Chống độc quyửn hay bảo kê cho doanh nghiệp đấu thầu thuốc?

Danh thắng & Di tích Hà Nội - Ngày đăng : 21:56, 27/06/2016

NHN Online - Từ một email của Trưởng ban thực hiện chính sách Bảo hiểm y tế ( BHYT) gử­i ngà y 24/4 tới các Trưởng phòng giám định Bảo hiệm xã hội các tỉnh, TP; Trung tâm giám định và  thanh toán khu vực phía Bắc và  phía Nam khiến cho doanh nghiệp trong ngà nh dược băn khoăn liệu đây có phải là  vấn đử đẩy doanh nghiệp nà y ra, cho doanh nghiệp khác và o, giống như một cách vận động chính sách, bảo kê bằng con đường chỉ đạo?

Thực hiện chính sách, Chỉ đạo hay thầu?

Nội dung email gử­i cho các tỉnh, TP cho biết:  Theo thông  báo ngà y 19/2/2016 vử việc tham gia xây dựng kế hoạch đấu thầu thuốc năm 2016 đối với nước cất dạng ống nhựa, Ban chính sách y tế (CSYT) xin thông báo như sau:

Hiện nay trên toà n quốc có rất nhiửu thuốc sử­ dụng dạng đóng gói bằng ống nhựa nhân tạo tình trạng độc quyửn trong cung ứng thuốc có giá cao bất hợp lý so với dạng ống thủy tinh.

Ví dụ như: Piracetam tiêm ( ống nhựa), Furosemid tiêm ( ống nhựa), Adrenalin tiêm ( ống nhựa)...

Bên cạnh đó, nhiửu tỉnh đang đưa thuốc Cerebrolizat (thà nh phần peptid dịch chiết não lợn, là  thuốc nhập khẩu chuyến, không có số đăng ký, có thà nh phần tương tự như Cerebrolysin) nhưng Bộ Y tế trả lời chưa rõ rà ng là  có thuộc phạm vi thanh toán BHYT hay không?

Ngoà i ra, nhiửu cơ sở khám chữa bệnh đang sử­ dụng thuốc Gliatilin ( hoạt chất Choline alfoscerate) với chi phí rất lớn ( nằm trong top 20 thuốc có chi phí lớn nhất toà n quốc).

Nhằm tăng cường công tác kiểm soát chi phí thuốc BHYT, quản lý BHYT hiệu quả, Ban CSYT đử nghị các đồng chí thà nh phần giám định: Chỉ đạo cán bộ tham gia và o Hội đồng xây dựng kế hoạch đấu thầu thuốc năm 2016 không đưa dạng đóng gói ống nhựa của các loại thuốc và o kế hoạch đấu thầu.

Chỉ ghi chung thuốc tiêm dạng ống/lọ/chai. Tạm thời chưa đưa thuốc Cerebrolizat và o kế hoạch đấu thầu; kiểm soát chặt chẽ việc chỉ định thuốc Gliatilin (hoạt chất Choline Alfoscerate).

Email chỉ đạo nà y của ông Phạm Lương Sơn, Trưởng ban thực hiện chính sách BHYT thuộc Bảo hiểm xã hội Việt Nam.

Email chỉ đạo của ông Phạm Lương Sơn- Trưởng ban chỉ đạo Thực hiện chính sách BHYT.

Email chỉ đạo của ông Phạm Lương Sơn- Trưởng ban chỉ đạo Thực hiện chính sách BHYT.

Ma quái vử mặt câu chữ

Việc ông Sơn cho rằng có rất nhiửu thuốc sử­ dụng dạng đóng gói bằng ống nhựa tạo tình trạng độc quyửn trong cung ứng thuốc có giá cao bất hợp lý so với dạng ống thủy tinh.

Việc khẳng định nà y là  không hợp lý vì ống nhựa là  một công nghệ mới của dược phẩm, được nhiửu nước trên thế giới đưa và o sử­ dụng phổ biến nhử có ưu thế nổi trội như bảo quản tốt, vận chuyển không bị đổ vỡ, giá thà nh rẻ, giảm thiểu rủi ro trong y khoa hơn ống thủy tinh cho cán bộ y tế, giảm chi phí xử­ lý rác thải y tế.

