Ca ghép thận đầu tiên tại Bệnh viện Đa khoa Phú Thọ
Danh thắng & Di tích Hà Nội - Ngày đăng : 07:56, 29/09/2015
Lời kể của người trong cuộc
Trao đổi với PV báo Người Hà Nội vử quá trình chuẩn bị cho ca ghép tạng đầu tiên và cũng là đặt nửn móng cho hoạt động ghép thận tại bệnh viện Đa khoa tỉnh Phú Thọ, Ths.BS.Hoà ng Công Lâm (Phó Giám đốc kiêm Trưởng khoa Thận - Tiết niệu) nhớ lại: Từ ca ghép thử nghiệm trên lợn, chúng tôi đã đúc kết và tiến hà nh thà nh công ca ghép thận đầu tiên. Ai cũng vui mừng vì sự nỗ lực đã có kết quả....
Dù ca ghép tạng đầu tiên cách đây ba tháng đã thà nh công viên mãn nhưng, Ths.BS.Hoà ng Công Lâm (Phó Giám đốc kiêm Trưởng khoa Thận - Tiết niệu, bệnh viện Đa khoa tỉnh Phú Thọ) vẫn đầy hứng khởi, như thể câu chuyện vừa xảy ra hôm qua: Thực sự, ca ghép đã thà nh công đúng như mong đợi và sự chuẩn của cả ekip y bác sử¹ gần 50 người..., BS.Lâm kể.
Thông tin vử ca ghép đầu tiên, ghi dấu ấn trong lịch sử bệnh viện Đa khoa Phú Thọ được truyửn đi, khiến dư luận rất vui mừng. Bởi, đây sẽ là địa chỉ tin cậy tiếp theo cho các bệnh nhân đang chử được ghép tạng để tìm lại sự sống bình thường. Tuy nhiên, không phải ai cũng biết những chuyện chưa kể đằng sau ca ghép thận độc đáo nà y.
Ths.BS.Hoà ng Công Lâm là người chỉ huy toà n bộ ekip, cũng là người trực tiếp tham gia thực hiện ca ghép thận đặc biệt nà y cho biết, bệnh viện Đa khoa Phú Thọ vạch việc thực hà nh ghép thận từ những năm 2000. Khi đó, lãnh đạo bệnh viện đã đặt mục tiêu sẽ ghép được tạng, ghép được thận rồi từ đó đầu tư để có thể ghép được nhiửu loại tạng, đáp ứng nhu cầu ngà y cà ng cao của bệnh nhân, BS.Hoà ng Công Lâm nhớ lại.
bác sử¹ Hoà ng Công Lâm “ Phó Giám đốc Bệnh viện Đa khoa tỉnh Phú Thọ trao đổi với PV
Chính vì thế, bệnh viện Đa khoa Phú Thọ đã cử 1 kíp gồm 22 người, trong đó bao gồm các bác sử¹ điửu trị trước và sau phẫu thuật, bác sử¹ mổ, kử¹ thuật viên, bác sử¹ mạch máu, bác sử¹ gây mê đi đà o tạo ở bệnh viện Việt Đức (Hà Nội) để là m tiửn đử cho các ca ghép tạng, ghép thận sau nà y. Sau 9 tháng được đà o tạo, chuyển giao kử¹ thuật, ekip bác sử¹ của bệnh viện Đa khoa Phú Thọ đã là m chủ được kử¹ thuật ghép tạng và được cấp chứng chỉ vử ghép tạng.
Để có thể ứng dụng thà nh thạo kử¹ năng mổ lấy thận, để thực hà nh ghép trên người, đầu tháng 3/2015, các bác sử¹ bắt đầu tiến hà nh ghép thực nghiệm trên... lợn. Trao đổi với PV, BS.Lâm cho biết, sở dĩ chọn thực nghiệm ghép thận trên lợn là bởi lợn có trọng lượng tương đương ở người; kích thước thận, vử thận, mạch máu... của lợn cũng tương đương với ở người. Chính vì thế, chúng tôi quyết định chọn thực nghiệm ca ghép thận trên lợn để kiểm tra lại toà n bộ sự phối hợp của ekip trong quá trình ghép tạng. Chúng tôi cũng chỉ chọn lợn có trọng lượng 50-60 kg để tính tương đồng vử trọng lượng, kích thước với người được cao hơn, BS.Lâm kể lại.
Cũng theo BS.Lâm, quá trình ghép tạng có nhiửu khâu mang tính phối hợp đồng đội rất cao, từ các khâu như: Gây mê, mổ, cắt thận, rồi rửa thận phải sạch tránh tắc mạch, lấy thận chuyển từ lợn cho sang lợn được ghép, xử lý các mạch máu, rồi đóng vết mổ cho lợn được ghép... Dù là thực nghiệm trên lợn nhưng các quy trình phải đảm bảo nghiêm ngặt, chuẩn xác như trên người thật. Sau hơn 3 tiếng đồng hồ, các chỉ số để nhận định ca phẫu thuật thà nh công hay không bao gồm: Quả thận thấy bình thường, chỉ số lọc thận, quả thận ra nước tiểu, quả thận hồng hà o, nối mạch máu và o và con lợn bà i tiết ra nước tiểu là ca ghép thà nh công, BS.Lâm chia sẻ.
