Đại biểu Quốc hội chất vấn về tham nhũng dạng lợi ích nhóm, sân sau

90 đại biểu đã đăng ký để chất vấn. Ảnh: Hiếu Công.

Nêu câu hỏi không quá 1 phút, trả lời không quá 3 phút

Phát biểu mở đầu phiên chất vấn, Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân cho biết, thời gian qua việc thực hiện 6 Nghị quyết của Quốc hội đã đạt được những kết quả đáng ghi nhận, thể hiện sự nỗ lực cao của Chính phủ và các thành viên Chính phủ trong công tác chỉ đạo điều hành, triển khai thực hiện. Tuy nhiên, bên cạnh những nội dung đã thực hiện tốt, vẫn còn những nhiệm vụ Quốc hội giao cần có thời gian để triển khai thực hiện,... Phiên chất vấn chính là thể hiện sự giám sát của Quốc hội nhằm chỉ ra những vướng mắc, tồn tại, bàn thảo các giải pháp tháo gỡ, để thực hiện tốt các nhiệm vụ đề ra.

Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân nêu rõ: Do tính chất của phiên chất vấn là về việc thực hiện các nghị quyết của Quốc hội về giám sát chuyên đề và nghị quyết chất vấn nên các câu hỏi đại biểu đặt ra có nội dung thuộc ngành nào thì người đứng đầu ngành đó trả lời. Những vấn đề chung thuộc trách nhiệm của Chính phủ thì Thủ tướng và Phó Thủ tướng trả lời. Riêng nội dung của Bộ TT&TT sẽ do Phó Thủ tướng trả lời. Thủ tướng Chính phủ sẽ phát biểu làm rõ thêm các vấn đề vào cuối phiên chất vấn.

Các đại biểu nêu câu hỏi không quá 1 phút và người trả lời không quá 3 phút cho một đại biểu. Người trả lời cần đi thẳng vào vấn đề mà đại biểu quan tâm, đồng thời nêu rõ phương hướng khắc phục trong thời gian tới.

Tiếp đó, thay mặt Chính phủ Phó Thủ tướng Thường trực Chính phủ Trương Hòa Bình đã trình bày Báo cáo việc thực hiện các nghị quyết của Quốc hội về hoạt động giám sát chuyên đề, chất vấn tại kỳ họp từ đầu nhiệm kỳ đến hết kỳ họp thứ 4, Quốc hội khóa XIV.

Theo chương trình sáng 30/10, tiếp theo đó Quốc hội sẽ nghe các báo cáo của Chánh án Tòa án nhân dân Tối cao, Viện trưởng Viện Kiểm sát nhân dân Tối cao, thẩm tra các báo cáo này. Đồng thời, nghe Ban Dân nguyện báo cáo kết quả giải quyết kiến nghị của cử tri gửi đến Kỳ họp thứ 5, Quốc hội khóa XIV.

Tiếp đó, các đại biểu Quốc hội sẽ chất vấn các thành viên Chính phủ, Chánh án Tòa án nhân dân Tối cao, Viện trưởng Viện Kiểm sát nhân dân Tối cao về việc thực hiện các nghị quyết của Quốc hội về giám sát chuyên đề và chất vấn từ đầu nhiệm kỳ đến hết kỳ họp thứ 4 Quốc hội khóa XIV. 

Trong ngày chất vấn và trả lời chất vấn cuối cùng, từ 15h50 đến 16h35 ngày 1/11, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc sẽ phát biểu làm rõ thêm một số vấn đề liên quan thuộc trách nhiệm của Chính phủ.

Phó Thủ tướng Trương Hoà Bình phát biểu trước Quốc hội sáng 30/10. Ảnh: Ngọc Thắng

Thay mặt Chính phủ, Phó Thủ tướng Thường trực Chính phủ Trương Hòa Bình đã trình Quốc hội báo cáo việc thực hiện các nghị quyết của Quốc hội về hoạt động giám sát chuyên đề, chất vấn tại kỳ họp từ đầu nhiệm kỳ đến hết kỳ họp thứ 4, Quốc hội khóa XIV.

Trong đó, Chính phủ đã có báo cáo về từng lĩnh vực trong thực hiện các Nghị quyết số 32/2016/QH14, số 43/2017/QH14 số 56/2017/QH14 về giám sát chuyên đề và các Nghị quyết số 33/2016/QH14, số 44/2017/QH14, số 55/2017/QH14 về hoạt động chất vấn của Quốc hội.

Triển khai nhiều giải pháp đảm bảo an toàn thực phẩm

Theo Phó Thủ tướng Thường trực Chính phủ, về kết quả thực hiện Nghị quyết số 32/2016/QH14 về tiếp tục nâng cao hiệu lực, hiệu quả thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới gắn với cơ cấu lại ngành nông nghiệp, nhằm mục tiêu đẩy nhanh tiến độ, nâng cao chất lượng, hiệu quả thực hiện Chương trình, bảo đảm phát triển bền vững, Thủ tướng Chính phủ đã phê duyệt các đề án, cơ chế chính sách, chương trình hành động và tổ chức nhiều hội nghị toàn quốc để chỉ đạo triển khai.

Tiếp tục hoàn thiện bộ tiêu chí, đã ban hành tiêu chí xã nông thôn mới kiểu mẫu giai đoạn 2018-2020; rà soát, điều chỉnh, bổ sung các quy hoạch; phát triển hợp tác xã, khuyến khích các doanh nghiệp đầu tư vào nông nghiệp, nông thôn; nhân rộng mô hình sản xuất liên kết theo chuỗi, ứng dụng công nghệ cao, bảo đảm an toàn thực phẩm…. Đến nay, cả nước có 55 đơn vị cấp huyện và gần 40% số xã đạt chuẩn nông thôn mới. Bình quân cả nước đạt 14,33/19 tiêu chí/xã, đặt nền móng để năm 2019 hoàn thành tốt mục tiêu của cả giai đoạn 2016-2020.

Liên quan đến kết quả thực hiện Nghị quyết số 43/2017/QH14 đẩy mạnh thực hiện chính sách pháp luật về an toàn thực phẩm giai đoạn 2016 – 2020, báo cáo của Chính phủ cho biết: Chính phủ đã khẩn trương chỉ đạo tổng kết 5 năm thực hiện để đề xuất sửa đổi, bổ sung Luật An toàn thực phẩm; cơ bản hoàn thành hệ thống tiêu chuẩn, quy chuẩn; tăng cường phối hợp với Mặt trận Tổ quốc, Hội Nông dân, Hội LHPN trong việc giám sát, vận động thực hiện an toàn thực phẩm vì sức khoẻ cộng đồng.

Công tác phòng chống ngộ độc thực phẩm đã có nhiều giải pháp, tập trung vào thông tin, truyền thông; tổ chức giám sát, phát hiện, cảnh báo sớm nguy cơ, chú trọng các bếp ăn tập thể, khu du lịch, thức ăn đường phố; phòng ngừa ngộ độc rượu và độc tố tự nhiên. Tăng cường hợp tác liên kết, thu hút nhiều doanh nghiệp tham gia đầu tư sản xuất, cung ứng nông sản thực phẩm an toàn, quy mô lớn, ứng dụng công nghệ cao. Hầu hết các tỉnh, thành phố đã triển khai mô hình sản xuất thực phẩm theo chuỗi, áp dụng các quy trình quản lý chất lượng tiên tiến…

Chuyển biến trong các lĩnh vực sau chất vấn

Báo cáo về kết quả thực hiện các Nghị quyết về chất vấn và trả lời chất vấn từ Kỳ họp thứ 2 đến Kỳ họp thứ 4, Quốc hội Khóa XIV của từng lĩnh vực, Phó Thủ tướng Thường trực Chính phủ cho biết: Về lĩnh vực công thương đã tập trung chỉ đạo xử lý những tồn tại, yếu kém đối với 12 dự án thua lỗ, kém hiệu quả, bám sát quan điểm, mục tiêu, nội dung chỉ đạo của Bộ Chính trị, Nghị quyết của Quốc hội và đề án được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt. Đến nay việc xử lý đã có kết quả tích cực: 2 dự án đã có lãi; 3 dự án đã vận hành, sẵn sàng vận hành trở lại; các dự án còn lại đang được tích cực xử lý, phấn đấu hoàn thành vào năm 2020.

