Xây dựng Đửn Hùng xứng tầm Di tích lịch sử Quốc gia đặc biệt
Mỹ thuật - Nhiếp ảnh - Ngày đăng : 23:57, 15/04/2016
Hà ng triệu người hà nh hương vử đất Tổ trong dịp Giỗ Tổ Hùng Vương - Lễ hội đửn Hùng. Ảnh: Phương Thanh
Trong tâm thức của mỗi con dân nước Việt Nam từ bao đời nay, Vua Hùng là người đã có công dựng nên nước Văn Lang - Nhà nước sơ khai đầu tiên của dân tộc Việt Nam. Do đó, Tín ngườ¡ng thử cúng Hùng Vương luôn chiếm một vị trí đặc biệt quan trọng trong đời sống tâm linh và tình cảm của các thế hệ con dân nước Việt hà ng ngà n năm qua. Tín ngườ¡ng nà y vừa thiêng liêng, vừa cụ thể, nhưng cũng vừa là điểm tựa tinh thần gắn kết, từ đó tạo nên sức mạnh đại đoà n kết toà n dân tộc để cùng nhau cố kết cộng đồng trong hà nh trình dựng nước và giữ nước.
Với những giá trị văn hóa tâm linh, tín ngườ¡ng được vun đắp qua nhiửu thế hệ, Lễ hội àửn Hùng từ bao đời đã vượt ra khửi một lễ hội thông thường, trở thà nh điểm tựa tinh thần, sức mạnh tâm linh, điểm hội tụ của tinh thần đại đoà n kết của cộng đồng các dân tộc Việt Nam. à nghĩa tâm linh đó đã vượt ra ngoà i biên giới, là lời hiệu triệu muôn triệu trái tim con dân đất Việt hướng vử quê hương với hai tiếng "đồng bà o" thiêng liêng và sâu sắc. Nhiửu kiửu bà o ta ở nước ngoà i tìm vử àửn Hùng dâng hương, xin chân nhang và Đất Tổ đem vử thử ở nước bạn...
Theo thống kê, tỉnh ta có 326 di tích thử Hùng Vương và các nhân vật liên quan đến thời đại Hùng Vương. Có thể nói Tín ngườ¡ng thử cúng Hùng Vương được phủ rộng với mật độ dà y đặc ở tất cả các là ng xã, trong đó Đửn Hùng là trung tâm thực hà nh tín ngườ¡ng thử cúng Hùng Vương lớn nhất và lâu đời nhất trong tiến trình phát triển lịch sử của dân tộc Việt Nam. Di sản tín ngườ¡ng thử cúng Hùng Vương không chỉ riêng ở tỉnh Phú Thọ mà trải khắp đất nước Việt Nam với 1.417 di tích thử cúng trong cả nước. Ngà y 6/12/2012, tại Paris- Thủ đô nước Cộng hòa Pháp, Tổ chức Văn hóa Giáo dục của Liên hợp quốc (UNESCO) đã công nhận "Tín ngườ¡ng thử cúng Hùng Vương ở Phú Thọ" là Di sản văn hoá phi vật thể đại diện của nhân loại. Đây không chỉ là niửm tự hà o của người dân Phú Thọ, mà còn là niửm vui chung của cả dân tộc Việt Nam.
Sau 3 năm được vinh danh, tỉnh ta đã và đang triển khai nhiửu hoạt động bảo tồn và phát huy di sản văn hóa của nhân loại. Tỉnh Phú Thọ cùng Bộ Văn hóa - Thể thao và Du lịch đã xây dựng chương trình hà nh động quốc gia bảo tồn, phát huy giá trị di sản văn hóa Tín ngườ¡ng thử cúng Hùng Vương ở Phú Thọ; công bố kế hoạch cụ thể để thực hiện chương trình hà nh động quốc gia được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt. Việc là m nà y không chỉ để bảo tồn, phát huy giá trị Di sản mà còn là thực hiện cam kết với UNESCO vử bảo tồn Di sản văn hóa phi vật thể theo nội dung Công ước 2003.
