Vụ VN Pharma: Xuất hiện những yếu tố hình sự liên quan đến người ở Bộ Y tế

Những đối tượng này đã xác nhận, cung cấp những giấy tờ bất hợp lý, thậm chí là giấy tờ giả nên các bị cáo không biết, tin tưởng làm theo.

Một trong những đối tượng mà các bị cáo đẩy trách nhiệm nhiều nhất chính là Cục Quản lý dược (Bộ Y tế). Một trong 2 bị cáo cầm đầu của vụ án này là Võ Mạnh Cường - nguyên Tổng giám đốc Công ty TNHH Thương mại Hàng hải Quốc tế H&C và luật sư của mình đã không ít lần đẩy những sai phạm của mình là do tin vào Cục Quản lý dược.

Bị cáo Cường đã cung cấp cho Hội đồng xét xử một giấy phép hoạt động tại Việt Nam của Công ty Helix (Canada) do Cục Quản lý dược cấp, có thời hạn 5 năm, kể từ ngày 18.6.2014 (trước thời điểm vụ án này khởi tố).

Từ đây bị cáo Cường lập luận rằng, không thể nào nói Công ty Helix là công ty “ma” không có thật mà do Cường và bị cáo Nguyễn Minh Hùng - nguyên Tổng giám đốc Công ty Cổ phần VN Pharma tự dựng lên như trong cáo trạng đã nêu. Bị cáo Cường đã không ít lần khẳng định mình làm đúng, vì Công ty Helix có thật đã được Bộ Y tế thừa nhận.

Trước chứng cứ ấy, vị chủ tòa phiên tòa chỉ biết im lặng, không đưa ra bất cứ một đối đáp nào. Từ đây vấn đề được đặt ra, tại sao cơ quan an ninh điều tra xác định Công ty Helix (Canada) là công ty “ma”, không có thật nhưng lại được Cục Quản lý dược cấp giấy phép hoạt động tại Việt Nam và giấy phép này vẫn còn đang có hiệu lực.

Tất nhiên, khi vụ án này được điều tra lại theo đề nghị của Viện Kiểm sát Nhân dân cấp cao thì tài liệu bất thường mà Bộ Y tế cấp này sẽ được tòa án chuyển cho Cơ quan an ninh điều tra để làm rõ.

Tuy nhiên lúc này dư luận đang đặt vấn đề, phải chăng Cục Quản lý dược (Bộ Y tế) cùng cấu kết với 2 đối tượng cầm đầu là Nguyễn Minh Hùng và Võ Mạnh Cường để thiết lập bộ hồ sơ giả nhằm nhập khẩu lô thuốc trên (?). Nếu Cơ quan an ninh điều tra xác định, Cục Quản lý dược cấp giấy phép hoạt động khống cho công ty “ma” này thì đây rõ ràng là có yếu tố hình sự.

Không có tình tiết giảm nhẹ

Cũng tại phiên tòa phúc thẩm lần này, bị cáo Nguyễn Minh Hùng cho rằng, Cục Quản lý dược khai báo với cơ quan điều tra đã phát hiện những bất thường của lô thuốc H-Capita 500mg Caplet rồi yêu cầu Công ty VN Pharma giải trình và báo với các cơ quan chức năng điều tra là sai sự thật.

Theo bị cáo Hùng, khi thuốc H- Capita 500mg được một số bệnh viện phản ánh có những bất thường, Công ty VN Pharma đã cho thu hồi lại lô thuốc nói trên, và báo cho Cục Quản lý Dược, Cục An ninh chính trị nội bộ (A83) và các cơ quan chức năng khác vào cuộc làm rõ.

Nhận định về điều này, PSG.TS.DS Phạm Khánh Phong Lan-nguyên Phó giám đốc Sở Y tế TP.HCM cho biết, thường trong ngành dược muốn nghi ngờ chất lượng thuốc đó phải đưa ra ngoài thị trường, vào các bệnh viện, phòng khám và bị phản ánh lên thì Sở Y tế mới báo cho Cục Quản lý dược, lúc đó mới nghi ngờ chất lượng.