Ngành công nghiệp ô tô đã phát triển khá nhanh trong 2 năm gần đây cả về sản xuất và lắp ráp, trong đó các chủng loại xe tải, xe khách, xe chuyên dụng đạt tỷ lệ nội địa hóa cao. Thủ tướng Chính phủ đã ban hành chiến lược phát triển ngành cơ khí với nhiều cơ chế chính sách và danh mục sản phẩm trọng điểm. Hiện nay xe Mazda đã được sản xuất trong nước; đặc biệt Tập đoàn Vingroup đã xây dựng một nhà máy hiện đại sản xuất xe mang thương hiệu Việt Nam là VinFast.

Về lĩnh vực tài nguyên và môi trường, Thủ tướng Chính phủ đã chỉ đạo đồng bộ các giải pháp, trong đó tiếp tục hoàn thiện quy định pháp luật, chú trọng kiểm soát hoạt động xả thải của doanh nghiệp, hướng dẫn địa phương chủ động ứng phó, giải quyết các sự cố môi trường, nhất là tại các khu kinh tế ven biển. Tích cực triển khai đề án bảo vệ môi trường tại các làng nghề, ngăn chặn phát sinh ô nhiễm mới.

Đã hoàn thành việc bồi thường, ổn định sản xuất và đời sống, phục hồi môi trường biển tại 4 tỉnh miền Trung. Xác định rõ trách nhiệm của các tổ chức, cá nhân, nâng cao chất lượng đánh giá tác động môi trường đối với các dự án đầu tư; tăng cường thanh tra, kiểm tra, xử lý vi phạm. Quan tâm đầu tư nâng cao năng lực, chất lượng dự báo khí tượng thủy văn, cảnh báo thiên tai.

Về lĩnh vực giáo dục và đào tạo, xây dựng phương án đổi mới thi, kế thừa những ưu điểm và kết quả đạt được, khắc phục các hạn chế, bất cập của kỳ thi “3 chung” trước đây, bảo đảm lộ trình, không gây xáo trộn. Chỉ đạo xử lý nghiêm những sai phạm trong tổ chức thi ở một số địa phương vừa qua, đồng thời đề ra giải pháp khắc phục cho thời gian tới. Tổ chức xây dựng chương trình giáo dục phổ thông tổng thể và các chương trình môn học một cách thận trọng; đồng thời tích cực chuẩn bị các điều kiện để thực hiện.

Về lĩnh vực nội vụ, đã triển khai thí điểm tổ chức thi tuyển một số chức danh lãnh đạo, quản lý cấp vụ, bước đầu đạt kết quả. Đề cao trách nhiệm của người đứng đầu các cơ quan hành chính nhà nước; thành lập và phát huy vai trò Tổ công tác của Thủ tướng Chính phủ trong việc kiểm tra hoạt động công vụ, xử lý nghiêm các vi phạm. Tập trung thực hiện đề án và lộ trình tinh giản biên chế gắn với sắp xếp cơ cấu lại tổ chức bộ máy và đội ngũ công chức, viên chức theo tinh thần các Nghị quyết của Trung ương, Quốc hội. Đẩy mạnh thực hiện chủ trương tự chủ tại các đơn vị sự nghiệp công lập, nhất là trong giáo dục đại học, giáo dục nghề nghiệp và y tế…

Về lĩnh vực nông nghiệp và phát triển nông thôn, đã tăng cường quản lý sản xuất và kinh doanh vật tư nông nghiệp; đã thống nhất đầu mối quản lý nhà nước về phân bón, xây dựng quy hoạch phát triển công nghiệp phân bón gắn với hệ thống phân phối, sử dụng hiệu quả tài nguyên thiên nhiên, đáp ứng yêu cầu phát triển nông nghiệp…

Về lĩnh vực văn hóa, thể thao và du lịch, đã tập trung thực hiện quy hoạch tổng thể, phát triển hệ thống thiết chế văn hóa, thể thao cơ sở. Thủ tướng Chính phủ đã phê duyệt và chỉ đạo thực hiện đề án "Đầu tư xây dựng các thiết chế của công đoàn tại các khu công nghiệp, khu chế xuất”. Tăng cường quản lý lễ hội, phát triển văn học, nghệ thuật, thực hiện nếp sống văn minh trong việc cưới, việc tang. Chú trọng giáo dục đạo đức, lối sống; xây dựng gia đình tôn trọng, bình đẳng, yêu thương, chia sẻ.

Tập trung ban hành và chỉ đạo thực hiện các quy định triển khai Luật Du lịch và Nghị quyết của Bộ Chính trị nhằm đưa du lịch trở thành ngành kinh tế mũi nhọn. Đã thu hút được nhiều nguồn lực đầu tư phát triển hạ tầng, cơ sở lưu trú, các khu du lịch, đa dạng hoá và nâng cao chất lượng sản phẩm, dịch vụ du lịch. Khách quốc tế đến Việt Nam hàng năm tăng khoảng 25-30%.

Về lĩnh vực y tế, đã tập trung thực hiện đồng bộ các giải pháp về y tế dự phòng, giảm quá tải bệnh viện, tăng cường trang thiết bị, ứng dụng công nghệ hiện đại, nâng cao chất lượng khám chữa bệnh. Đổi mới phong cách, thái độ phục vụ, nâng cao y đức hướng tới sự hài lòng của người bệnh. Tăng cường quản lý, nâng cao hiệu quả sử dụng, phòng chống lạm dụng và trục lợi bảo hiểm y tế, xử lý nghiêm các vi phạm. Phát huy kết quả công tác đấu thầu tập trung, giảm giá thuốc, nâng cao hiệu quả điều trị; phát triển công nghiệp dược, tăng tỷ trọng sử dụng thuốc sản xuất trong nước. Triển khai kết nối các cơ sở cung ứng thuốc trong toàn quốc...

Về lĩnh vực kế hoạch và đầu tư, Thủ tướng Chính phủ đã phê duyệt danh sách và ưu tiên đầu tư các xã đặc biệt khó khăn vùng bãi ngang, ven biển và hải đảo, xã biên giới, an toàn khu vào diện đầu tư của Chương trình 135 và danh sách các huyện nghèo. Quan tâm bố trí nguồn lực thực hiện chính sách người có công với cách mạng, hỗ trợ đối tượng bảo trợ xã hội…

Về lĩnh vực tài chính, Chính phủ đã chỉ đạo rà soát sửa đổi, bổ sung các quy định liên quan về thuế, cắt giảm điều kiện kinh doanh thuộc phạm vi quản lý của cơ quan thuế, hải quan; tiếp tục triển khai cơ chế một cửa quốc gia, một cửa ASEAN, chỉ số nộp thuế chung của Việt Nam đã cải thiện rõ rệt. Triển khai đồng bộ, quyết liệt các giải pháp chống thất thu, nợ đọng thuế, chuyển giá, buôn lậu, gian lận thương mại; nâng cao năng lực chuyên môn, bồi dưỡng đạo đức, kỷ luật, kỷ cương đối với đội ngũ công chức ngành thuế, hải quan, xử lý nghiêm vi phạm. Tăng cường quản lý, thực hiện nghiêm các quy định về bảo lãnh Chính phủ, cho vay lại ODA, vay ưu đãi nước ngoài, bảo đảm nợ công trong giới hạn cho phép; chỉ đạo rà soát, tổng hợp các dự án ODA đã và sẽ ký kết trong giai đoạn 2016-2020 nhưng chưa có trong danh mục đầu tư công trung hạn, trình Quốc hội theo quy định.

