Lệnh trừng phạt tác động đến Nga như thế nà o sau một năm
Tin tức - Ngày đăng : 11:37, 08/04/2015
|
Justus Walker, nông dân Mử¹ sống tại Nga trở nên nổi tiếng sau khi truyửn hình phát sóng bình luận của anh vử thị trường Nga. Ảnh: AP |
Justus Walker, nông dân Mử¹ sống tại Nga, đang có sự nghiệp khởi sắc ở nước nà y, một năm sau khi Mử¹ và Liên minh châu à‚u (EU) áp đặt lệnh trừng phạt với Moscow vì khủng hoảng Ukraine.
Walker, với bộ râu rậm là m liên tưởng đến một người nông dân Nga từ những thể kỷ trước, sử dụng nông trại sữa ở Siberia để hỗ trợ cho việc truyửn giáo của mình. Anh trở nên nổi tiếng và o tháng 8, ngay sau khi Nga cấm nhập khẩu thực phẩm phương Tây để đáp trả lệnh trừng phạt từ Mử¹ và EU.
Người nông dân nói với Russian TV rằng pho mát anh sản xuất từng gặp nhiửu khó khăn trong việc cạnh tranh với mozzarella của Italy, cho đến khi lệnh trừng phạt được thực thi. Anh cười sung sướng khi nói: "Bây giử pho mát Italy sẽ chẳng còn 'có cửa' ở đây nữa".
Đoạn video được lan truyửn khắp nước Nga, biến Walker thà nh một hiện tượng Internet, mặc dù anh sau đó giải thích rằng anh phản đối các lệnh trừng phạt và bình luận của anh bị đưa ra khửi ngữ cảnh. Doanh số bán hà ng của Walker tăng vọt và thậm chí còn có cả đồ lưu niệm ăn theo hình ảnh của anh. "Tôi chưa bao giử nghĩ điửu nà y sẽ xảy ra, ngay cả trong những giấc mơ điên rồ nhất", Walker nói.
Tác động kinh tế
Lệnh cấm nhập khẩu nông phẩm mà Nga đưa ra để đáp trả lệnh trừng phạt của phương Tây khiến sản phẩm tại Nga lên giá, giúp những nông dân như Walker kiếm được nhiửu tiửn hơn. Tuy nhiên, Walker cảnh báo rằng điửu nà y sẽ khiến thị trường mất ổn định.
"Tôi nghĩ rằng tác động của lệnh trừng phạt đến thị trường nghiêng nhiửu vử mặt tiêu cực, vì nó ảnh hưởng đến cơ chế định giá", anh nói. "Chúng tôi không còn biết nên định giá sản phẩm như thế nà o. Có chỗ bán với giá 2.000 rúp (35USD) một kg, chỗ khác lại chỉ đòi 900 rúp (15USD) một kg. Giá chấp nhận được trước đây ở mức 750 rúp (13 USD)", Walker cho biết thêm.
Lệnh trừng phạt cũng khiến các dự án quốc tế phải lao đao. Một trong những mục tiêu của các biện pháp nà y là là doanh nghiệp nhà nước Rosneft. Hãng dầu nà y phải hoãn kế hoạch khai thác ở Bắc Cực với công ty Mử¹ ExxonMobil. Không chỉ vậy, biện pháp trừng phạt còn khiến doanh nghiệp nhà nước Nga không tiếp cận được nguồn cho vay quốc tế, khiến việc tái cấp vốn trở nên khó khăn, tốn kém và trở thà nh gánh nặng đối với chính phủ.
Tuy nhiên, Evgeny Gavrilenkov, nhà kinh tế tại Sberbank, ngân hà ng lớn nhất Nga, cho rằng biện pháp trừng phạt vô tình giúp ích cho các công ty dầu và tà i chính lớn của Nga, vì chúng khiến họ từ bử những dự án rủi ro trước khi giá dầu giảm.
"Nga nên cảm ơn các lệnh trừng phạt bị áp đặt một năm trước", ông nói. "Tôi có thể thể dễ dà ng hình dung rằng nếu không có những biện pháp nà y, các công ty dầu mử và khí đốt Nga sẽ đổ đến Bắc Cực. Thế nhưng, việc khai thác tại đây chỉ có hiệu quả nếu giá dầu ở mức 100 hoặc 110 USD/thùng, còn nếu giá chỉ 40, 50 USD/thùng thì đó sẽ là vấn đử". Giá dầu thô hôm 5/4 ở mức khoảng 54 USD.