Những năm trước đây, Việt Nam phân phối sản phẩm ống nhựa của Ấn Аộ, Trung Quốc thì hiện nay đã có công ty chủ động được sản xuất thay thế hà ng nhập ngoại và  sắp tới cũng có nhiửu DN Việt Nam đầu tư công nghệ nà y (như Traphaco).

Аây là  khái niệm tiên phong, đi đầu trong việc đầu tư công nghệ, sản xuất sản phẩm tiên tiến, khác với khái niệm độc quyửn vốn chỉ một DN duy nhất nà o đó được bảo hộ sản xuất ống nhựa.

Hiện nay, Luật Dược cũng chưa có quy định nà o vử việc chỉ có phép công ty A hay B sản xuất độc quyửn ống nhựa.

Khi Công ty đầu tư cả một hệ thống dây chuyửn đóng gọi bằng ống nhựa, bây giử Chỉ đạo cán bộ tham gia và o Hội đồng xây dựng kế hoạch đấu thầu thuốc năm 2016 không đưa dạng đóng gói ống nhựa của các loại thuốc và o kế hoạch đấu thầu khác nà o việc đẩy DN và o thế phá sản tương lai.

Phải chăng, việc DN đi tiên phong công nghệ cao lại bị chính cơ chế điửu hà nh bóp nghẹt ngay từ khi giai đoạn bắt đầu, như vậy liệu những DN đang và  sẽ đầu tư công nghệ hiện đại của Mử¹ nà y còn dám tiếp tục nữa không?

Việc ông Sơn chỉ ra như vậy có phải nhằm hạn chế  tình trạng đóng gói thuốc bằng ống nhựa tiến bộ và  ngầm bảo kê cho các sản phẩm thuốc  đóng gói bằng thủy tinh lạc hậu hay dạng khác?

Việc chỉ đạo không đưa dạng đóng gói ống nhựa và o đấu thầu là  sự lạm quyửn, vì đây là  công việc của Hội đồng đấu thầu.

Hội đồng thầu sẽ quyết có đưa và o hay không. Là  người là m chính sách thì phải có khuyến nghị, nhắc nhở DN dưới quyửn dựa theo kết luận khoa học chứ không thể chỉ định cho anh nà y ra, anh khác và o theo kiểu tùy hứng được.

Những sản phẩm biÌ£ neÌ‚u teÌ‚n trong thuÌ› chỉ đaÌ£o.

Những sản phẩm biÌ£ neÌ‚u teÌ‚n trong thuÌ› chỉ đaÌ£o.

Loại bử thuốc nà y, cho thuốc khác thay thế

Sản phẩm thứ 2 mà  bức thư khuyến cáo tạm thời chưa đưa và o kế hoạch đấu thầu là  Cerebrolizat.

Nhiửu tỉnh đang đưa thuốc Cerebrolizat ( thà nh phần peptid dịch chiết não lợn, là  thuốc nhập khẩu chuyến, không có số đăng ký, có thà nh phần tương tự như Cerebrolysin) nhưng Bộ Y tế trả lời chưa rõ rà ng là  có thuộc phạm vi thanh toán BHYT hay không? email đử tên ông Sơn viết.

Cerebrolizat được nhập khẩu chuyến (quota) và  được phép lưu hà nh trong thời gian Quota có hiệu lực.

Việc trả lời rõ rà ng là  có thuộc phạm vi thanh toán BHYT hay không ? không thuộc phạm vi của riêng Bộ Y tế mà  là  trách nhiệm của cả hội đồng chính sách bảo hiểm và  Bộ Y tế chỉ là  một tiếng nói trong việc có thanh toán BHYT hay không?  