“Như vậy, việc Công ty VN Pharma phát hiện ra lô  H-Capita 500mg Caplet có bất thường từ các bệnh viện thông báo là điều hợp lý”, bà Lan nhận định.

Bà Lan cho rằng Cục Quản lý dược khai báo với cơ quan an ninh điều tra, thuốc H-Capita 500mg Caplet còn niêm phong chưa đưa ra ngoài thị trường thì bản thân Cục Quản lý dược không có cơ sở để nghi ngờ chất lượng thuốc này, đề nghị VN Pharma giải trình rồi báo với các cơ quan chức năng vào cuộc thẩm định.

Như vậy rõ ràng, những sai phạm của Cục Quản lý dược trong việc thẩm định hồ sơ và cấp phép cho lô thuốc H-Capita 500mg Caplet được cơ quan an ninh điều tra xác định trước đó không phải là người phát hiện, tố giác như trong cáo trạng đã nêu ở phiên sơ thẩm làm tình tiết giảm nhẹ, không khởi tố trách nhiệm hình sự.

Viện Kiểm sát đề nghị xử lý theo pháp luật

Ngay như cả bị cáo Phan Cẩm Loan -  nguyên Phó trưởng phòng xuất nhập khẩu Công ty Cổ phần VN Pharma cũng đẩy sai phạm của mình là xuất phát từ Bộ Y tế và Cục Quản lý dược. Bị cáo Loan cho rằng không thể nói bị cáo làm phụ lục hợp đồng giả với Công ty Austin Hồng Kông hay thanh toán hợp đồng giả để nhập khẩu trái phép 9.300 hộp thuốc H- Capita 500mg Caplet. Bởi Công ty Austin Hồng Kông được Bộ Y tế cấp giấy phép hoạt động tại Việt Nam, còn thuốc H- Capita 500mg Caplet  được Cục Quản lý dược cấp giấy phép nhập khẩu.

Rõ ràng, trong tình huống này chẳng khác nào Cục Quản lý dược đã “bật đèn xanh” để cho bị cáo Loan làm phụ lục hợp đồng giả với Công ty Austin Hồng Kông, cũng như thanh toán hợp đồng giả đó để nhập thuốc H- Capita 500mg về Việt Nam tiêu thụ.

Chính trong phần kháng nghị của mình tại phiên phúc thẩm, đại diện Viện Kiểm sát Nhân dân Cấp cao tại TP.HCM đã phải thốt lên rằng, Cục Quản lý dược có quá nhiều thiếu sót và sai phạm nghiêm trọng trong việc thẩm định, cấp phép lô thuốc H-Capita 500mg để tiếp tay cho những bị cáo trên.

Trong đó có hàng loạt những sai phạm nghiêm trọng như: Hội đồng giám định Bộ Y tế giám định lô thuốc H-Capita Caplet có nhiều mâu thuẫn, không phù hợp với quy định của pháp luật và thực tế khách quan của vụ án; giấy phép hoạt động tại Việt Nam của Công ty Austin Hồng Kông hết hạn nhưng vẫn ký giấy phép cho công ty này nhập khẩu lô thuốc H-Capita 500mg Caplet; không phát hiện 2 tài liệu giả là chứng nhận bán hàng tự do (FSC), giấy chứng nhận thực hành tốt sản xuất thuốc (GMP)...

“Cần điều tra làm rõ hành vi thiếu trách nhiệm, và các hành vi khác của tổ thẩm định, những người tham gia ở Cục Quản lý dược, lãnh đạo Cục Quản lý dược để xử lý theo pháp luật mới thỏa đáng”, vị đại diện Viện Kiểm sát đề nghị.

Hồ Quang/Một thế giới