Ra mắt tập phóng sự "lao vào điểm nóng" của nhà báo Xuân Quang

Gần một nửa phóng sự của anh là những hành trình "lao vào điểm nóng", từ biên cương đến hải đảo, từ động đất đến sóng thần… Bước chân anh đã trải hầu khắp dải đất hình chữ S cũng như hàng chục quốc gia, vùng lãnh thổ trên thế giới. Anh đã đoạt nhiều giải thưởng Báo chí Quốc gia, trong số đó có phóng sự Vượt sóng dữ Trường Sa in trong tập sách này.

Nhà báo Trần Nhật Minh, Trưởng ban Văn học Nghệ thuật Đài Tiếng nói Việt Nam cho biết: "Lứa làm báo chúng tôi, Xuân Quang vào nghề sớm hơn, những năm đầu 90. Trong khi chúng tôi đang tập tọe viết thì Xuân Quang đã có những phóng sự xã hội hé lộ một cây bút xông xáo và cá tính.

Quãng năm 1994 thì phải, khi đó Quang đang là phóng viên trẻ của tờ Pháp luật và Đời sống, tờ báo nằm trên con phố cũ, phòng ốc tối và chật. Nhưng với đội mới ra trường vài năm như chúng tôi, lại không phải dân học báo thì việc được làm phóng viên ở đó cũng đã là một diễm phúc.

Quang, lính mới nhưng đã được ông Ngô Tất Hữu bấy giờ là Tổng Biên tập tin cậy giao cho chân chạy kiểu lính đặc nhiệm, chuyên viết phóng sự đinh cho báo và "cấp cứu" lấp chỗ khi có bài bị đổ".

"Quang giỏi trong việc tạo không khí cho phóng sự, không thuần túy số liệu, thông tin mà luôn có cảnh huống. Dẫn dắt câu chuyện là những nhân vật thực - hư hòa nhuyễn, khi đan cài, lúc trung tâm; khi nhân vật của báo chí, lúc lại ngỡ như trong truyện. Âu cũng là thành công khi anh "đẩy" được người đọc vào chốn hư chiêu. Đọc thấy hay, thú vị mà không cần phải định rõ tính thể loại.

Bút pháp kiểu này Quang như ảnh hưởng từ đàn anh chung báo mà anh trân quý: Huỳnh Dũng Nhân với những Con đường bia bọt, Tôi đi bán tôi... Quang "giam" người đọc lại ngay từ những cái tít ấn tượng, kiểu như: Ngư Lộc góa bụa, Mai Châu chân đất, Trôi cả Mường Lay, Tom chát Phủ Giầy, Thầy trò cùng… hít… Ngó tít không thể không đọc nội dung! 

Mừng Địa chấn - Xuân Quang "rung" trở lại sau nhiều động viên của bè bạn. Cũng chả mong nó bung một tiếng vang lớn sau nhiều năm "ẩn dật", giấu mình. Chỉ cần nó âm ỉ cháy nguồn năng lượng đã được đốt sáng từ lâu.

Cũng phải, sau những thành công nhất định, ai cũng cần lọc rửa làm mới mình. Và cơn địa chấn đó, từ trong thôi thúc và nghiền ngẫm chính mình mới đáng để độc giả và đồng nghiệp trân trọng".

Nhà báo Trần Đức Chính - Nguyên Ủy viên Ban Chấp hành Hội Nhà báo Việt Nam cho hay: "Đội ngũ các cây bút phóng sự trong làng báo chí kể ra cũng không ít, nhưng Xuân Quang xứng đáng xếp vào "topten".

Xuân Quang thuộc nhóm nhà báo "chân dài", đôi lúc tung bờm như ngựa hoang, rồi lại suy tư, dằn vặt với sự đời còn lắm éo le. Có nhiều phóng sự Xuân Quang không đưa vào tuyển tập này.

Tôi nhớ đã hơn một lần ngòi bút anh đam mê với đời, với số phận những con người đầy trắc trở. Ở mảng đề tài ấy, nhà báo Xuân Quang đã hành nghề như một văn sĩ. Cái thời trai trẻ, anh em phong hàm "Trịnh công tử" cho anh" 

Nhà báo Đỗ Doãn Hoàng cho biết: "Tôi rất nhớ những phóng sự hào hoa và xông pha của nhà báo Xuân Quang độ ấy, từ Mai Châu chân đất, đến Trôi cả Mường Lay, rồi khắp xứ sở mây mù Sa Pa, nơi cuối trời Tây Bắc có Lai Châu, miền địa đầu nồng say Lào Cai… - những chỗ hoang thẳm, quyến rũ với các cộng đồng người muôn đời thương mến - hình như nơi nào bước chân anh cũng đã trải.

Sau này, đi làm báo, trở lại hầu khắp các miền đất Xuân Quang từng đi, tôi đã chứng kiến có người già bật khóc khi nhắc đến phóng sự Trôi cả Mường Lay của Xuân Quang khi anh viết về quê họ với thảm họa lũ bùn, lũ quét, lũ ống kinh hoàng. Cơn lũ đã làm cả trăm người thiệt mạng, trong đó có nhiều người ruột thịt của ông. Đúng là nước ta ít có cái "Mường…" nào bị "Trôi cả" trong chớp mắt như thế.

Cái anh nhà báo đến kịp thời, mang hàng cứu trợ đến và nhìn thảm họa bằng cái nhìn của người dân ven sông Nậm Na, Nậm He và Nậm Tè (sông Đà thượng du) quê ông. Chúng tôi vẫn gọi "tếu" Xuân Quang là người có tâm, có nghề đi viết về… thảm họa. Viết để độc giả khóc chân thành, người bị thảm họa cũng khóc chân thành được, mười năm sau đọc lại vẫn thích, khó lắm".

kinhtedothi