Chỉ khác ở chỗ, sau đó chúng tôi không phải thực hà nh công tác hậu phẫu cho lợn hồi phục, chăm sóc sau mổ, vì điửu đó không cần thiết. Điửu quan trọng là , ngay sau khi đóng vết mổ, thận trên lợn được ghép đã hoạt động tốt, việc bà i thải nước tiểu đã đảm bảo các chỉ số quan trọng..., BS.Lâm nói. Cũng theo BS.Lâm, do được học tập, chuyển giao kử¹ thuật kử¹ cà ng nên cả ekip, dưới sự hướng dẫn, trợ giúp trực tiếp của các bác sử¹ bệnh viện Việt Đức, đặc biệt là PGS.TS.Nguyễn Tiến Quyết (lúc đó là Giám đốc bệnh viện Việt Đức) nên cả ekip đã hoà n thà nh ca mổ đúng kế hoạch và thà nh công.Để thực hiện ca ghép thận trên người đầu tiên, bệnh viện Đa khoa Phú Thọ đã phải tiến hà nh các thủ tục cần thiết như là m đử án cụ thể trình lên sở Y tế tỉnh Phú Thọ và bộ Y tế, sau đó chử cấp giấy phép được ghép tạng, thận trên người.
Niửm vui của người bệnh
Ngà y 25/6/2015, Bệnh viện chính thức tiến hà nh ca ghép thận đầu tiên, mở ra trang sử mới cho bệnh viện khu vực trung du nà y. Người được ghép thận là nam bệnh nhân Trần Quang Huy (18 tuổi), bị suy thận 2 năm; còn người cho thận là mẹ của Huy - chị Vi Thị Huyên (45 tuổi, trú tại xã Ninh Dân, huyện Thanh Ba, Phú Thọ).
Nhớ lại thời điểm đó, chị Huyên kể với PV: Và o khoảng tháng 5/2014, cháu Huy có biểu hiện ho hắng và gầy đi nhiửu. Gia đình cho cháu đi khám tại bệnh viện cơ sở, các bác sử¹ chẩn đoán cháu bị viêm họng nặng và cho cháu chuyển viện. Sau đó, tôi phát hiện có nhiửu biểu hiện lạ nên đưa cháu đi khám lại thì mới phát hiện cháu bị suy thận nặng.
Kể từ đó, cứ mỗi tuần 3 lần, chị Huyên lại đưa con cậu con trai duy nhất 40-50 cây số xuống bệnh viện Đa khoa Phú Thọ để chạy thận, đi lại nhiửu rất tốn kém và mệt mửi. Từ khi bị suy thận, Huy có biểu hiện mọc 3 răng khôn, bác sử¹ soi thì thấy nhưng răng không mọc hẳn ra mà cứ đau nhức khiến cháu không ăn uống được gì nhiửu, nhìn con một tay truyửn lọc máu, một tay xúc cháo mà thương lắm...nên chỉ nghĩ là m sao giúp con qua cơn nguy kịch. Rất may, đúng lúc nà y, bệnh viện đang tìm ca ghép thận đầu tiên và được miễn phí hoà n toà n nên gia đình tôi đăng ký ngay..., chị Huyên kể.
Tiếp tục câu chuyện, chị Huyên chia sẻ: Trước hôm ghép thận cho cháu, tôi không sợ nhưng cũng có lo lắng vì trước đó tôi cũng vừa bị ốm, e lấy thạn ghép cho con không được. Thế nhưng, qua thăm khám, các bác sử¹ khẳng định các chỉ số vẫn rất tốt. Để trấn an tôi, có bác sử¹ còn trêu tôi chị cứ sợ đi để mạch máu nổi lên để em dễ lấy ven.
bác sử¹ Hoà ng Công Lâm “ Phó Giám đốc Bệnh viện Đa khoa tỉnh Phú Thọ thăm khám bệnh nhân chạy thận tại bệnh viện
Đúng 9h sáng ngà y 25/6, ca ghép bắt đầu. Các bác sử¹ tiến hà nh gây mê cho chị Huyên để mổ lấy thận. Trước khi mê man, tôi còn nghe rõ các bác sử¹ bảo chuẩn bị nước để rửa quả thận của tôi trước khi ghép cho con trai, chị Huyên xúc động kể. Cùng đó, các bác sử¹ cũng tiến hà nh gây mê cho Huy để thực hiện ca ghép đặc biệt nà y.
Sung sướng lắm, hạnh phúc lắm, anh ạ, khi biết con mình khửe lại ngay sau khi được gép thận. Sau khi biết tôi cho con thận, rất nhiửu người trong bệnh viện đến phòng tôi để xem tôi đã già chưa vì người ta vẫn quan niệm rằng cho thận là những người đã già nhưng họ đã rất ngạc nhiên khi nhìn thấy tôi. Rồi họ thăm hửi, động viên tôi, có bệnh nhân còn cho mẹ con tôi quà cáp, tôi thực sự hạnh phúc hơn cả khi mình còn nguyên 2 quả thận mà con lại phải chạy thận hà ng tuần..., chị Huyên gạt nước mắt xúc động kể.
Chị Huyên phấn khởi: Đến nay, hà ng tháng, cháu vẫn phải xuống bệnh viện Đa khoa Phú Thọ để thăm khám và nhận các loại thuốc điửu trị sau mổ. Tình hình sức khửe của cả 2 mẹ con tôi đã tốt lên nhiửu. Tôi đã ăn uống, đi lại, là m những việc nhẹ tốt. Cháu Huy đã đi học trở lại. Mặc dù còn nhiửu khó khăn, thử thách ở phía trước nhưng năm nay, chắc chắn gia đình tôi sẽ có một cái Tết vui và ấm cúng hơn năm ngoái...