẩy, trên cơ sở triển khai Biên bản ghi nhớ vử hợp tác quốc phòng (9/2011). Việc Mử¹ chính thức tuyên bố bãi bử một phần lệnh cấm vận vũ khí với Việt Nam được đánh giá cao và  chúng ta đử nghị Mử¹ nên sớm dỡ bử hoà n toà n, phù hợp với đúng khuôn khổ quan hệ đối tác toà n diện hai nước.

Hai bên cũng trao đổi nhiửu đoà n quốc phòng, đáng chú ý là  chuyến thăm Việt Nam lần đầu tiên của Chủ tịch Hội đồng tham mưu trưởng liên quân, tướng Martin Dempsey tháng 8 năm ngoái. Hợp tác trong lĩnh vực cảnh sát biển được mở rộng, hai bên đang triển khai gói hỗ trợ 18 triệu USD Mử¹ dà nh cho Việt Nam nhằm nâng cao năng lực hà ng hải.

Hiệp định hạt nhân dân sự 123 chính thức có hiệu lực từ ngà y 10/9 năm ngoái, mở ra cơ hội lớn cho hợp tác giữa hai nước trong lĩnh vực hạt nhân dân sự. Mử¹ tiếp tục cam kết và  triển khai hợp tác tích cực vử việc giải quyết các vấn đử do chiến tranh để lại như các dự án tẩy độc tại các khu vực bị nhiễm dioxin (tổng trị giá 15 triệu USD), dự án hỗ trợ cho người bị khuyết tật do hậu quả chiến tranh (7,5 triệu USD).

Việt Nam dẫn đầu số lượng sinh viên học ở Mử¹ trong các nước ASEAN, với tổng số hơn 16.000 sinh viên, đứng thứ 8 trong số tất cả các nước có sinh viên đang học tập tại Mử¹.

Hai bên cũng hợp tác hiệu quả tại các diễn đà n đa phương khu vực và  quốc tế, nhất là  Diễn đà n khu vực ASEAN (ARF), Cấp cao Аông à (EAS), Diễn đà n kinh tế Châu à - Thái Bình Dương (APEC). Lần đầu tiên Hội nghị Bộ trưởng quốc phòng Mử¹ - ASEAN đã được tổ chức năm ngoái.

- Hai nước đã khai thác triệt để tiửm năng hợp tác?

- Hai nước đã triển khai tích cực cả 9 lĩnh vực ưu tiên đử ra trong quan hệ đối tác toà n diện, một số tiến bộ được dư luận Mử¹ cho là  mang tính đột phá. Tuy nhiên vẫn còn có những trở ngại, nên để là m sâu sắc quan hệ đối tác toà n diện thì còn cả chặng đường phía trước.

Quan hệ hai nước vẫn còn một số khó khăn, nhất là  việc Mử¹ tiếp tục thực hiện nhiửu biện pháp và  rà o cản thương mại như áp đặt cơ chế giám sát cá da trơn, áp dụng các chính sách vệ sinh thực phẩm đối với hà ng hoa quả và  mật ong của Việt Nam.

Hai bên vẫn còn khác biệt trong vấn đử dân chủ, nhân quyửn. Với những khác biệt đó, chúng ta chủ trương đối thoại thẳng thắn và  hợp tác xây dựng trên tinh thần bình đẳng, tôn trọng, hiểu biết lẫn nhau. Vừa qua, có nhiửu quan chức chính giới, quốc hội Mử¹ thăm Việt Nam, họ đửu đã hiểu thêm vử chính sách và  sự phát triển của đất nước, trong đó có cả những vấn đử liên quan đến tự do, dân chủ, nhân quyửn.

Quan hệ hai nước trong hơn một năm qua đã phát triển tích cực, tạo đà  để hai bên tiếp tục đưa quan hệ đối tác toà n diện đi và o chiửu sâu trong năm 2015 và  những năm sau.

- Những ưu tiên trong quan hệ Việt - Mử¹ năm nay là  gì, khi ông bắt đầu nhiệm kử³ đúng dịp hai nước kỷ niệm 20 năm bình thường hóa quan hệ?

- Việc đầu tiên và  có tầm quan trọng hà ng đầu là  là m sao triển khai hiệu quả, là m sâu sắc hơn nữa quan hệ đối tác toà n diện Việt Nam - Mử¹, trên cả 9 lĩnh vực ưu tiên đã được xác định. Trong mỗi lĩnh vực vẫn còn nhiửu dư địa mới hợp tác giữa hai nước. Trong đó chắc chắn phải đẩy mạnh hơn nữa hợp tác vử lĩnh vực kinh tế, khoa học- kử¹ thuật và  giáo dục, tạo ra những đột phá mới, dấu mốc mới trong từng lĩnh vực nà y.

Năm nay hai nước cần tổ chức kỷ niệm 20 năm thiết lập quan hệ ngoại giao một cách thực chất, hiệu quả. Việc tiếp tục trao đổi đoà n ở các cấp, qua đó tăng cường thêm hiểu biết, thúc đẩy các cơ hội, thửa thuận hợp tác, tạo ra những điểm nhấn có ý nghĩ trong năm kỷ niệm.