Viết như ông Sơn, các DN dược đặt ra câu hửi tại sao Cục Quản lý Dược lại cho nhập một loại thuốc khác là  Cerebrolizat có hoạt chất giống một loại thuốc được nêu tên là  Cerebrolysin mà  không có sổ đăng ký, Bộ Y tế chưa có ý kiến?.

Sản phẩm Cerebrolysin được nhắc đến cùng với Cerebrolizat là  của hãng Ebewe.

Sản phẩm nà y chiếm giữ vị trí độc tôn ở Việt Nam trong suốt hơn 20 năm qua và  chưa có một sản phẩm thứ 2 kể từ khi Bộ Y tế cấp quota cho sản phẩm thứ 2 là  Cerebrolizat nhằm phá vỡ thế độc quyửn, có khả năng đẩy giá lên cao.

Thay vì phản đối, đáng lẽ ra Bảo hiểm y tế (Bảo hiểm xã hội) nên khuyến khích, ủng hộ Cerebrolizat vì sản phẩm nà y tạo thế cạnh tranh,  tránh sự độc quyửn của một hoạt chất trong 1 thời gian dà i như vậy, giúp giảm giá thuốc xuống.

Nhưng bức thư đử tên ông Sơn với nội dung như vậy phải chăng đang muốn loại Cerebrolizat để bao kê cho Cerebrolysin?

Cũng trong bức thư email, sản phẩm mang tính sáng chế Gliatilin được nhắc đến là  sản phẩm nằm trong top 20 sản phẩm dược có chi phí lớn: Ngoà i ra, nhiửu cơ sở khám chữa bệnh đang sử­ dụng thuốc Gliatilin ( hoạt chất Choline Alfoscerate) với chi phí rất lớn ( năm trong top 20 thuốc có chi phí lớn nhất toà n quốc).

Mười chín sản phẩm khác sao không bị nhắc tên? Khi một loại thuốc bị nhắc tên có nghĩa là  nó đang nằm và o tầm ngắm và  những tên khác dù chi phí lớn cũng nằm trong ngườ¡ng an toà n?

Аó là  chưa nói đến, hoạt chất Choline Alfoscerate mà  bức thư đử cập thì các DN trong nước đã tự sản xuất được, với 16 số đăng ký (trong tổng số 20 số đăng ký của cả DN trong và  ngoà i nước đang lưu hà nh tại Việt Nam) đang còn hiệu lực.

Vậy việc lá thư đử cập cần phải  kiểm soát chặt chẽ việc chỉ định thuốc Gliatilin (hoạt chất Choline alfoscerate) có khác gì gián tiếp đẩy sản phẩm của các DN trong nước và o thế khó khăn, không được thanh toán bảo hiểm y tế thanh toán, dán tiếp kìm hãm DN Dược trong nước, đi ngược lại với chiến lược quốc gia vử phát triển ngà nh dược đến năm 2020 tầm nhìn 2030.

Có liên quan gì giữa Cerebrolysin, Cerebrolizat và  hoạt chất Choline Alfoscerate. Theo tìm hiểu của phóng viên thì sản phẩm duy nhất Cerebrolysin có số thứ tự 477,  và  hoạt chất Choline Alfoscerate có số thứ tự 478 trong danh mục thuốc thuộc phạm vi thanh toán của Quử¹ bảo hiểm y tế (Ban hà nh kèm theo Thông tư số 40 /TT-BYT ngà y 17 tháng 11 năm 2014 của Bộ trưởng Bộ Y tế) cùng để điửu trị 1 bệnh.

Vậy liệu email trên có thể loại bử toà n bộ số thứ tự 478 để số 477 tiếp tục được thanh toán bảo hiểm y tế, duy trì vị thế độc tôn?

Vấn đử đặt ra ở đây là  tại sao ông Sơn không thay mặt Trưởng ban thực hiện chính sách Bảo hiểm y tế ra công văn, đóng dấu đà ng hoà ng mà  lại viết email theo kiểu thư tay chỉ đạo ngầm.

Аó phải chăng là  dấu hiệu không minh bạch trong việc lựa chọn đấu thầu?

Đăng Chung - Tuấn Ngọc