à”ng Lưu Quang Huy, Giám đốc Khu di tích lịch sử Đửn Hùng cho biết: Những năm qua, Ban quản lý Khu di tích đã triển khai rất nhiửu giải pháp trong công tác quản lý lễ hội, quản lý các hoạt động văn hoá ngà y cà ng quy củ, chặt chẽ, nửn nếp. Giỗ Tổ Hùng Vương - Lễ hội Đửn Hùng được đánh giá là một trong những lễ hội mẫu mực, quy mô, bà i bản, trang nghiêm, thà nh kính ở phần lễ và phong phú, hấp dẫn ở phần hội. Sau khi tín ngườ¡ng thử cúng Hùng Vương được UNESCO vinh danh, lượng khách hà nh hương vử Đửn Hùng những năm gần đây tăng hơn trước, khách thập phương vử thắp hương bái tổ đửu các ngà y trong năm chứ không chỉ tập trung và o ngà y Giỗ Tổ mùng 10 tháng 3.
Ngà y Giỗ Tổ Hùng Vương mùng 10 tháng 3 âm lịch năm nay, cùng thời điểm tỉnh Phú Thọ thay mặt đồng bà o cả nước dâng hương tưởng niệm các Vua Hùng tại Điện Kính Thiên trên đỉnh Nghĩa Lĩnh, các địa phương ở Phú Thọ và các tỉnh thà nh trong cả nước có đửn thử Hùng Vương và các tướng lĩnh thời đại Hùng Vương cũng sẽ đồng loạt là m lễ dâng hương, tri ân công đức các bậc tiửn nhân có công mở núi, đắp nửn, dựng nên bử cõi. Hà ng năm, Khu di tích lịch sử Đửn Hùng tập huấn, hướng dẫn nghi thức hà nh lễ cho các cụ cao tuổi, tổ chức thi tuyển chủ từ tại các đửn thuộc Khu di tích và các đửn thử Hùng Vương ở địa phương, tạo điửu kiện cho người dân tự nguyện thực hà nh nghi lễ tín ngườ¡ng vử bảo tồn di sản văn hóa.
Thực hiện công tác đầu tư, tôn tạo, tu bổ theo quy hoạch và dự án tổng thể được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt, nhiửu hạng mục trong Khu di tích lịch sử Đửn Hùng đã được tu bổ, tôn tạo hoặc xây dựng mới như thay mới toà n bộ đường bậc từ cổng chính lên đửn Thượng, tôn tạo sân đửn Hạ, công trình Cổng biểu tượng và o Khu di tích; xây dựng cảnh quan khu vực chân núi như hoà n thà nh đường trục hà nh lễ, bãi đỗ xe, hồ sinh thái. Các công trình được tu bổ khang trang, sạch đẹp đã tạo ấn tượng tốt đẹp cho đồng bà o hà nh hương vử lễ Tổ. Khu di tích lịch sử Đửn Hùng cũng tiến hà nh xây dựng đử cương dự án trình UBND tỉnh phê duyệt; tham mưu với UBND tỉnh thà nh lập Hội đồng nghệ thuật, lập Đử án tổ chức và thể lệ thi tuyển Sáng tác phác thảo Tượng đà i Hùng Vương. Đây là một công trình có tầm đặc biệt quan trọng, do đó trong những ngà y diễn ra Lễ hội Đửn Hùng năm nay, những tượng đà i Hùng Vương qua vòng tuyển chọn sẽ được trưng bà y tại Khu di tích để trưng cầu ý kiến rộng rãi trong nhân dân.
Giữ gìn và phát huy bản sắc văn hoá dân tộc Giỗ Tổ Hùng Vương - Lễ hội Đửn Hùng, những năm qua, Đảng và Nhà nước luôn quan tâm đầu tư tôn tạo là m cho Đửn Hùng ngà y cà ng tôn nghiêm, hoà nh tráng hơn. Năm 2004, Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Quy hoạch phát triển Khu di tích lịch sử Đửn Hùng đến năm 2015. Năm 2009, Khu di tích được Chính phủ công nhận là Di tích quốc gia đặc biệt.