Tác động chính trị
Mử¹ và EU đưa ra lệnh trừng phạt nhằm buộc Nga phải lùi bước trong khủng hoảng Ukraine, nhưng điửu đó không xảy ra. "Các biện pháp trừng phạt không tạo ra sự thay đổi trong chính sách đối ngoại của Putin", Lilia Shevtsova ở viện Brookings cho biết.
Theo Evgeny Gontmakher, giáo sư kinh tế và cựu thứ trưởng Bộ Xã hội Nga, lệnh trừng phạt nhằm và o các cá nhân không thay đổi được Kremlin. Các lệnh cấm vận kinh tế nặng tay hơn sau đó chủ yếu chỉ ảnh hưởng đến dân thường.
Nga ước tính lạm phát năm nay có thể lên tới 12%, tác động xấu đến người lao động vốn phải chịu áp lực việc là m. "Nếu lệnh trừng phạt vẫn được duy trì, thì hầu hết biện pháp nà y đánh và o giới bình dân chứ không phải thà nh phần thượng lưu", ông nói. "Lạm phát là thuế đánh và o người nghèo".
à”ng cho biết giới già u và có ảnh hưởng chính trị tại Nga vẫn chưa cảm thấy lo lắng. "Những doanh nghiệp lớn rõ rằng có bất mãn, nhưng đó là vì các kênh hợp tác kinh tế với phương Tây bị chặn. Hoà n toà n không có dấu hiệu cho thấy họ công khai bất mãn hay gây áp lực với tổng thống".
Truyửn thông Nga thường cho rằng lệnh trừng phạt của phương Tây là nguyên nhân của hầu hết vấn đử kinh tế Nga hiện nay, một nửn kinh tế phụ thuộc và o nguồn thu từ dầu, Gontmakher nói.
Người Nga nghĩ rằng phương Tây là bên gây ra khó khăn kinh tế cho họ, chứ không phải là hệ thống và thể chế Nga, ông nói. "Vì vậy, những người khởi xướng các biện pháp trừng phạt đã không đạt được mục đích".
Mặc dù các lệnh trừng phạt đã kéo dà i một năm, tỷ lệ người Nga ủng hộ Tổng thống Vladimir Putin vẫn tăng kỷ lục, ở mức hơn 80% trong những tháng gần đây. "Trừng phạt mà không khiến người dân bất bình thì sẽ chẳng có tác dụng" trong việc là m suy yếu chính quyửn, Shevtsova nói.
Đối tác mới
Trong khi khủng hoảng Ukraine là m phân tán sự chú ý của Mử¹ khửi chiến lược "trục châu à" thì biến động chính trị nà y lại có tác dụng ngược lại với Nga, buộc chính quyửn phải tìm kiếm đối tác mới.
Một trong những bước đi nổi bật là thửa thuận khí đốt 400 tỷ USD kéo dà i 30 năm với Trung Quốc, ký kết hồi tháng 5/2014, và nhiửu thửa thuận khác với các nước châu à và Trung Đông.
"Có rất nhiửu bằng chứng cho thấy Nga bắt đầu tìm kiếm đối tác tại Ai Cập, Ấn Độ, Indonesia, Trung Quốc và Thổ Nhĩ Kử³", Yuri Zaitsev, một nhà phân tích tại Viện Gaidar ở Moscow nhận định.
Tuy nhiên, ông cảnh báo rằng những thửa thuận mới, chẳng hạn như hợp đồng năng lượng lớn với Trung Quốc, không phù hợp với mục tiêu Nga đử ra là đa dạng hóa nửn kinh tế để thoát khửi sự phụ thuộc và o dầu mử và khí đốt.
"Không phải là lĩnh vực công nghệ cao và cũng chẳng phải là tà i chính, vì những ngà nh nà y đòi hửi có thêm vốn và đầu tư", Zaitsev nói, "Nga vẫn phải dựa nhiửu và o tà i nguyên thiên nhiên