Hai nước cũng cần lên kế hoạch tổ chức "Những ngà y Việt Nam tại Mử¹", qua đó không chỉ để kỷ niệm, mà  còn giúp chính giới cũng như nhân dân hai nước tăng cường hiểu biết lẫn nhau, thúc đẩy hơn nữa quan hệ. Аại sứ quán và  các cơ quan đại diện Việt Nam tại Mử¹ sẽ tích cực phục vụ và  tham gia các hoạt động nà y, đồng thời tích cực phối hợp với các cơ quan sở tại để tổ chức các hoạt động trao đổi, quảng bá và  kỷ niệm trải rộng trong năm, cả ở thủ đô Washington và  các địa phương của Mử¹.

Năm 2015 là  năm có ý nghĩa rất quan trọng, mang tính dấu mốc trong chiửu dà i quan hệ Việt - Mử¹, là  năm vừa là  kỷ niệm vừa là  cơ hội để tiếp tục đẩy mạnh hơn nữa quan hệ hai nước, vì lợi ích của nhân dân hai nước và  vì hòa bình, an ninh, thịnh vượng ở khu vực và  trên thế giới.

- Cộng đồng người Việt Nam tại Mử¹ đóng vai trò thế nà o trong thúc đẩy quan hệ hai nước?

- Hiện ở Mử¹ có khoảng 2 triệu người Việt nam, chiếm gần một nử­a trong tổng số hơn 4 triệu người Việt Nam ở nước ngoà i và  là  cộng đồng người Việt lớn nhất bên ngoà i lãnh thổ Việt Nam.

Do hoà n cảnh lịch sử­, phần lớn người Việt đến định cư tại Mử¹ sau năm 1975, sau nà y cũng có nhiửu người đến Mử¹ để học tập, là m việc, kinh doanh hay đoà n tụ gia đình. Tuy quan điểm còn có chỗ khác biệt, nhưng đại bộ phận bà  con luôn gắn bó, hướng vử quê hương, đất nước và  đã có những đóng góp đáng kể và o sự phát triển chung của đất nước và  là  cầu nối cho quan hệ hợp tác hữu nghị giữa nhân dân hai nước.

Nhiệm vụ của Аại sứ quán Việt Nam tại Mử¹ là  tiếp tục triển khai và  đưa chính sách của Nhà  nước đến với kiửu bà o. Tôi muốn nhấn mạnh đến việc tranh thủ chất xám của kiửu bà o, là m thế nà o để có những cơ chế, chính sách sử­ dụng hiệu quả chuyên gia, trí thức Việt Nam ở nước ngoà i. Rất nhiửu trí thức người Việt tâm huyết, trăn trở với các vấn đử của đất nước và  muốn đóng góp cho đất nước.

Thời gian tới, tôi sẽ già nh nhiửu thời gian để gặp gỡ, tiếp xúc, đi các địa phương để lắng nghe ý kiến của bà  con cũng như tìm cách tháo gỡ những rà o cản còn tồn tại. Tôi cũng sẽ tham dự Hội thảo Phát triển Việt Nam lần đầu tiên được tổ chức tại Аại học Harvard, Boston, do các trí thức Việt Nam tại Mử¹ khởi xướng và  tổ chức sắp tới.

Dịp Tết xuân Ất Mùi, Аại sứ quán sẽ tổ chức đón tết cùng kiửu bà o, cũng sẽ có bánh trưng, dưa hà nh, cùng các bà i ca, điệu múa Việt Nam, thắm tình đấm ấm và  gắn bó của những người con trong đại gia đình dân tộc Việt Nam. 

- Cảm xúc của ông khi được bổ nhiệm là m Аại sứ Việt Nam tại Mử¹?

- Là  cán bộ trong ngà nh ngoại giao hơn 34 năm, nhưng mỗi lần được giao một trọng trách mới, với bản thân tôi, đó vừa là  vinh dự vừa là  trách nhiệm, do đó đửu mong sao là m tận tâm, tận lực cho xứng đáng.

Аiửu quan trọng là  sao cho xứng đáng là  đại diện của đất nước Việt Nam anh hùng, đổi mới và  hội nhập hôm nay. Với những nhiệm vụ như đã nêu ở trên, tôi muốn triển khai hiệu quả khuôn khổ quan hệ đối tác toà n diện hai nước, thúc đẩy lợi ích và  phát huy vai trò, vị thế Việt Nam một cách có ý nghĩa, được khởi đầu bằng năm 2015 kỷ niệm 20 năm quan hệ.

Nhiệm kử³ lần nà y của tôi có ý nghĩa vô cùng đặc biệt. Аây là  một vinh dự những cũng là  trách nhiệm rất nặng nử, với tâm niệm đó, cá nhân tôi nguyện sẽ là m hết sức mình, cùng Аại sứ quán và  các cơ quan đại diện tại đây hoà n thà nh tốt nhiệm vụ.

vnexpress