Thực hiện lời dạy của Chủ tịch Hồ Chí Minh khi Người vử thăm Đửn Hùng là : "Phải trồng thêm nhiửu hoa, cây cối để xây dựng Đửn Hùng trở thà nh một công viên lịch sử cho các cháu sau nà y đến thăm viếng", Đửn Hùng đã được quan tâm đầu tư xứng tầm là Khu di tích quốc gia đặc biệt. Theo quy hoạch, khu một gồm đửn, chùa, tháp, Lăng Vua Hùng và rừng nguyên sinh với diện tích 32ha sẽ được bổ sung tôn tạo. Khu vực hai là vùng bảo vệ cảnh quan Khu di tích sẽ được bố trí các công trình phục vụ lễ hội.
Khu trung tâm lễ hội có các công trình: Trục hà nh lễ, quảng trường trung tâm, khu tiếp đón..., khu là ng du lịch văn hoá thời Hùng Vương; tháp Hùng Vương và là ng du lịch sinh thái đặc trưng các vùng, miửn đất nước; các khu rừng phía bắc, rừng phía nam, khu trồng cây lưu niệm và khu nhà văn hoá thanh, thiếu niên Hùng Vương. Để xây dựng Đửn Hùng ngà y một quy mô, đáp ứng mong mửi của hà ng triệu người dân khi vử Giỗ Tổ Đửn Hùng, Thủ tướng Chính phủ vừa đồng ý chủ trương đầu tư Dự án hoà n thiện tu bổ, tôn tạo hạ tầng, cảnh quan Trung tâm lễ hội - Khu di tích lịch sử Đửn Hùng.
Theo đó, cơ quan chức năng sẽ đầu tư cải tạo Bảo tà ng Hùng Vương nhằm bảo đảm điửu kiện lưu giữ, nghiên cứu các hiện vật, cải tạo không gian trưng bà y, tạo môi trường tham quan khang trang, thuận lợi phục vụ khách du lịch; xây dựng, tôn tạo cảnh quan đồi Công Quán thà nh khu cảnh quan sinh thái đáp ứng yêu cầu phục vụ lễ hội và thăm quan du lịch; tiếp tục đầu tư khu Trung tâm lễ hội (giai đoạn 3) nhằm xây dựng hoà n chỉnh, đồng bộ cảnh quan không gian Khu di tích lịch sử Đửn Hùng theo quy hoạch, kết nối hà i hòa với không gian cảnh quan chung nhằm tạo dựng một Trung tâm lễ hội hoà n chỉnh...
Trong 6 năm trở lại đây, với trên 700 tỷ đồng từ ngân sách Nhà nước, kinh phí công đức của các tổ chức, cá nhân để tôn tạo, tu bổ xây dựng các nhóm dự án như: Nhóm dự án bảo tồn, tôn tạo di tích (Đửn Thượng, Đửn Trung, Đửn Giếng, Đửn Hạ, Chùa Thiên Quang"; cảnh quan sân vườn; cải tạo hệ thống đường bậc trên núi Nghĩa Lĩnh; xây dựng mới đửn thử Tổ Mẫu à‚u Cơ và đửn thử Quốc tổ Lạc Long Quân); nhóm dự án Khu trung tâm lễ hội; nhóm dự án phát triển rừng quốc gia Đửn Hùng đã cơ bản hoà n thà nh. Các nhóm dự án đang được triển khai đầu tư như: Nhóm dự án các công trình du lịch dịch vụ; nhóm dự án hạ tầng kử¹ thuật; nhóm dự án phát triển kinh tế các xã vùng ven đang được triển khai đầu tư...
Thời gian tới, các công trình như: Nhà tiếp đón khách; tháp Hùng Vương và đặc trưng các vùng miửn đất nước; tượng Hùng Vương; hệ thống hạ tầng kử¹ thuật, cảnh quan và phát triển rừng quốc gia Đửn Hùng sẽ tiếp tục được đầu tư xây dựng, phát triển góp phần mở rộng quy mô nâng cao chất lượng cơ sở hạ tầng Đửn Hùng - điểm đến tâm linh của người dân Việt Nam và du khách khắp nơi trên thế giới!