Về lĩnh vực ngân hàng, đã thực hiện nghiêm chính sách tài khoá, điều hành chính sách tiền tệ chủ động, linh hoạt, kiểm soát lạm phát, duy trì ổn định kinh tế vĩ mô. Bảo đảm tín dụng cho nền kinh tế và giữ ổn định mặt bằng lãi suất, đáp ứng nhu cầu ngoại tệ và tăng dự trữ ngoại hối, chuyển hoá nguồn lực vàng vào sản xuất, kinh doanh. Thủ tướng Chính phủ đã chỉ thị tăng cường quản lý các hoạt động liên quan tới tiền ảo, giao các Bộ, ngành sớm hoàn thiện khung pháp lý; tăng cường thanh tra, kiểm tra, xử lý nghiêm các vi phạm…

Về lĩnh vực thông tin và truyền thông, đã chỉ đạo thực hiện các giải pháp tăng cường triển khai, cung cấp dịch vụ công trực tuyến mức độ 3, 4; ứng dụng công nghệ thông tin, xử lý hồ sơ, văn bản, giải quyết thủ tục hành chính trên môi trường điện tử; bảo đảm khả năng truy cập thuận tiện của người dân, doanh nghiệp. Đã thành lập Uỷ ban quốc gia về Chính phủ điện tử. Khuyến khích phát triển ngành công nghiệp nội dung số, coi đây là nhân tố quan trọng giúp duy trì tăng trưởng ngành viễn thông, là môi trường kinh doanh, sáng tạo cho các doanh nghiệp nhỏ và vừa, góp phần thiết lập môi trường phát triển nền kinh tế số của Việt Nam trong thời gian tới…

Về lĩnh vực điều tra tội phạm, thi hành án hành chính, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ đã chỉ đạo nâng cao chất lượng điều tra, xử lý tội phạm, hạn chế tình trạng trả hồ sơ yêu cầu điều tra bổ sung, nhất là đối với các vụ án tham nhũng, kinh tế nghiêm trọng; tiếp tục thực hiện nghiêm Nghị quyết số 96/2015/QH13 của Quốc hội về tăng cường các biện pháp phòng, chống oan, sai và bảo đảm bồi thường cho người bị thiệt hại trong hoạt động tố tụng hình sự; hoàn thiện quy chế và tăng cường phối hợp giữa các cơ quan tiến hành tố tụng.

Việc tiếp nhận, giải quyết tố giác, tin báo về tội phạm đã từng bước đi vào nề nếp. Chất lượng điều tra tội phạm được nâng lên; tỷ lệ khám phá các vụ án hình sự đạt chỉ tiêu Quốc hội đề ra; nhiều vụ việc, vụ án tham nhũng, kinh tế nghiêm trọng, kể cả những vụ việc tồn tại từ nhiều năm trước đã được điều tra, xử lý nghiêm minh, công khai, đúng pháp luật, được nhân dân đồng tình ủng hộ…

Chánh án Tòa án nhân dân tối cao Nguyễn Hòa Bình

Tiếp đó, Chánh án Tòa án nhân dân tối cao Nguyễn Hòa Bình trình bày Báo cáo việc thực hiện các nghị quyết của Quốc hội về hoạt động giám sát chuyên đề, chất vấn tại kỳ họp từ đầu nhiệm kỳ đến hết kỳ họp thứ 4, Quốc hội khóa XIV.

Theo đó, từ đầu nhiệm kỳ đến hết kỳ họp thứ 4 Quốc hội khóa XIV, Chánh án Tòa án nhân dân tối cao nhận được và trả lời 14 phiếu chất vấn bằng văn bản của đại biểu Quốc hội. 

Tại kỳ họp thứ 4 Quốc hội khóa XIV, Chánh án Tòa án nhân dân tối cao đã tham gia trả lời trực tiếp chất vấn của các Đại biểu Quốc hội tại phiên chất vấn ngày 18/11/2017. Tại phiên chất vấn này, có 30 ý kiến chất vấn đối với Chánh án Tòa án nhân dân tối cao và 10 ý kiến phát biểu tranh luận; Chánh án Tòa án nhân dân tối cao đã lần lượt trả lời trực tiếp tại Hội trường đối với các chất vấn mà Đại biểu Quốc hội đặt ra. Tuy nhiên, do thời gian có hạn nên có 11 ý kiến chất vấn chưa được Chánh án Tòa án nhân dân tối cao trả lời tại Hội trường.

Thực hiện kết luận của Chủ tịch Quốc hội tại phiên chất vấn, Chánh án Tòa án nhân dân tối cao đã có văn bản trả lời đối với 11 ý kiến chất vấn còn lại và gửi tới từng đại biểu Quốc hội có câu hỏi chất vấn.

Các chất vấn của đại biểu Quốc hội đều được Tòa án nhân dân tối cao giải trình cụ thể, đúng trọng tâm. Tòa án nhân dân tối cao cũng nghiêm túc tiếp thu các ý kiến chất vấn để nghiên cứu, đề ra các giải pháp khắc phục những hạn chế, tồn tại trong công tác, từng bước nâng cao hiệu quả các mặt hoạt động của Tòa án nhân dân các cấp, mà trọng tâm là công tác giải quyết, xét xử các loại vụ án.

Về án lệ, tính đến 30/9/2018, có trên 200 bản án, quyết định của các Tòa án đã viện dẫn án lệ trong quá trình giải quyết vụ án. Để giúp cho các Tòa án có điều kiện thuận lợi trong quá trình nghiên cứu, áp dụng án lệ trong thực tiễn xét xử, Tòa án nhân dân tối cao đã phối hợp với các chuyên gia pháp lý và những người có nhiều kinh nghiệm trong công tác xét xử tiến hành bình luận đối với các án lệ đã ban hành; biên tập và xuất bản Cuốn án lệ và bình luận án lệ - Tập 1, cuốn sách này được cấp phát tới tất cả các Thẩm phán trong toàn hệ thống.

Về thực hiện đúng nguyên tắc tranh tụng trong xét xử, Thẩm phán, Hội thẩm xét xử độc lập và chỉ tuân theo pháp luật, để giúp cho các Tòa án thực hiện đúng các nguyên tắc mới, quan trọng được quy định trong các Bộ luật tố tụng, Tòa án nhân dân tối cao đã hướng dẫn các tiêu chí đặt ra đối với phiên tòa theo tinh thần cải cách tư pháp.

Theo đó, phiên tòa phải đảm bảo các yêu cầu sau: Hội đồng xét xử độc lập và chỉ tuân theo pháp luật; thực hiện tốt nguyên tắc tranh tụng; tôn trọng quyền con người; Hội đồng xét xử phải thực hiện hết thẩm quyền của mình theo quy định của pháp luật. Quán triệt tinh thần chỉ đạo của Tòa án nhân dân tối cao, nhìn chung thời gian qua, các phiên tòa đã được tổ chức tốt hơn. Việc tranh tụng tại phiên tòa được chú trọng, các Tòa án không hạn chế thời gian dành cho tranh tụng, tôn trọng và đảm bảo cho các bên tham gia tố tụng đưa ra chứng cứ và trình bày hết các ý kiến của mình; trên cơ sở kết quả tranh tụng, Hội đồng xét xử đưa ra các phán quyết đúng pháp luật, được dư luận xã hội ủng hộ.

Các Thẩm phán thể hiện bản lĩnh nghề nghiệp và thực hiện đúng nguyên tắc độc lập trong xét xử; chú trọng thực hiện hết các thẩm quyền tố tụng theo quy định của pháp luật để đảm bảo giải quyết tốt vụ án, như: bắt tạm giam bị cáo hoặc thay đổi biện pháp ngăn chặn khi thấy cần thiết; khởi tố hoặc yêu cầu khởi tố khi có dấu hiệu lọt người, lọt tội; trả hồ sơ yêu cầu điều tra bổ sung khi thiếu chứng cứ; kiến nghị để khắc phục các sai sót cả về tố tụng và trong hoạt động quản lý kinh tế, quản lý cán bộ... 

Về triển khai hiệu quả việc công khai bản án, quyết định có hiệu lực của Tòa án trên Cổng thông tin điện tử:

Tính đến nay, đã có 146.336 bản án, quyết định đã có hiệu lực pháp luật của gần 90% các Thẩm phán Tòa án nhân dân các cấp được đăng tải trên Cổng thông tin điện tử của Tòa án nhân dân và tất cả các Tòa án trong toàn quốc đều đã có bản án được công bố; tổng lượng truy cập để tìm hiểu về các bản án là 6.764.910 lượt và đã có hàng chục nghìn ý kiến bình luận, góp ý đối với các bản án, quyết định của Tòa án.

