Chín điểm mới của Luật Báo chí
Tin tức - Ngày đăng : 20:22, 05/04/2016
Triển khai thi hà nh Hiến pháp 2013, đặc biệt là thực hiện các quy định tại điửu 14, điửu 25 của Hiến pháp, luật Báo chí mới vừa được Quốc hội khoá 13, kử³ họp thứ 11 thông qua sáng nay (ngà y 05/4/2016), đã quy định một số nội dung mới so với luật Báo chí hiện hà nh như sau:
Vử kết cấu của luật: - Luật Báo chí năm 1989 gồm 7 chương, 31 điửu; Luật sửa đổi, bổ sung một số điửu của luật Báo chí năm 1999 đã bổ sung 6 điửu và bử 1 điửu. Sau khi sửa đổi, bổ sung năm 1999, Luật Báo chí có 36 điửu. - Luật Báo chí lần nà y gồm 6 chương với 61 điửu (tăng 25 điửu), trong đó có 32 điửu xây dựng mới, 29 điửu sửa đổi, bổ sung các quy định của Luật Báo chí hiện hà nh. Kết cấu các chương của luật Báo chí lần nà y đã bử chương quản lý nhà nước vử báo chí, thay đổi kết cấu chương III (Nhiệm vụ quyửn hạn của báo chí), chương IV (Tổ chức báo chí và nhà báo) của luật Báo chí 1999 thà nh chương III (Tổ chức báo chí) và chương IV (Hoạt động báo chí) trong luật Báo chí mới.
 |
| Bộ trưởng Thông tin và Truyửn thông Nguyễn Bắc Son. Ảnh: Hoà ng Long |
Vử nội dung mới:Thứ nhất, quy định vử quyửn tự do báo chí, quyửn tự do ngôn luận trên báo chí của công dân: luật Báo chí lần nà y đã kết cấu Chương II với 04 điửu quy định cụ thể vử quyửn tự do báo chí, quyửn tự do ngôn luận trên báo chí của công dân, trong đó quy định công dân có quyửn: Sáng tạo tác phẩm báo chí, cung cấp thông tin cho báo chí, phản hồi thông tin trên báo chí, tiếp cận thông tin báo chí, liên kết với cơ quan báo chí thực hiện sản phẩm báo chí, in và phát hà nh báo in; góp ý kiến, phê bình, kiến nghị, khiếu nại, tố cáo trên báo chí đối với các tổ chức của Đảng, cơ quan Nhà nước, tổ chức chính trị - xã hội; tổ chức chính trị - xã hội, nghử nghiệp; tổ chức xã hội; tổ chức xã hội - nghử nghiệp và thà nh viên của các cơ quan, tổ chức đó.
Thứ hai, vử đối tượng thà nh lập cơ quan báo chí, ngoà i các đối tượng thà nh lập cơ quan báo chí theo luật hiện hà nh, luật Báo chí mới đã bổ sung một số đối tượng được thà nh lập tạp chí khoa học, như: Cơ sở giáo dục đại học theo quy định của luật Giáo dục đại học; tổ chức nghiên cứu khoa học, tổ chức nghiên cứu khoa học và phát triển công nghệ được tổ chức dưới hình thức viện hà n lâm, viện theo quy định của luật Khoa học và Công nghệ; bệnh viện từ cấp tỉnh, thà nh phố trực thuộc Trung ương hoặc tương đương trở lên. Quy định trên cho phép các cơ sở giáo dục và tổ chức khoa học và công nghệ thuộc loại hình tư thục, có đầu tư của nước ngoà i được phép ra tạp chí khoa học.
Thứ ba, luật Báo chí mới đã bổ sung quy định vử liên kết trong hoạt động báo chí, trong đó quy định cụ thể lĩnh vực, nội dung các cơ quan báo chí được phép liên kết với cơ quan báo chí khác, pháp nhân, cá nhân có đăng ký kinh doanh phù hợp với lĩnh vực liên kết; thời lượng tối đa được phép liên kết trong kênh phát thanh, kênh truyửn hình phục vụ nhiệm vụ chính trị, thông tin tuyên truyửn thiết yếu theo quy định và kênh thời sự - chính trị tổng hợp; thời lượng tối đa mà cơ quan báo nói, báo hình có hoạt động liên kết sản xuất toà n bộ kênh phát thanh, kênh truyửn hình. Cơ quan báo chí chủ động thực hiện, chịu trách nhiệm mà không phải xin phép cơ quan quản lý nhà nước vử báo chí, nhằm cải cách thủ tục hà nh chính, bảo đảm tính tự chủ, tự chịu trách nhiệm của cơ quan báo chí.
Thứ tư, vử quyửn tác nghiệp của báo chí, ngoà i những quy định của luật Báo chí hiện hà nh, luật Báo chí lần nà y đã quy định cụ thể vử trách nhiệm cung cấp thông tin cho báo chí của cơ quan, tổ chức, người có trách nhiệm; những thông tin cơ quan, tổ chức, cá nhân có thẩm quyửn có quyửn từ chối cung cấp thông tin cho báo chí. Để bảo vệ nguồn tin báo chí và quyửn tác nghiệp của nhà báo, so với luật hiện hà nh, luật Báo chí mới đã quy định giới hạn việc cơ quan báo chí, nhà báo chỉ phải tiết lộ người cung cấp thông tin khi có yêu cầu bằng văn bản của Viện trưởng Viện kiểm sát nhân dân, Chánh án Toà án nhân dân cấp tỉnh và tương đương trở lên cần thiết cho việc điửu tra, xét xử tội phạm rất nghiêm trọng, đặc biệt nghiêm trọng. Đồng thời, Viện trưởng Viện kiểm sát nhân dân, Chánh án Tòa án nhân dân cấp tỉnh và tương đương trở lên có trách nhiệm tổ chức bảo vệ người cung cấp thông tin sau khi tên của họ được tiết lộ.
