Trăng suông

Tản văn - Ngày đăng : 08:53, 09/01/2022

Chẳng gió giông, cũng chẳng nồng nàn, có những hôm cây cối im phăng phắc, giăng tràn xuống nhân gian một thứ ánh sáng chỉ đủ soi cho lá trở mình, cho hoa nở về khuya, cho đám côn trùng ríu ran hoan ca, thì đó chính là một đêm trăng suông.
Trăng suông
Minh họa: Nguyễn Đăng Phú.

Trăng suông, không bao giờ hẹn trước như khi khuyết hoặc tròn, chỉ đến khi ánh trăng xuống đến mặt đất thì người ta mới biết và nói với nhau. Trăng suông đến bởi tiết mùa cũng nên, có khi lại do trời đất cần một khoảng lặng, như con người ta cần thời gian để ngơi nghỉ, để thiền, để chiêm nghiệm về chặng đã qua và soạn sửa đón chặng đường sắp tới. Hoặc là trời đất nấn ná không nhanh chóng sang mùa ngay, thế nên mới có những đêm không nồng nàn thế này.

Ở đời có nhiều thứ suông. Rượu suông bởi nhớ, bởi nghiện, canh suông bởi chẳng có thức gì nấu cho ngậy, nhưng cũng có món lại ngon bởi suông, cái chỉ một mình ấy mới là nguyên vị, mộc mạc và ngon lành. Vì thế suông hẳn là cố tình, là một sự lựa chọn.

Rượu suông, lại chỉ một mình, chẳng đối đáp với ai ngoài ta. Ta của ký ức khôi nguyên thánh thiện, đủ đầy niềm tin. Số phận hay vì những lý do tự thăm thẳm kiếp nào khiến ta phải gặp những dập vùi, gian dối, bội bạc... đắng cay như rượu. Và ta cũng trong vắt như rượu, nồng nàn như rượu, trong khoảng thời gian ấy, trong suốt chặng đường ấy. Nay trông lại trong chén rượu suông này, trời đất và tình yêu còn nguyên lành cả. Trời thường hào phóng cho kẻ yêu thật lòng là thế.

Đêm nay ánh trăng vừa đủ để nhớ. Nhớ tất thảy, loang loáng mặt người, có yêu thương, có buồn giận trong ta. Những tiểu vũ trụ mang sức hút âm dương sung mãn nhất và cũng đầy đủ mọi phức tạp nhất để hợp tan, tan hợp mà đi hết kiếp nhân sinh. Trời cho những đêm trăng suông là khoảng lặng để ta với ta, ta thành thực trải lòng, những khóc cười, sầu hận, có khi chỉ mới chạm tới ý nghĩ buông bỏ cũng là quý.

Trăng khuyết rồi tròn, hao gầy rồi vành vạnh khiến người ta nhớ, nhưng cũng nhiều người trong đó có ta nhớ những đêm trăng suông trong tháng, của mùa hay tiễn mùa. Tiểu vũ trụ là ta hòa trong vũ trụ lớn. Ta là đóa hoa sau những gió giông đã đậu quả. Lại trải những gió sương quả mới chín trên cành. Ta là bông hoa đã góp cho mùa rực rỡ, ta là trái ngọt đến với đời sau những ấm lạnh. Ta kiêu hãnh suốt ánh ngày cho đến đêm trăng sáng, cả chặng dài đã trải cớ sao không tận hưởng.

Những đêm trăng suông phù hợp cất giữ những điều này chứ không phải những không gian khác.

Không dư thừa ánh vàng, không nhễ nhại trên lá cành, trăng suông khiến ta phải căng mắt để nhìn cho tỏ, phải lắng nghe mới thấy đôi chim trên tổ gù nhau. Lại nhớ hôm con chim chồng trúng thương sã cánh bay về, tiếng con chim vợ thảng thốt kêu thương có phần tuyệt vọng. Cái tổ im lìm, kệ mùa thu se sẽ lạnh. Con chim vợ ngó mùa, ngoảnh lại nhìn vào tổ - chắc băn khoăn lắm - rồi sải cánh gấp gáp. Không lâu sau nó trở về, vội vã chui vào tổ. Trời trở lạnh, gió rít, mây xám xịt, con chim vợ xác xơ vẫn bay về tổ trong giá rét.

Qua cả mùa xuân ấm nó vẫn chỉ thui thủi một mình.

Có một đêm giao mùa, trăng suông thoảng hương hoa, có con chim tập bay quanh tổ của mình. Không gian bỗng rộn ràng bởi tiếng đập cánh vụng về, bởi tiếng kêu ríu rít của chim vợ bay kèm. Một đêm trăng đánh dấu sự kết thúc những khó khăn đau đớn, nguy hiểm. Cũng đêm trăng ấy in dấu sự hồi sinh.

Thấy mà vui, rồi vẫn ngẫm ngợi, so sánh.

Rồi lại tới rằm, trời đất và tất cả những gì nằm trong khoảng ấy sẽ lại đắm chìm trong thứ ánh vàng mê hoặc, nồng nàn, đám côn trùng lại hoan ca cho đến tận khi trăng lặn, cho đến khi kiệt sức. Để rồi rất có thể ta lại cất giữ những mờ tỏ, những tìm thấy hay kết thúc hoặc là hy vọng một điều gì đó sẽ bắt đầu...

HNMCT