Trong công tác xét xử các vụ án hình sự, về cơ bản đảm bảo đúng người, đúng tội, đúng pháp luật, trong năm qua chưa phát hiện trường hợp nào kết án oan người không có tội. Việc tranh tụng tại phiên tòa tiếp tục được chú trọng theo hướng thực chất, hiệu quả; công tác phối hợp với các cơ quan tiến hành tố tụng được thực hiện đúng theo các quy định của pháp luật tố tụng.

Các vụ án lớn, đặc biệt là các vụ án kinh tế, tham nhũng và các vụ án mà dư luận xã hội quan tâm được các Tòa án đưa ra xét xử kịp thời, nghiêm minh, như: vụ án Đinh La Thăng phạm tội “Cố ý làm trái quy định của Nhà nước về quản lý kinh tế gây hậu quả nghiêm trọng” và “Lạm dụng chức vụ quyền hạn chiếm đoạt tài sản” liên quan đến việc góp vốn 800 tỷ đồng của Tập đoàn Dầu khí Quốc gia Việt Nam (PVN) vào Ngân hàng Thương mại cổ phần Đại Dương (Oceanbank); vụ án Trịnh Xuân Thanh phạm tội “Cố ý làm trái quy định của Nhà nước về quản lý kinh tế gây hậu quả nghiêm trọng” và “Tham ô tài sản” xảy ra tại Tập đoàn dầu khí Việt Nam (PVN); vụ án Huỳnh Thị Huyền Như phạm tội “Lừa đảo chiếm đoạt tài sản”...

Các Tòa án đã áp dụng hình phạt nghiêm khắc đối với người chủ mưu, cầm đầu, lợi dụng chức vụ chiếm đoạt tài sản lớn của Nhà nước, đồng thời cũng chú ý áp dụng các biện pháp kê biên tài sản, các biện pháp tư pháp và các hình phạt bổ sung nhằm đảm bảo thu hồi tài sản của Nhà nước đã bị các bị cáo chiếm đoạt hoặc gây thiệt hại.

Viện trưởng Viện kiểm sát nhân dân tối cao Lê Minh Trí

Viện trưởng Viện kiểm sát nhân dân tối cao Lê Minh Trí trình bày Báo cáo việc thực hiện các nghị quyết của Quốc hội về hoạt động giám sát chuyên đề, chất vấn tại kỳ họp từ đầu nhiệm kỳ đến hết kỳ họp thứ 4, Quốc hội khóa XIV

Trong thời gian từ đầu nhiệm kỳ đến kỳ họp thứ 6, Quốc hội khóa XIV, Quốc hội không có nghị quyết riêng giám sát chuyên đề và chất vấn đối với Viện kiểm sát nhân dân (VKSND). Tuy nhiên, trong các nghị quyết về chất vấn và trả lời chất vấn tại các kỳ họp, đều yêu cầu VKSND tối cao trong phạm vi nhiệm vụ, quyền hạn có trách nhiệm thực hiện nghị quyết.

Viện trưởng VKSND tối cao đã quyết liệt chỉ đạo đổi mới công tác cán bộ, tạo chuyển biến tích cực từ công tác quy hoạch đến bố trí, luân chuyển, điều động, biệt phái, bổ nhiệm cán bộ, tạo động lực phấn đấu cho đội ngũ cán bộ. Xác định vai trò, tầm quan trọng của người đứng đầu, gắn trách nhiệm của người đứng đầu với chất lượng và hiệu quả công tác.

Từ năm 2016 - 2018 đã điều động, luân chuyển, thay đổi vị trí công tác 15/25 Vụ trưởng và tương đương; đã làm quy trình, trình cấp có thẩm quyền bổ nhiệm 02 Phó Viện trưởng VKSND tối cao; đã điều động, luân chuyển 07 cán bộ cấp Vụ ở VKSND tối cao làm Viện trưởng 07 VKSND cấp tỉnh.

Đặc biệt, việc thực hiện chủ trương biệt phái Kiểm sát viên từ VKSND tối cao đến VKSND cấp tỉnh làm nhiệm vụ thực hành quyền công tố, kiểm sát xét xử các vụ án do VKSND tối cao thực hành quyền công tố, kiểm sát điều tra; đồng thời, biệt phái các Kiểm sát viên ở VKSND cấp tỉnh đến làm nhiệm vụ thực hành quyền công tố, kiểm sát điều tra tại VKSND tối cao; biện pháp này đã tạo ra những chuyển biến mạnh mẽ từ trách nhiệm đến kỹ năng nghiệp vụ cho đội ngũ cán bộ, Kiểm sát viên. 

Đổi mới công tác thanh tra, kiểm tra, tăng cường kỷ cương, kỷ luật

Toàn ngành thực hiện nghiêm chỉ đạo của Viện trưởng VKSND tối cao về việc đổi mới, kiện toàn tổ chức, nâng cao hiệu quả công tác thanh tra, kiểm tra; thành lập đơn vị thanh tra tại tất cả các VKSND cấp tỉnh; tập trung thanh tra, kiểm tra về thực hiện trách nhiệm công vụ; tăng cường thanh tra đột xuất đối với các vụ việc có dấu hiệu vi phạm trong lĩnh vực hình sự; xử lý nghiêm cá nhân có sai phạm liên quan đến oan, sai;…

Viện trưởng VKSND cấp tỉnh trực tiếp chỉ đạo công tác thanh tra; tăng cường thanh tra, kiểm tra đột xuất về nghiệp vụ, nhất là đối với những vụ việc có dấu hiệu oan, sai. Thủ trưởng các đơn vị tự thanh tra, kiểm tra để chủ động khắc phục sai phạm; xử lý nghiêm cán bộ sai phạm để làm gương, giáo dục, răn đe, nhưng đồng thời tạo điều kiện cho những trường hợp nhận thấy sai phạm và quyết tâm khắc phục, sửa chữa, có cơ hội phấn đấu tiếp (năm 2016: thanh tra 187 cuộc, kiểm tra 628 cuộc; năm 2017, thanh tra 2.089 cuộc, kiểm tra 1.302 cuộc; 10 tháng năm 2018, thanh tra 2.355 cuộc, kiểm tra 1.076 cuộc).

Trong kỳ, ngành Kiểm sát đều thực hiện vượt các chỉ tiêu, nhiệm vụ theo yêu cầu trong các nghị quyết của Quốc hội, các chỉ tiêu đạt được năm sau tốt hơn năm trước; trách nhiệm công tố có chuyển biến rõ nét; đã phối hợp tốt với các cơ quan chức năng trong việc điều tra, truy tố, đưa ra xét xử nhiều vụ án tham nhũng, kinh tế đặc biệt nghiêm trọng, được dư luận đồng tình ủng hộ, tạo hiệu ứng tích cực, lan tỏa trong xã hội, củng cố thêm niềm tin của nhân dân vào công tác đấu tranh phòng, chống tham nhũng.

Những vụ, việc oan, sai giảm dần theo các năm, việc bỏ lọt tội phạm từng bước được hạn chế; vai trò của hoạt động kiểm sát trong quá trình giải quyết vụ án hình sự ngày càng được khẳng định, góp phần quan trọng bảo đảm quyền con người, quyền công dân.

Công tác kiểm sát việc giải quyết các vụ án hành chính, dân sự được nâng cao về chất lượng và tiếp tục có nhiều chuyển biến tích cực, ngày càng hiệu quả hơn; đã khẩn trương triển khai thi hành và thực hiện tốt các nhiệm vụ của Viện kiểm sát theo quy định mới của các đạo luật; kịp thời phát hiện nhiều vi phạm pháp luật xảy ra trong hoạt động tư pháp, yêu cầu các cơ quan hữu quan khắc phục, phòng ngừa vi phạm; hiệu lực các kháng nghị, kiến nghị được nâng lên, số lượng và chất lượng vượt chỉ tiêu Quốc hội giao, góp phần quan trọng tăng cường pháp chế trong hoạt động tư pháp, bảo đảm quyền, lợi ích hợp pháp của công dân được tôn trọng, thực hiện nghiêm minh.

