Cách làm nông nghiệp lạ lùng của Việt kiều Pháp tại Tây Nguyên

Đội cơn mưa phùn hiếm hoi của tiết trời Tây Nguyên, người phụ nữ ấy và các cộng sự cần mẫn kiểm tra từng cành cây, ngọn cỏ, phân tích lượng mưa, mức sinh trưởng của cây,… Sự ăn ý một cách nhịp nhàng của mỗi người khiến tôi không khỏi trầm trồ về phong thái chuyên nghiệp của họ.

Huỳnh Đinh Hà Giang và các cộng sự 

Mỗi sợi tóc bạc tơ vương, mỗi nếp nhăn nhẹ nơi vầng trán của người phụ nữ tuổi 36 như khắc họa cả nỗi trăn trở với chặng đường làm nông nghiệp sạch. Tâm sự với chúng tôi: “Chị có mười năm ở trời Tây. Sinh sống và làm việc với nhiều nước như Pháp, Anh, Achentina, Tây Ban Nha,… Vốn dĩ, chị học và làm việc trong ngành Quản lý khách sạn, nhà hàng. Tuy nhiên, trong một dịp làm chương trình thiện nguyện ở Kon Tum, chị đã yêu và “kết” mảnh đất, con người nơi này. Sẵn tiện, niềm đam mê với nông nghiệp có sẵn trong người, chị quyết định “về với đất mẹ”, xây dựng trang trại, gắn bó với sản xuất nông nghiệp hữu cơ…Và, Biophap ra đời từ đây.”

Sau nhiều lần đi lại khảo sát, năm 2015, quyết định “mạo hiểm” chọn mảnh đất Gia Lai – Kon Tum để “xây dựng thương hiệu”, Huỳnh Đinh Hà Giang đã có những hành động khiến nhiều người tỏ ra “ngán ngẩm” và “nghi ngờ”.

Đất được thuê lại với thời hạn dài, diện tích thuê lớn nhưng lại…“không làm gì”. Rất nhiều người dân địa phương khi được hỏi đến đã tỏ ra “ngán ngẩm” với cách đầu tư “ném tiền qua cửa sổ”, “nuôi cỏ” của công ty này. Một số cho rằng đây là sự phí phạm, số khác thì nghi ngờ về động cơ thuê đất, …Tuy nhiên, với những người trong cuộc như Alexis TAVERNIER (SN 1977), Marc BINET (SN 1979, Chuyên gia hữu cơ) – 2 cộng sự người Pháp, cùng với Huỳnh Đinh Hà Giang và những đồng nghiệp vẫn ngày đêm miệt mài với mảnh đất này thì “hãy cứ để họ nhìn thấy thành quả mà chúng tôi đạt được trong tương lai rồi hãy nói…”

Các kỹ sư nông nghiệp của Biophap đang xem xét độ tăng trưởng của cây trồng

Trồng cây cần chăm đất

Theo chân Tyna và đội ngũ của chị, chúng tôi dễ dàng thấu hiểu hơn công việc mà họ đang làm, vẫn cứ thầm lặng làm việc, nhẫn nại với công việc của mình bằng một tâm thế trân trọng thiên nhiên. Nói như kiểu của chị: “Phải cho đất sống thì cây cối mới sống được!”.

Đừng nhìn “bãi đất hoang” toàn cỏ là cỏ, sau khi khảo sát thực địa, chúng tôi mới biết được đó là cả một thảm thực vật được tái sinh. Chị Giang cho biết thêm: Chúng tôi đang cố gắng cho mảnh đất này được “thở” và nghỉ ngơi. Vì vậy, chúng tôi cố gắng xây dựng mô hình “đa dạng sinh học” nhằm mục đích cải tạo đất thường xuyên, đất sống thì mọi thứ sẽ sống chứ không riêng gì cây cối được xuống giống. “Đa dạng sinh học” tồn tại trong diện tích đất sản xuất có sẵn chuỗi thức ăn tự nhiên, chúng sẽ tự tạo hệ thống “thiên địch” kiềm chế lẫn nhau để tồn tại và rồi chúng sẽ “không quan tâm” đến cây trồng của mình…

Trong khu đất sản xuất nông nghiệp của  Biophap, đủ loại thực vật tùy ý sinh trưởng, khu nào cây cỏ quá cao sẽ dùng máy “chấn” cỏ, để cho độ ẩm của đất giảm xuống, từ đó, không cần phân bón, mà đất vẫn có thể duy trì tốt độ tươi xốp, phì nhiêu. Những cây họ đậu, các loại cỏ dại thậm chí cả các loại dược liệu cứ thế đan xen nhau, tồn sinh trên khu đất này, kéo theo đó là côn trùng các loại. Nói về việc tại sao lại dùng máy để “chấn” cỏ mà không phải là cắt phăng đi, anh Alexi TAVERNIER, kỹ sư nông nghiệp, người đồng sáng lập Biophap cho biết: Thay vì chúng ta cắt phăng cỏ để chúng chết héo thì chỉ cần dùng loại máy này để khiến cỏ gãy rạp xuống nhưng sẽ không chết hẳn. Quá trình này khiến một phần ngã rạp dưới đất sẽ phân hủy, tạo chất mùn giúp đất tơi xốp, đồng thời vẫn giữ lại nguồn thức ăn cho các loài ăn cỏ để chúng “không có cớ” hủy diệt cây trồng của mình…