Thứ năm, cùng với việc quy định rõ quyửn hạn, nghĩa vụ đối với nhà báo trong luật, để nêu cao vai trò của nhà báo, trách nhiệm công dân của người là m báo, luật Báo chí mới nà y còn bổ sung, luật hoá những quy định bắt buộc vử đạo đức nghử nghiệp của người là m báo; trong đó quy định Hội nhà báo Việt Nam có nhiệm vụ ban hà nh và tổ chức thực hiện quy định vử đạo đức nghử nghiệp của người là m báo; nhà báo có nghĩa vụ tuân thủ quy định vử đạo đức nghử nghiệp của người là m báo và sẽ bị thu hồi thẻ nhà báo khi vi phạm vử đạo đức nghử nghiệp gây hậu quả nghiêm trọng.
Thứ sáu, vử hoạt động kinh doanh dịch vụ của cơ quan báo chí: Luật Báo chí mới quy định mở hơn luật hiện hà nh vử hoạt động kinh doanh, dịch vụ của cơ quan báo chí, thể hiện tại điểm c khoản 2 điửu 21 quy định: nguồn thu của cơ quan báo chí gồm thu từ hoạt động kinh doanh, dịch vụ của cơ quan báo chí, các đơn vị trực thuộc cơ quan báo chí.
Thứ bảy, vử những hà nh vi bị cấm trong hoạt động báo chí: Điửu 9 luật Báo chí mới đã quy định các hà nh vi bị cấm trong hoạt động báo chí, trong đó đã quy định cụ thể hơn, rõ rà ng hơn một số hà nh vi so với Luật Báo chí hiện hà nh, có bổ sung một số hà nh vi như: Thông tin quy kết tội danh khi chưa có bản án của tòa án, thông tin ảnh hưởng đến sự phát triển bình thường vử thể chất và tinh thần của trẻ em, thông tin vử những chuyện thần bí gây hoang mang trong xã hội, ảnh hưởng xấu đến trật tự, an toà n xã hội và sức khửe của cộng đồng.... Những hà nh vi cấm đăng, phát thông tin quy định tại khoản 1, khoản 2 Điửu 9 đã có sự tương thích với các quy định tại Bộ Luật hình sự năm 2015, các hà nh vi bị cấm khác đã tương thích với bộ luật Dân sự và các luật khác, đảm bảo tính khả thi trong thực tế.
Thứ tám, vử cải chính và xử lý vi phạm: Nhằm đảm bảo quyửn, lợi ích hợp pháp của cơ quan, tổ chức, cá nhân bị báo chí thông tin sai sự thật, luật Báo chí mới đã bổ sung một số quy định mới vử cải chính như: Báo chí điện tử, ngoà i việc đăng, phát lời cải chính, xin lỗi còn phải gỡ bử ngay thông tin sai sự thật đã đăng, phát. Các cơ quan báo chí, trang thông tin điện tử tổng hợp đã đăng, phát thông tin của cơ quan báo chí khác có nội dung phải cải chính, xin lỗi cũng phải thực hiện đăng lại cải chính, lỗi của cơ quan báo chí vi phạm. Đồng thời quy định cụ thể vị trí cải chính đối với từng loại hình báo chí. Luật Báo chí lần nà y đã bổ sung quy định mới vử xử lý vi phạm như: Cơ quan báo chí bị thu hồi giấy phép hoạt động báo chí, giấy phép xuất bản thêm ấn phẩm báo chí, phụ trương, sản xuất thêm kênh phát thanh, kênh truyửn hình, chuyên trang của báo điện tử và cơ quan, tổ chức bị thu hồi giấy phép xuất bản đặc san, bản tin khi đăng, phát thông tin vi phạm quy định tại điửu 9 gây ảnh hưởng rất nghiêm trọng, đặc biệt nghiêm trọng.
Thứ chín, luật Báo chí mới đã pháp điển hóa quy định tại các nghị định của Chính phủ để đưa và o luật, đồng thời bổ sung một số quy định mới để điửu chỉnh hoạt động báo chí, cụ thể là các quy định vử: Chính sách của Nhà nước vử phát triển báo chí; thay đổi cơ quan chủ quản của cơ quan báo chí; hoạt động hợp tác của báo chí Việt Nam với nước ngoà i; hoạt động báo chí của báo chí nước ngoà i, cơ quan đại diện nước ngoà i, tổ chức nước ngoà i tại Việt Nam; bảo vệ nội dung các chương trình phát thanh, chương trình truyửn hình, báo điện tử; phản hồi thông tin... Chúng ta tin tưởng rằng luật Báo chí mới sẽ tạo hà nh lang pháp lý quan trọng cho sự nghiệp báo chí cách mạng nước nhà không ngừng phát triển bửn vững, đóng góp ngà y cà ng xứng đáng và o công cuộc xây dựng và bảo vệ vững chắc Tổ quốc Việt Nam XHCN.