Bên cạnh đó, ngành Kiểm sát còn những tồn tại, hạn chế như: Trách nhiệm thực hành quyền công tố trong hoạt động điều tra đối với một số vụ án chưa tốt, có trường hợp phải đình chỉ do bị can không phạm tội; các vụ án về tham nhũng, kinh tế, việc giải quyết còn kéo dài, tỷ lệ trả hồ sơ để điều tra bổ sung đối với loại án này còn cao; vẫn có trường hợp Tòa án tuyên bị cáo không phạm tội (mặc dù có nhiều trường hợp Viện kiểm sát kháng nghị theo hướng có tội và được Tòa án cấp phúc thẩm chấp nhận). Tỷ lệ giải quyết đơn đề nghị kháng nghị giám đốc thẩm, tái thẩm chưa đáp ứng yêu cầu của Quốc hội đặt ra.

Những hạn chế, tồn tại trên chủ yếu là do năng lực, trình độ, ý thức trách nhiệm của một số lãnh đạo, công chức, Kiểm sát viên của một số đơn vị chưa đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ.

Tổng Thư ký Quốc hội - Chủ nhiệm Văn phòng Quốc hội Nguyễn Hạnh Phúc

16 tỉnh còn nợ đọng xây dựng cơ bản khi xây dựng nông thôn mới

Tổng Thư ký Quốc hội - Chủ nhiệm Văn phòng Quốc hội Nguyễn Hạnh Phúc trình bày Báo cáo tổng hợp ý kiến thẩm tra của Hội đồng Dân tộc, các Ủy ban của Quốc hội về việc thực hiện các nghị quyết của Quốc hội về hoạt động giám sát chuyên đề, chất vấn tại kỳ họp từ đầu nhiệm kỳ đến hết kỳ họp thứ 4, Quốc hội khóa XIV.

Trong đó, về thực hiện Nghị quyết số 32/2016/QH14 về tiếp tục nâng cao hiệu lực, hiệu quả việc thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới gắn với cơ cấu lại ngành nông nghiệp, báo cáo thẩm tra chỉ ra, Chính phủ đã ban hành kịp thời, đồng bộ các văn bản hướng dẫn thực hiện chương trình; hoàn thành 17/23 nhiệm vụ theo kế hoạch; ban hành Bộ tiêu chí quốc gia về xã nông thôn mới và bộ tiêu chí về huyện nông thôn mới; phê duyệt đề án phát triển 15.000 hợp tác xã, liên hiệp hợp tác xã nông nghiệp hoạt động có hiệu quả đến năm 2020; ưu tiên đầu tư cho phát triển sản xuất gắn với cơ cấu ngành nông nghiệp; tập trung phát triển theo chuỗi giá trị ở 3 cấp độ; số xã và huyện đạt chuẩn nông thôn mới vượt mục tiêu đề ra; chuỗi nông sản an toàn được hình thành trên diện rộng và tiếp tục được củng cố. Việc xử lý số nợ đọng xây dựng cơ bản đạt kết quả đáng khích lệ, có 44 tỉnh cơ bản xử lý dứt điểm nợ đọng.

Tuy nhiên, còn 03 nhiệm vụ thuộc thẩm quyền của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ không hoàn thành đúng tiến độ theo Kế hoạch; 16 tỉnh nợ đọng xây dựng cơ bản, đặc biệt có 03 tỉnh, thành phố có số nợ đọng cao trên 150 tỷ đồng. Chính phủ chưa báo cáo việc kiểm điểm, làm rõ trách nhiệm của tổ chức và cá nhân người đứng đầu để xảy ra tình trạng huy động quá sức dân, nợ đọng xây dựng cơ bản sai quy định, có hành vi tham nhũng, trục lợi trong quá trình thực hiện Chương trình. Sự phát triển hợp tác xã chưa tương xứng, đóng góp của hợp tác xã vào GDP còn rất khiêm tốn.

Tinh giản biên chế mới tập trung vào lượng

Về vệc thực hiện Nghị quyết số 56/2017/QH14 về việc tiếp tục cải cách tổ chức bộ máy hành chính nhà nước tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả, báo cáo thẩm tra nhận định: Về cơ bản, nhiều nội dung về cải cách tổ chức bộ máy hành chính nhà nước theo hướng tinh gọn, hiệu lực, hiệu quả đã được Chính phủ chỉ đạo quyết liệt. Đề án tổng thể sắp xếp lại các đơn vị hành chính cấp huyện và cấp xã từ nay đến năm 2021 đang được triển khai. Cơ chế một cửa liên thông được triển khai có hiệu quả. Nhiều thủ tục hành chính được cắt giảm và đơn giản hóa...

Tuy nhiên, việc tinh giản biên chế mới chỉ tập trung về số lượng mà chưa chú trọng tới chất lượng và vị trí việc làm. Số đầu mối không tăng nhưng chưa được sắp xếp tinh gọn. Chưa ban hành tiêu chí thành lập phòng, vụ, cục, tổng cục và tương đương thuộc các Bộ, cơ quan ngang Bộ. Một số nội dung trong báo cáo của Chính phủ chưa làm rõ hoặc không đánh giá việc thực hiện các nội dung trong Nghị quyết của Quốc hội như: việc ban hành văn bản về tiêu chí phân loại, điều kiện thành lập các đơn vị sự nghiệp công lập thuộc lĩnh vực quản lý của bộ, ngành; việc rà soát, chuyển một số nhiệm vụ và dịch vụ hành chính công thuộc ngành lĩnh vực nhà nước không nhất thiết phải thực hiện cho doanh nghiệp và các tổ chức xã hội đảm nhiệm; việc rà soát, sắp xếp lại các tổ chức phối hợp liên ngành, ban quản lý dự án...

Di dời cơ sở ô nhiễm còn chậm

Đồng tình với kết quả Chính phủ đã thực hiện công tác xử lý tồn tại, yếu kém ở các dự án, doanh nghiệp một cách thống nhất, đồng bộ, đúng yêu cầu; nhiều dự án đã từng bước giảm lỗ, dần đi vào ổn định và bước đầu có lãi. Chiến lược phát triển ngành cơ khí Việt Nam đến năm 2025, tầm nhìn 2035 nói chung và chiến lược, quy hoạch phát triển ngành công nghiệp ô tô Việt Nam nói riêng được ưu tiên đầu tư phát triển. Công tác quản lý vận hành an toàn đập, hồ chứa nước được chú trọng..., báo cáo thẩm tra cũng chỉ ra trong lĩnh vực công thương: Vướng mắc tại một số dự án xử lý còn chậm như xử lý tranh chấp, công tác quyết toán hoàn thành tại một số hợp đồng EPC.

Một số dự án, doanh nghiệp khó khăn trong việc vay vốn, tìm kiếm thị trường tiêu thụ và triển khai bán đấu giá. Tình hình buôn lậu, hàng cấm, hàng giả, gian lận thương mại và vi phạm an toàn vệ sinh thực phẩm có diễn biến phức tạp. Một số tiêu chí trong ngành sản xuất, lắp ráp ô tô trong nước chưa đạt mục tiêu đề ra.

Năng lực của các doanh nghiệp trong ngành công nghiệp phụ trợ còn yếu

Đối với lĩnh vực tài nguyên và môi trường, một số nghị định quy định chi tiết thi hành luật bảo vệ môi trường chưa được sửa đổi kịp thời. Số quy chuẩn kỹ thuật địa phương còn ít. Tình trạng ô nhiễm môi trường ở một số nơi vẫn còn diễn biến phức tạp. Việc xử lý triệt để các cơ sở gây ô nhiễm môi trường nghiêm trọng còn hạn chế. Việc di dời, hỗ trợ di dời các cơ sở sản xuất nằm trong các khu dân cư, vùng đô thị vào các khu, cụm công nghiệp còn chậm. Tình trạng ô nhiễm môi trường ở nhiều làng nghề còn khá nghiêm trọng, chế tài xử lý chưa nghiêm. Một số lĩnh vực chuyên sâu trong hệ thống về lĩnh vực khí tượng thủy văn chưa có quy định điều chỉnh. Văn bản quy phạm pháp luật về biến đổi khí hậu còn thiếu, chưa đồng bộ...

Đối với lĩnh vực văn hóa, thể thao và du lịch, báo cáo thẩm tra cũng chỉ ra những hạn chế như tình trạng xuống cấp về đạo đức gia đình, đạo đức xã hội đang ở mức nghiêm trọng. Việc quy hoạch quỹ đất cho xây dựng các thiết chế văn hóa ở các địa phương còn bất cập; hiệu quả của hệ thống thiết chế văn hóa và khai thác, sử dụng các công trình thể thao ở cơ sở chưa cao. Trách nhiệm quản lý nhà nước chưa thể hiện rõ nét trong việc bảo đảm hài hòa giữa bảo tồn di sản văn hóa và phát triển kinh tế – xã hội...

