Quốc hội dự kiến thông qua Luật Thủ đô (sửa đổi) vào cuối năm 2023

Đồng chí Vương Đình Huệ, Ủy viên Bộ Chính trị, Chủ tịch Quốc hội và đồng chí Đinh Tiến Dũng, Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Thành ủy, Trưởng đoàn đại biểu Quốc hội thành phố, Trưởng ban Chỉ đạo xây dựng dự thảo Luật Thủ đô (sửa đổi) chủ trì hội nghị.

Tham dự hội nghị, đại biểu Trung ương có các Ủy viên Trung ương Đảng, Phó Chủ tịch Quốc hội: Nguyễn Khắc Định, Nguyễn Đức Hải, Trần Quang Phương; Chủ nhiệm các Ủy ban của Quốc hội, Ủy viên Ủy ban Thường vụ Quốc hội; lãnh đạo một số bộ, ngành trung ương.

Đại biểu thành phố Hà Nội có các Ủy viên Trung ương Đảng: Phó Bí thư Thường trực Thành ủy Nguyễn Thị Tuyến; Phó Bí thư Thành ủy - Chủ tịch UBND thành phố - Phó Trưởng ban Thường trực Ban Chỉ đạo xây dựng dự thảo Luật Thủ đô (sửa đổi) Chu Ngọc Anh; Phó Bí thư Thành ủy, Chủ tịch HĐND thành phố Nguyễn Ngọc Tuấn; Phó Bí thư Thành ủy Nguyễn Văn Phong; các Ủy viên Ban Thường vụ Thành ủy, lãnh đạo các ban Đảng Thành ủy, Phó Chủ tịch HĐND, UBND thành phố, Phó Trưởng đoàn đại biểu Quốc hội thành phố, các sở, ngành thành phố.

Tháo gỡ vướng mắc, “điểm nghẽn” về thể chế

Báo cáo về công tác xây dựng dự thảo Luật Thủ đô (sửa đổi), Chủ tịch UBND thành phố Chu Ngọc Anh, Phó Trưởng ban Thường trực Ban Chỉ đạo xây dựng dự thảo Luật Thủ đô (sửa đổi) cho biết, Luật Thủ đô năm 2012 được Trung ương quan tâm chỉ đạo, các bộ, ngành, địa phương ủng hộ và được Quốc hội khóa XIII thông qua tại kỳ họp thứ tư, ngày 21-11-2012, với mong muốn là một đạo luật quan trọng có tính chất đột phá, mở đường về mặt thể chế cho sự phát triển của Thủ đô. Tuy nhiên, qua 8 năm thi hành, Luật Thủ đô đã bộc lộ nhiều bất cập, hạn chế, hiệu lực, hiệu quả trong tổ chức thi hành không cao, dẫn đến khó đi vào cuộc sống.

Luật Thủ đô năm 2012 còn mang tính nguyên tắc, có tính mục tiêu, định hướng chung, mà chưa có những quy định cụ thể để áp dụng trực tiếp, xử lý các vấn đề tồn tại do lịch sử để lại (như vấn đề ùn tắc giao thông, thoát nước, xử lý nước thải, nhà tập thể cũ, di dời các cơ sở ô nhiễm, bệnh viện, cơ sở đại học, chỉnh trang, tái thiết bộ mặt đô thị…) hoặc những vấn đề mới phát sinh trong từng lĩnh vực quản lý, phát triển Thủ đô. Luật cũng chưa có những quy định mang tính đặc thù, vượt trội đúng với vị trí, vai trò của Thủ đô, nhằm tạo thể chế thuận lợi để xây dựng, phát triển Thủ đô nhanh và bền vững…

Từ kết quả tổng kết, thành phố Hà Nội đang nghiên cứu đề xuất việc sửa đổi toàn diện Luật Thủ đô nhằm giải quyết những hạn chế, bất cập, tháo gỡ vướng mắc, điểm nghẽn về thể chế, tạo khuôn khổ pháp lý phù hợp giúp Thủ đô phát huy tiềm năng, thế mạnh, sử dụng có hiệu quả các nguồn lực để phát triển, xứng đáng với vị trí, vai trò của Thủ đô, yêu cầu của Đảng, Nhà nước và mong muốn của nhân dân cả nước đối với Thủ đô Hà Nội.

Thảo luận tại hội nghị, đại diện Ủy ban Thường vụ Quốc hội ghi nhận, đánh giá cao công tác lãnh đạo, chỉ đạo chủ động, từ sớm, từ xa của Thành ủy Hà Nội triển khai tổng kết, đề xuất định hướng sửa đổi Luật Thủ đô; quá trình thực hiện đã thể hiện sự thận trọng, cầu thị và chủ động phối hợp với các bộ, ngành và các Ủy ban của Quốc hội.

Luật Thủ đô (sửa đổi) phải có tầm nhìn dài hạn

Phát biểu tại hội nghị, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ biểu dương thành phố Hà Nội thời gian qua vừa thực hiện tốt công tác phòng, chống dịch Covid-19, vừa duy trì phát triển kinh tế - xã hội, chăm lo an sinh xã hội, đồng thời vẫn thực hiện kịp thời các bước quy trình xây dựng dự thảo Luật Thủ đô (sửa đổi) một cách bài bản, công phu... 

