Tục kết chạ hai làng Lại Đà - Bắc Cầu
Người Hà Nội thanh lịch, văn minh - Ngày đăng : 16:06, 28/07/2017
Làng Lại Đà thuộc xã Đông Hội, huyện Đông Anh, TP. Hà Nội và làng Bắc Cầu (gồm ba xóm Thượng, Trung, Hạ) thuộc phường Ngọc Thụy, quận Long Biên, TP. Hà Nội kết chạ với nhau khởi đầu từ việc làng Lại Đà làm đình.
Ấy là vào năm 1853, làng Lại Đà mua gỗ về làm đình, vận chuyển đến địa phận làng Bắc Cầu thì trời sập tối. Dân làng Lại Đà phải nhờ dân làng Bắc Cầu trông giúp. Sáng hôm sau khi sương đêm còn mờ mịt, dân làng Lại Đà đã thấy những bóng người di chuyển trên đám ruộng trước địa điểm chuẩn bị xây đình. Dân làng nhận ra đoàn người trên là bà con ba xóm của làng Bắc Cầu. Họ đang lặng lẽ vận chuyển gỗ giúp làng Lại Đà. Tin vui được lan truyền, dân làng Lại Đà kéo nhau ra đón tiếp và vô cùng cảm động trước nghĩa cử của dân ba xóm làng Bắc Cầu. Nhờ việc vận chuyển gỗ, sau khi làm đình xong, Lại Đà cử người mang lễ vật sang Bắc Cầu cảm tạ và xin được kết chạ với Bắc Cầu.
Một phần của mái đình Lại Đà - Ảnh: Bùi Hiền
Kể từ đó, vào ngày hội, làng Lại Đà lại cử người mời chạ anh Bắc Cầu sang dự hội làng. Khi đoàn đại diện chạ anh sang, Lại Đà cử đoàn đại diện ra đầu đê sông Đuống, đường dài gần 1km để đón rước. Lễ rước (đón) được tiến hành rất trọng thể, có cờ, trống, bát âm, kiệu, có tuần đinh mặc áo nâu đi phù giá, có chức sắc đi theo. Tráng đinh cầm tay thước, thổi tù và, với tiếng trống, tiếng chiêng làm không khí lễ hội càng thêm sống động. Khi chạ em Lại Đà sang Bắc Cầu, cũng được chạ anh Bắc Cầu đón tiếp trọng thể từ bến đò vào đình.
Trải qua hơn 160 năm giao hảo, tình nghĩa, nghĩa tình giữa hai làng kết chạ Lại Đà – Bắc Cầu luôn luôn gắn bó. Nghĩa tình trang ấp đôi làng không chỉ diễn ra theo nghi thức nơi đình trung, điểm sở, lễ hội mà còn như mạch nước ngầm, thấm đến từng người dân hai chạ, nhất là khi hai làng có công việc lớn hoặc khi gặp khó khăn.
Cách mạng tháng Tám thành công, nhân dân vùng phía Bắc sông Đuống vừa trải qua trận đói nặng nề, thì lại gặp ngay trận lụt do vỡ đê ở Vực Đê (xã Tiên Dương, huyện Đông Anh) làm cả một vùng quê rộng lớn bị ngập lụt. Lại Đà cũng bị lũ nhấn chìm, làng xóm ngập sâu trong nước. Giữa lúc nguy khốn ấy, người anh em Bắc Cầu đã kịp thời sang cứu giúp. Nhiều con thuyền của Bắc Cầu đã vượt sông Đuống vào đồng cứu người và tài sản giúp dân làng Lại Đà. Nhờ vậy, trong trận vỡ đê năm ấy, không có người dân Lại Đà nào bị chết đuối hay bị lũ cuốn trôi…
Mối tình kết chạ giữa hai làng Lại Đà – Bắc Cầu ngày càng gắn bó, bền chặt. Nói về tình nghĩa keo sơn, gắn bó giữa hai làng, dân làng Lại Đà có câu ca dao:
Dân ta kéo gỗ làm đình
Gỗ lim tuy nặng nhưng tình nặng hơn.
(Theo Tục hay, lệ lạ Thăng Long – Hà Nội,NXB Phụ nữ 2016)