Đối với lĩnh vực y tế, ngoài những kết quả đã đạt được, trong báo cáo thẩm tra, Tổng Thư ký Quốc hội Nguyễn Hạnh Phúc cũng cho biết những nội dung chưa thực hiện được: Chất lượng khám, chữa bệnh chưa đáp ứng được nhu cầu ngày càng cao và đa dạng của người dân. Tình trạng quá tải ở các bệnh viên tuyến trên chưa được khắc phục căn bản. Quy định về giá dịch vụ y tế, danh mục thuốc chưa khuyến khích phát triển y tế cơ sở. Nguồn nhân lực tại y tế cơ sở còn thiếu về số lượng, yếu về chất lượng. Tình trạng lạm dụng thuốc kháng sinh, bán thuốc không theo đơn thuốc còn phổ biến. Tiến độ và chất lượng văn bản hướng dẫn thực hiện Luật Dược chưa đảm bảo theo quy định.

Trưởng Ban Dân nguyện của Ủy ban Thường vụ Quốc hội Nguyễn Thanh Hải

Tiếp đó, Ủy viên Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Trưởng Ban Dân nguyện của Ủy ban Thường vụ Quốc hội Nguyễn Thanh Hải trình bày Báo cáo kết quả giám sát việc giải quyết kiến nghị của cử tri gửi đến kỳ họp thứ 5, Quốc hội khóa XIV.

Thông qua 1.423 cuộc tiếp xúc cử tri trước và sau kỳ họp thứ 5, Ban Dân nguyện đã tổng hợp được 2.115 kiến nghị của cử tri liên quan đến hoạt động của Quốc hội, Chính phủ, TANDTC, VKSNDTC,.... đến nay 100% kiến nghị đều được xem xét, giải quyết và trả lời tới đoàn ĐB Quốc hội nơi cử tri kiến nghị.

Cử tri đánh giá cao các hoạt động của Quốc hội có nhiều đổi mới, đặc biệt là hoạt động chất vấn của các đại biểu dân chủ, trí tuệ, tăng tính tranh luận, qua đó nhiều vấn đề mà cử tri gửi gắm đã được xem xét, giải quyết hiệu quả; nhiều kiến nghị của cử tri đã được tiếp thu trong quá trình xem xét các luật, lựa chọn chuyên đề giám sát.

Cử tri nhiều tỉnh, thành phố tiếp tục kiến nghị Quốc hội hạn chế đến mức tối đa việc giao Chính phủ ban hành văn bản hướng dẫn chi tiết các điều, khoản trong luật; quan tâm giám sát việc ban hành những văn bản này để giảm thiểu tình trạng văn bản hướng dẫn trái với nội dung của luật, không đúng thẩm quyền,... ảnh hưởng trực tiếp tới cuộc sống của người dân.

Một số vấn đề cử tri quan tâm như xây dựng ga tàu điện đặt cạnh Hồ Gươm; hoạt động xuất bản, in, phát hành sách giáo khoa, sử dụng lãng phí sách giáo khoa, sai phạm trong kỳ thi tốt nghiệp THPT Quốc gia; dự án đường sắt đô thị Cát Linh - Hà Đông; chất lượng, hiệu quả mạng lưới y tế cơ sở.

Toàn bộ 2.004 kiến nghị gửi đến Chính phủ, các bộ, ngành đã được nghiên cứu, giải quyết, trả lời, trong đó có: 1.599 kiến nghị (79,79%) được giải trình, cung cấp thông tin tới cử tri; có 103 kiến nghị (5,14%) đã giải quyết xong, thông qua sửa đổi 16 văn bản theo phản ánh của cử tri; thanh tra, xử lý vi phạm trong lĩnh vực an toàn vệ sinh thực phẩm, môi trường; về tình trạng lạm thu đầu năm học, bạo hành trẻ mầm non; về quy hoạch, hỗ trợ, tái định cư cho người dân Khu đô thị Thủ Thiêm,...

Tuy vậy, một số văn bản trả lời cử tri có nội dung còn chung chung, chủ yếu là tiếp thu và sẽ nghiên cứu giải quyết nên khó khăn khi thực hiện. Một số văn bản ban hành chậm, ảnh hưởng đến người dân, nguồn thu của ngân sách.

Bên cạnh đó, việc cải cách thủ tục hành chính, được Chính phủ chỉ đạo thực hiện rất quyết liệt, có nhiều chuyển biến, nhưng trong một số ít lĩnh vực việc cắt giảm còn hình thức, chạy theo số lượng có lĩnh vực chi phí tuân thủ cho một thủ tục lên tới hàng trăm giờ, hàng chục triệu đồng...

Bộ trưởng Bộ TN&MT Trần Hồng Hà là người đầu tiên trả lời chất vấn tại Quốc hội sau giờ nghỉ giải lao

Sau giờ nghỉ, các đại biểu Quốc hội sẽ tiến hành chất vấn các thành viên Chính phủ, Chánh án TANDTC và Viện trưởng VKSNDTC. Đến 10h đã có 121 đại biểu đăng ký chất vấn.

Trả lại màu xanh cho sông Nhuệ, sông Đáy

Là người đầu tiên chất vấn, đại biểu Trần Tất Thế (đoàn Hà Nam) gửi câu hỏi tới Bộ trưởng Tài nguyên & Môi trường Trần Hồng Hà. Đại biểu đề nghị cho biết giải pháp khắc phục tình trạng ô nhiễm môi trường tại sông Nhuệ, sông Đáy.

"Trước đây Bộ trưởng hứa trả lại màu xanh cho 2 dòng sông này sau 5 năm, nhưng tới giờ vẫn chưa sạch. Bộ trưởng có giải pháp căn cơ nào?", đại biểu Thế nêu câu hỏi.

Trả lời đại biểu, Bộ trưởng Trần Hồng Hà nhấn mạnh: "Thời gian tôi nói sau 5 năm để dòng sông trở lại như xưa là vì quan điểm xử lý dòng sông liên tỉnh thì phải xử lý tại nguồn.

Trên thực tế các dòng sông này liên quan đến các địa phương như Hà Nội thì nguồn nước chưa xử lý, rồi từ Hoà Bình chảy về Hà Nam thì cho thấy trách nhiệm của địa phương. Hà Nội có đề án tổng thể, trong đó có sông Nhuệ, Đáy. Tuy nhiên cơ chế phối hợp chưa hiệu quả, nguồn lực chưa bố trí được".

Cũng theo Bộ trưởng, hiện đã có đề án tổng thể xử lý ô nhiễm môi trường các dòng sông, trong đó có sông Nhuệ và sông Đáy. Trong thực tế đây 2 con sông này liên quan tới nhiều địa phương như Hoà Bình, Hà Nam, Hà Nội... "Địa phương phải đánh giá các nguồn thải, xác định công nghệ xử lý", Bộ trưởng nói.

Bên cạnh kết quả thời gian qua, ông Hà thừa nhận, việc bố trí nguồn lực và công nghệ xử lý cụ thể chưa xác định rõ, chưa đáp ứng yêu cầu.

Về chi phí xử lý, theo Bộ trưởng Hà, ngoài vốn Nhà nước thì có thể xã hội hoá. Hiện nhiều doanh nghiệp muốn tham gia, song cơ chế lựa chọn đối tác công tư khá phức tạp, làm chậm việc thu hút nguồn lực.

Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân đề nghị, Bộ trưởng Tài nguyên & Môi trường rà soát lại trách nhiệm của Bộ, địa phương trong phối hợp xử lý tình trạng ô nhiễm tại 2 con sông này.

Đại biểu Trần Văn Mão (đoàn Nghệ An)

Giải pháp căn cơ phòng chống tham nhũng

Đại biểu Trần Văn Mão (đoàn Nghệ An) nhận định, hiện nay tham nhũng đang là thách thức, bức xúc. Bên cạnh tham nhũng vặt thì tham nhũng lớn, lợi ích nhóm, doanh nghiệp sân sau đang bộc lộ cần được nhận diện, đánh giá thực chất. Đại biểu đề nghị Tổng Thanh tra Chính phủ làm rõ nguyên nhân, trách nhiệm và các giải pháp căn cơ để đẩy lùi tình trạng trên.