Chủ tịch Quốc hội cho biết, dự án Luật Thủ đô (sửa đổi) đã được đưa vào Chương trình xây dựng luật, pháp lệnh của Quốc hội khóa XV; trình Quốc hội vào kỳ họp giữa năm và thông qua vào kỳ họp cuối năm 2023. Để thực hiện được tiến độ này, Hà Nội phải phấn đấu trình Chính phủ trước ngày 1-3-2022.

Nhất trí với báo cáo của Thành ủy Hà Nội, đồng chí Vương Đình Huệ khẳng định, Luật Thủ đô năm 2012 có ý nghĩa rất quan trọng, nhưng quá trình triển khai, tổ chức thực hiện còn nhiều hạn chế, tồn tại, còn chủ yếu mang tính chất khung, nguyên tắc, định hướng, tính hiện thực còn hạn chế; thậm chí một số khoản, điều của luật khác ban hành sau cao hơn Luật Thủ đô. Mục tiêu tạo đột phá cho Thủ đô phát triển của Luật Thủ đô năm 2012 chưa đạt được.  

Lưu ý một số vấn đề trọng tâm, trọng điểm trong quá trình xây dựng dự thảo Luật Thủ đô (sửa đổi), Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ nhấn mạnh, quá trình tổng kết Luật Thủ đô năm 2012 phải làm rõ được những hạn chế tồn tại, nhất là trả lời được câu hỏi tại sao quan trọng như Luật Thủ đô với nhiều điều khoản có tính mở đường, nhưng không đáp ứng được mục đích, yêu cầu; nguyên nhân do các điều luật hay do cách thức tổ chức thực hiện…

Đồng chí nhấn mạnh, phải xác định rõ vị trí của Thủ đô là trái tim của cả nước, trung tâm đầu não chính trị - hành chính quốc gia, trung tâm lớn về văn hóa, khoa học, giáo dục, kinh tế và giao dịch quốc tế; làm rõ đặc trưng, tiềm năng, thế mạnh của Thủ đô để thiết kế các điều luật. Luật Thủ đô (sửa đổi) phải có tầm nhìn bao quát, tương xứng với tiến trình phát triển của đất nước, của Thủ đô mạnh mẽ, toàn diện gắn với phương châm “Hà Nội vì cả nước, cùng cả nước”; bao hàm các quy định về thiết chế, quyền hạn có tính đặc thù, phương thức vận hành, quản trị thành phố theo hướng “Xanh - Văn minh - Hiện đại” gắn với chính quyền đô thị; có tầm nhìn dài hạn theo các mốc mục tiêu như Nghị quyết Đại hội đại biểu lần thứ XVII Đảng bộ thành phố; huy động hiệu quả các nguồn lực phát triển Thủ đô trở thành thành phố kết nối toàn cầu vào năm 2045.

Chủ tịch Quốc hội cũng đề nghị thành phố tham khảo kinh nghiệm của các nước trên thế giới, đặc biệt là nghiên cứu việc áp dụng luật và mối quan hệ với các luật chuyên ngành.

Đồng chí Vương Đình Huệ chỉ đạo các cơ quan, viện nghiên cứu của Quốc hội phải sát cánh, hỗ trợ thành phố Hà Nội trong quá trình xây dựng dự thảo Luật Thủ đô (sửa đổi). Đồng chí tin tưởng, Đảng bộ, chính quyền, quân và dân Hà Nội sẽ tiếp tục gặt hái nhiều thành tích, bảo vệ Thủ đô tuyệt đối an toàn, thiết lập trạng thái thích ứng an toàn, linh hoạt, kiểm soát có hiệu quả dịch Covid-19 và chuẩn bị bứt phá trong những năm sau.

Phát biểu tiếp thu, Bí thư Thành ủy Hà Nội Đinh Tiến Dũng khẳng định, hội nghị có ý nghĩa quan trọng, là cơ hội quý báu để Hà Nội tiếp thu các ý kiến định hướng của đồng chí Chủ tịch Quốc hội, ý kiến góp ý của các đồng chí Ủy viên Ủy ban Thường vụ Quốc hội về những chính sách cần thiết để giải quyết những bất cập của thành phố, tạo cơ chế đặc thù, có tính đột phá, tạo điều kiện cho Thủ đô phát triển nhanh, bền vững trong thời gian tới.

Bí thư Thành ủy Hà Nội trân trọng cảm ơn và tiếp thu đầy đủ các ý kiến tại hội nghị, trên cơ sở đó sẽ tập trung chỉ đạo rà soát, nghiên cứu, đề xuất sửa đổi Luật Thủ đô nhằm phát huy tiềm năng, thế mạnh, vị trí, vai trò, đáp ứng yêu cầu, sự quan tâm của Đảng, Nhà nước, Quốc hội đối với Thủ đô Hà Nội.

Nhấn mạnh thời gian từ nay đến hết năm 2021 không còn nhiều, khối lượng công việc lớn, đồng chí Đinh Tiến Dũng yêu cầu Ban Chỉ đạo xây dựng dự thảo Luật Thủ đô (sửa đổi) phát huy tinh thần chủ động, sáng tạo, tập trung nghiên cứu tiếp thu đầy đủ ý kiến chỉ đạo của đồng chí Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ và ý kiến góp ý của các đồng chí trong Ủy ban Thường vụ Quốc hội, các đại biểu để hoàn thiện hồ sơ bảo đảm chất lượng, tiến độ trình Bộ Chính trị trong tháng 12-2021 theo kế hoạch. 

HNM