Các loại cây trồng của Biophap đều có Chỉ dẫn địa lý

Cùng với các kỹ sư Biophap đi kiểm tra, theo dõi quá trình sinh trưởng của cây Bưởi Biophap, bên cạnh những hố cây Bưởi là các cây hương thảo – loại dược liệu có tác dụng đưa hương, xua đuổi côn trùng và hệ thống tưới nhỏ giọt giúp tiết kiệm nguồn nước. Thông qua chị Giang chúng tôi mới biết, muốn xây dựng sản phẩm thuần túy hữu cơ, Biophap đã phải bỏ nhiều hơn mọi công sức để hoàn thiện một quy trình nông nghiệp chất lượng cao, mà ở đó từng khâu phải chắc chắn, chính xác ngay từ bước đầu, kể cả vấn đề độ ẩm, lượng mưa,…Xuyên suốt trong chuỗi quy trình sản xuất hữu cơ của Biophap là nhất quyết nói không với thuốc trừ sâu cũng như các hóa chất giúp tăng năng suất. Thay vào đó là xây dựng hệ thống “thiên địch” kiềm chế lẫn nhau, tận dụng cả những cây dược liệu, vừa mang lại hiệu quả kinh tế lại có thể thay thế thuốc bảo vệ thực vật.

Dựa trên sự chặt chẽ này, đến thời điểm hiện tại, Biophap mới chỉ cho ra đời một vài sản phẩm nông nghiệp ngắn ngày, thiên về gia vị, dược liệu như: Bụp giấm, gừng, nghệ, ớt,… Còn đối với những các loại cây công nghiệp, cây ăn trái vẫn đang trong giai đoạn theo dõi sinh trưởng. Điểm đặc biệt trong sản phẩm của Biophap đó là tất cả đều có chỉ dẫn địa lý, điều này giúp người tiêu dùng phần nào an tâm trong việc sử dụng.

Thực tế, vùng trồng trọt chỉ đang trong quá trình thiết lập, thế nhưng, những hiệu quả bước đầu đã cho thấy được hướng phát triển trong tương lai của sản phẩm Nông nghiệp hữu cơ của Biophap…

Nguồn lực tự có là giá trị cốt lõi

Nếu như ở trang trại hữu cơ ở huyện Kon Rẫy (Kon Tum), Biophap được ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (Agribank) đồng ý hỗ trợ 70% tổng vốn đầu tư để chia sẻ bài toán vốn đối với doanh nghiệp, đóng góp tích cực vào quá trình cơ cấu lại nền nông nghiệp Việt Nam, tạo dựng thương hiệu thì với Phú Hòa Farm (Chư Păh), 100% nguồn vốn là nguồn lực nội tại của Công ty và của địa phương.

Điều này thể hiện rõ trong quá trình sản xuất, phát triển quy mô các trang trại, thay vì sử dụng sức lao động phổ thông, Biophap phát triển theo hướng liên kết tạo “làng hữu cơ”, giúp bà con nông dân, đặc biệt là các hộ đồng bào Dân tộc thiểu số nắm được quy trình, phương thức canh tác của Biophap. Sau đó, Biophap đầu tư miễn phí vật tư đầu vào, nông dân tự đầu tư đất và trực tiếp tham gia sản xuất dưới sự hướng dẫn của đội ngũ kỹ thuật thuộc Công ty Biophap. Bằng cách này, người nông dân từng bước cải thiện tư duy sản xuất, canh tác, đồng thời không cần lo lắng về đầu ra sản phẩm mình làm được.

Biophap thử nghiệm máy “chấn” cỏ 

Bên cạnh đó, Biophap đang đầu tư vào chế biến sản phẩm, đảm bảo quy trình khép kín từ khâu sản xuất đến thành phẩm tung ra thị trường đến tay người tiêu dùng. Ngoài ra, Biophap cũng xây dựng hệ thống thông tin công nghệ cao, chỉ dẫn địa lý với từng loại cây trồng. Mỗi cây trồng trong trang trại đều được mã hoá và hiển thị trong những con tem QR code. Khách hàng trên toàn thế giới chỉ cần dùng smartphone, tablet… quét và có thể truy xuất toàn bộ thông tin từ vật tư đầu vào và qua các giai đoạn trong chuỗi giá trị. Điều này góp phần tạo dựng sự tin tưởng với người tiêu dùng, khẳng định thương hiệu của Biophap, từng bước tạo dựng …giá trị cốt lõi.

Nguyên Hương - Mộng Thường