Trả lời chất vấn của đại biểu, Tổng Thanh tra Chính phủ Lê Minh Khái thông tin, trong ngày 13/11 tới, Quốc hội sẽ có một ngày thảo luận báo cáo, trong đó có báo cáo phòng chống tham nhũng. 

Công tác phòng chống tham nhũng được Đảng, Nhà nước, Quốc hội, Chính phủ và toàn dân quan tâm. Thời gian qua, với quyết tâm cao, quyết liệt thì tình hình tham nhũng được ngăn chặn và có chiều hướng thuyên giảm. Tuy nhiên, tham nhũng vẫn là vấn đề hết sức phức tạp nên cần đẩy mạnh phòng chống.

Tổng Thanh tra Chính phủ cho biết, có nhiều nguyên nhân, trong đó có công tác tuyên truyền và hệ thống pháp luật, công tác phòng ngừa, phát hiện, xử lý.

Thời gian tới, Ban chỉ đạo Trung ương, Chính phủ quyết tâm tiếp tục đẩy mạnh với nhiều giải pháp: Tiếp tục tuyên truyền pháp luật để người dân, cả hệ thống, cán bộ công chức nắm vững. Tiếp tục hoàn thiện hệ thống pháp luật để đầy đủ, toàn diện, đảm bảo kiểm soát được hoạt động, lĩnh vực của người có trách nhiệm. Trong đó phải nhanh chóng sửa đổi luật PCTN trong kỳ họp này, trong đó nhiều giải pháp và khắc phục hạn chế tồn tại nhất là xử lý tài sản không giải trình hợp lý. Tăng cường cả hệ thống chính trị vào cuộc giám sát, phát hiện, góp phần làm trong sạch bộ máy.

Tổng Thanh tra Chính phủ Lê Minh Khái

Tiếp đó, trả lời câu hỏi của đại biểu Ngọ Duy Hiểu (đoàn Hà Nội) về tình hình "tiếp công dân so với mong đợi còn rất xa", Tổng Thanh tra Lê Minh Khái cho biết: Tiếp công dân và giải quyết khiếu nại tố cáo là việc quan trọng.

Chính phủ đã có giải pháp tăng cường trong năm nay. Các địa phương cũng đẩy mạnh công tác này. Tình hình giải quyết có thuyên giảm, số liệu cho thấy số đơn khiếu nại và vụ việc có tăng, số đoàn đông người không tăng so với 2017.

Thanh tra Chính phủ với chức năng của mình tham mưu đề xuất nhiều giải pháp, trong đó có tuyên truyền phổ biến pháp luật, hoàn thiện pháp luật, tổ chức thực hiện tiếp công dân, giải quyết khiếu nại. Thanh kiểm tra để chấn chỉnh, phối hợp ban ngành, tổ chức trong hệ thống chính trị để giải quyết một cách hiệu quả.

Giải pháp đột phá là phải tiếp, giải quyết dứt điểm vụ việc, yêu cầu khiếu nại từ cơ sở. Theo quy định thì giải quyết lần 1, lần 2 là hết thẩm quyền, người dân có thể kiện ra toà hành chính, nhưng hiện giải quyết lần 2 rồi người dân ngại ra toà mà tổ chức khiếu nại vượt cấp.

"Chúng tôi đã ban hành kế hoạch trong đó phân cấp rõ giữa trung ương và địa phương, nếu được Thủ tướng chấp nhận thì việc giải quyết khiếu nại tố cáo thời gian tới sẽ có hiệu quả hơn", Tổng Thanh tra Chính Phủ nhấn mạnh.

Đại biểu Ngọ Duy Hiểu (đoàn Hà Nội)

Hỗ trợ nhà ở cho công nhân, người nghèo chưa đáp ứng được yêu cầu

Câu hỏi tiếp theo đại biểu Ngọ Duy Hiểu (đoàn Hà Nội) gửi tới ngành xây dựng. Theo đó, việc giải quyết nhà ở cho người có công, người nghèo thời gian qua đã có kết quả tích cực, nhưng nhà ở công nhân còn khiêm tốn. Đại biểu đề nghị Chính phủ cho biết giải pháp trong thời gian tới?

Về vấn đề này, Bộ trưởng Bộ Xây dựng Phạm Hồng Hà cho biết, vừa qua các cấp các ngành địa phương thực hiện được 3,8 triệu m2 nhà ở cho công nhân và nhà ở xã hội, trong đó có 1,8 triệu m2 cho hộ nghèo đô thị. Tuy cố gắng nhiều nhưng so với yêu cầu thì còn thấp vì yêu cầu là 10 triệu m2 theo chiến lược nhà ở quốc gia. Khối lượng cung cầu về vấn đề này đang rất gay gắt, thiếu.

Chính phủ ban hành chỉ thị 03 về giải pháp thúc đẩy nhà ở, trọng tâm là nhà ở cho công nhân khu công nghiệp và nhà ở đô thị. Nếu thực hiện tốt chỉ thị với nhiệm vụ giải pháp cụ thể này thì chắc có chuyển biến mới trong đáp ứng nhà ở. Thủ tướng cũng đã phê duyệt đề án xây dựng thiết chế công đoàn, trong đó có nhà ở cho công nhân.

Theo Bộ trưởng, giải pháp đột phá là bố trí đủ vốn theo quy định của luật để hỗ trợ người vay mua nhà, trong đó có công nhân.

"Kế hoạch đầu tư trung hạn mới bố trí chưa đầy 1.200 tỷ, trong khi đó nhu cầu thực tế là khoảng 9.000 tỷ đồng. Các đối tượng như công nhân mong muốn có khoản này hỗ trợ để nâng cao khả năng thanh toán thuê mua nhà. Mong Quốc hội quan tâm, Chính phủ cũng đã dự kiến bố trí 2.000 - 3.000 tỷ vốn dự phòng hàng năm", Bộ trưởng nói.

Đại biểu Cao Đình Thưởng (đoàn Phú Thọ)

Thuế nhập khẩu ôtô về 0% nhưng giá ôtô lại không hề giảm

Đại biểu Cao Đình Thưởng (đoàn Phú Thọ) đặt câu hỏi tới ngành Công Thương. Đại biểu nêu, xe ô tô nhập khẩu từ thị trường ASEAN về Việt Nam ồ ạt, thuế nhập khẩu đã về 0% song giá xe không giảm mà thậm chí còn cao.

"Nếu tình trạng này tiếp diễn thì Nhà nước thất thu thuế, người tiêu dùng thiệt, chỉ doanh nghiệp nhập khẩu được hưởng lợi. Trách nhiệm quản lý của Bộ Công Thương thế nào?", đại biểu nêu.

Trả lời vấn đề trên, Bộ trưởng Bộ Công Thương Trần Tuấn Anh cho biết: Việt Nam đang tham gia hội nhập sâu rộng, trong quá trình tham gia hội nhập, có các hiệp định thương mại tự do với điều kiện cắt giảm thuế, đơn giản hóa thủ tục hành chính để doanh nghiệp và người dân các nước được hưởng lợi từ hiệp định thương mại.

Từ 1/1, thuế nhập khẩu ôtô về 0%. Trong việc cắt giảm thuế, chúng ta đã tính toán trong quá trình đàm phán, đảm bảo lợi ích quốc gia, đảm bảo phục vụ nhu cầu nội địa, hoặc lợi ích và nhu cầu của các doanh nghiệp sản xuất của chúng ta.

Bên cạnh việc giảm thuế thì có những điểm khác tạo nguồn thu cho ngân sách Nhà nước, đây là điểm tạo cân bằng khi tham gia các FTA.

Qua thống kê, từ đầu năm đến nay nhập khẩu ôtô ASEAN vào Việt Nam không tăng đột biến. Quy mô thị trường tiêu thụ 500.000 ôtô, nhập khẩu khoảng 200.000. "Chúng tôi không thấy có vấn đề gì lớn với thị trường ôtô nội địa và nhập khẩu", Bộ trưởng thông tin.

Chưa hài lòng về phần trả lời của người đứng đầu ngành Công Thương, đại biểu Cao Đình Thưởng tranh luận lại: Ý kiến cử tri cho rằng khi thuế về 0% thì kỳ vọng giá xe sẽ giảm khoảng 30% nhưng thực tế người mua xe vẫn phải mua với giá đắt hơn. Nhà nước có thất thu thuế năm 2018 không? Người dân có bị thiệt hại không và ai chịu trách nhiệm? Doanh nghiệp có được lợi hay không?

Để trả lời hàng loạt câu hỏi của đại biểu đoàn Phú Thọ nêu, Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân đề nghị Bộ trưởng Bộ Công Thương và Bộ trưởng Bộ Tài chính trả lời đại biểu bằng văn bản.

Đại biểu Mai Thị Phương Hoa (đoàn Nam Định)

Số lượng vụ án tạm đình chỉ điều tra ngày càng gia tăng

Đại biểu Mai Thị Phương Hoa (đoàn Nam Định) đặt câu hỏi: Theo báo cáo của Chính phủ, số lượng các vụ án, bị can được tạm đình chỉ điều tra vẫn chiếm tỷ lệ lớn và ngày càng gia tăng. Hơn 12.00 vụ, hơn 2.000 bị can, tăng 4% về số vụ, 6% về bị can. Trong đó có một số vụ sắp hết thời hạn, tiềm ẩn nguy cơ bị bỏ lọt tội phạm ảnh hưởng không nhỏ đến chất lượng điều tra.

"Đề nghị Bộ trưởng Công an, Viện trưởng VKSND tối cao cho biết nguyên nhân chủ quan, giải pháp đột phá nào để giải quyết tình trạng trên", đại biểu nói.

Theo Bộ trưởng Bộ Công an Tô Lâm, theo số liệu báo cáo của ngành, tháng 10/2017 đến tháng 9/2018, tạm đình chỉ điều tra số bị can 2.411, tăng 13,92% so với năm trước. Đình chỉ điều tra 2.340 bị can, cũng tăng so với năm trước.

Việc tăng này là do thực hiện Bộ luật Hình sự 2015 có nhiều nội dung điều chỉnh, như hơn 1.000 bị can đình chỉ do rút đơn, hay người bị hại tự hoà giải...

Về nguyên nhân chủ quan chiếm tỷ lệ rất nhỏ, chỉ có 0,75% trường hợp. Các trường hợp này cũng cần đánh giá cụ thể mới xác định oan sai và bồi thường thiệt hại.

Thời gian tới Bộ Công an tập trung triển khai thực hiện các bộ luật năm 2015 như: Tố tụng hình sự, Tạm giam tạm giữ... Tăng cường tập huấn, đào tạo nâng cao năng lực cho lực lượng điều tra các cấp. Tăng cường thanh kiểm tra chấn chỉnh trong tiếp nhận xử lý tin báo tố giác tội phạm.

Trả lời câu hỏi của đại biểu, Viện trưởng Viện KSND Tối cao Lê Minh Trí đánh giá, chất lượng công tác điều tra có nhiều nỗ lực nhưng vẫn còn tồn tại như trong báo cáo nêu.

"Chúng tôi sẽ đặc biệt áp dụng biện pháp hạn chế như: Tăng cường kiểm sát quá trình xử lý tin báo tố giác ngay từ dầu. Quá trình khởi tố, điều tra, nghiên cứu hồ sơ phát hiện mâu thuẫn, bất cập sẽ yêu cầu xác minh kịp thời, chặt chẽ từ đầu cho đến cả quá trình. Các quy định của luật tố tụng, nghiệp vụ của ngành thì cần thanh kiểm tra chấn chỉnh chấp hành nghiêm để hạn chế bớt sai sót", Viện trưởng Viện KSND nói.

Theo ông Lê Minh Trí, tạm đình chỉ hoặc đình chỉ có mặt tích cực vì đấu tranh tội phạm không khởi tố, không bắt thì không điều tra được như tội ma tuý, tham nhũng, cướp, giết, hiếp, đánh bạc...

Trong quá trình phân loại không đủ yếu tố thì tạm đình chỉ và đình chỉ là ngăn chặn oan sai. Viện Kiểm sát có yêu cầu rà soát các trường hợp tạm đình chỉ để không đủ điều kiện thì kết thúc, đủ điều kiện thì phục hồi điều tra.

Bộ trưởng Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch Nguyễn Ngọc Thiện

Kinh tế là gốc hay văn hoá tinh thần là gốc?

Trả lời chất vấn của đại biểu Đinh Thị Kiều Trinh (đoàn Nghệ An) về trách nhiệm và giải pháp hạn chế sự xuống cấp của đạo đức lối sống, Bộ trưởng Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch Nguyễn Ngọc Thiện cho biết: Đây là một câu hỏi rất quan trọng, rất khó và có thể nói là để thực hiện được nó thì rất lâu dài.

Theo Bộ trưởng, nguyên nhân thì có nhiều. Tuy nhiên, để giải quyết vấn đề trên Bộ đã tham mưu và Trung ương đã ban hành Nghị quyết 33 xây dựng và phát triển văn hóa con người vào năm 2014. Sau khi có nghị quyết đã triển khai tổ chức thực hiện.

Trong 2 năm qua, Bộ đã ban hành nhiều nghị định liên quan đến chấn chỉnh quản lý lễ hội, xét danh hiệu gia đình văn hóa, làng văn hóa, ấp văn hóa và tổ chức hội nghị sau 18 năm để tổng kết công trình toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa.

Một giải pháp nữa là đẩy mạnh xây dựng đạo đức lối sống thông qua xây dựng môi trong văn hóa, đời sống văn hóa, nâng cao chất lượng hiệu quả hoạt động các thiết chế văn hóa, các sinh hoạt văn nghệ, hoạt động cộng đồng…

Bên cạnh đó, ngành chú trọng phát huy thế mạnh của văn học nghệ thuật vai trò của văn nghệ sĩ đối với xây dựng đạo đức văn hóa lối sống, đề cao vai trò giáo dục đạo đức dân tộc, hướng con người đến chân thiện mỹ…

Theo người đứng đầu ngành văn hóa, giải quyết vấn đề trên cần xuất phát từ cái gốc là kinh tế, nếu giải quyết mà bỏ kinh tế sang một bên thì không xử lý được.

"Chỗ này có thể nói là rất khó, dù cấp bách trăn trở nhưng nếu để một ngành văn hóa và một số ngành khác loay hoay thế này, kinh phí ít thì không thể làm ngay được", Bộ trưởng Thiện phân trần.

Trong phần tranh luận lại, đại biểu Nguyễn Quang Tuấn (đoàn Hà Nội) nói: Bộ trưởng cho rằng, muốn phát triển văn hóa và thay đổi đạo đức xã hội cần kinh tế. “Phú quý sinh lễ nghĩa” nhưng tiền không thể mua được văn hóa, không thể mua được đạo đức xã hội. Trước đây chúng ta còn nghèo, chúng ta rất khó khăn nhưng đạo đức xã hội được duy trì và văn hóa rất tốt.

Bây giờ chúng ta thoát nghèo, nhưng nền tảng đạo đức xã hội đang xuống cấp một cách trầm trọng. Vậy đâu là nguyên do? Nguyên do đầu tiên, muốn có đạo đức, nhân cách thì hình thành từ gia đình. Bố mẹ là tấm gương cho các con.

Thứ hai, đào tạo thầy cô chính là tấm gương cho học trò. Tiên học lễ, hậu học văn, chúng ta học quá nhiều văn mà không quan tâm đến lễ, chúng ta học quá nhiều chữ, trước khi dạy các em, các cháu thành người. Theo đại biểu, đây chính là những lý do sự xuống cấp đạo đức xã hội.

Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân đánh giá, đây là vấn đề tranh luận thú vị, xem kinh tế là gốc hay văn hoá tinh thần là gốc, và đề nghị Bộ trưởng trả lời bằng văn bản cho đại biểu.

Mặc dù không tranh luận lại với đại biểu Tuấn nhưng Bộ trưởng Nguyễn Ngọc Thiện giơ bảng để giải thích thêm phần trả lời của mình.

Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam cho biết